Çetin Işıközlü
Çetin Işıközlü (d.1939), Türk besteci,orkestra şefi.
Opera ve bale yapıtlarıyla tanınmış bir müzisyendir. Bestecinin Judith başlıklı bale yapıtı, Ankara ve İstanbul dışında, Güney Afrika'da Cape Town (1976-78), Almanya'da Giessen (1976-82) ve Tokyo'da Koboyashi Balesi'nde (1982) sahnelenmiş, böylece uluslararası bale dağarcığına giren ilk Türk balesi olmuştur.[1]
Yaşamı
1939 yılında dünyaya geldi. Ankara Devlet Konservatuarı'nda Adnan Saygun’la kompozisyon, Ferit Alnar'la orkestra şefliği, Kamuran Gündemir'le piyano çalıştı. 1969’da konservatuvarın kompozisyon bölümünden mezun oldu. Aynı yıl yazdığı ve balerin eşi Işıl'a adadığı Judith adlı bale müziğiyle büyük başarı kazandı.[2] Yapıtın dünya prömiyeri Alfred Rodrigues in koreografisiyle[3] Ankara Devlet Balesi topluluğu tarafından gerçekleştirildi. Eser, İstanbul’da (1970, 1973), Cape Town’da (1976, 1978), Almanya’nın Giessen kentinde (1979), Tokyo ‘da(1982) ve İzmir’de(1988) temsil edilmiştir.
1974 yılında İtalyan hükümetinin bursuyla Roma Santa Cecilia Konservatuarı’nın kompozisyon ve orkestra şefliği eğitimi aldı. Chigiana Müzik Akademisi nde, İngiltere’de Ernst Read Music Association ve Conford Müzik Okulu’nda, Salzburg Mozarteum Akademisi’nde orkestra şefliği yaz kurslarına katıldı.[1]
1977'den 1985'e dek Almanya'da Giessen ile Detmold Operası'nda korepetitör ve orkestra şefi olarak çalıştı. 1985’te yurda döndükten sonra İzmir Devlet Senfoni Orkestrası'na piyanist ve orkestra şefi olarak atandı. 1987'den yılından itibaren Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Orkestra Şefliği ve Kompozisyon bölümlerinde ve Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi'nde görev yapmıştır.[4]
Judith adlı bale yapıtının ardından üç perdelik Ağrı Dağı Efsanesi/ Gülbahar (1971), Kültür Bakanlığı'nın siparişi üzerine Emrah ile Selvihan (1989) balesini[5], ardından Aşk ve Barış (1991), Dudaktan Kalbe (1994) gibi sahne yapıtları ile başta piyano konçertoları olmak üzere çeşitli senfonik yapıtları besteledi. İlk dönem yapıtlarında daha öncü (avangart) bir müzik dili kullanan Işıközlü, giderek uyuşumsuz (disonans) anlatımla duygusal anlatımın birleştiği ve yer yer geleneksel Türk müziğinin duyumsandığı yalın bir anlatım geliştirmiştir.[2]
Eserleri
İcra edilen eserleri
- Judith (Bale, 1 Perde, Op.1, 1967)
- Prelüd ve Şarkı(Oda Müziği, Op.2, 1968)
- Ağrı Dağı Efsanesi "Gülbahar" (Opera, 3 Perde, Op.4, 1972)
- Türk Ordu Donatım Marşı (Op.5, 1972)
- Türk Ordu Senfonisi (Senfonik Fantazi, Op.6, 1973)
- Keman Konçertosu (Op.7, 1976)
- İki piyano için konçerto (Op.9, 1988)
- Balad (Solo piyano, Op.11, 1990)
- Aşk ve Barış (Opera, 2 Perde, Op.12, 1991)
- Viyolensel Konçertosu(Op.13, 1993)
- Dudaktan Kalbe (Opera, 3 Perde, Op.14, 1994)
- Piyano Konçertosu (Op.15, 1997)
- Liedler (Şan ve Piyano için, Op.16, 1998)
- Emrah ile Selvihan (Bale, 2 Perde, Op.10, 1989)
- İnanna (Opera, 3 Perde, Op.17, 2001)
- Yeni Bir Dünya (Senfoni No.1, Op.18, 2004)
- Çanakkale Kahramanları (Destansı Oratoryo) Op.19, 2012
- Şu Çılgın Türkler (Üç Perde, Op.20) 2006
- Yukarı Fırat Ezgileri (Piyano) Op.21, 2012
Diğer eserleri
- Rüyada (Senfonik Şiir, Op.3, 1970)
- Piyanı Metodu (Almanca, Op.8, 1982)
Dış bağlantılar
Kaynakça
- 1 2 "Bir Güfte, 12 Beste: Çetin Işıközlü". Tekfen Vakfı 1 Güfte, 12 Beste projesi web sitesi. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160809221254/http://www.tekfen.com.tr/1gufte12beste/cv_cetin_isikozlu.html. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016.
- 1 2 Neşe Ayışıt Onatça, Altı "Çağdaş Türk Bestecisi", Muzikoloji.org sitesi, Erişim tarihi:06.03.2014
- ↑ "Dünya repertuvarına giren tek Türk balesi 'Judith' tekrar sahnelenecek". Timeturk.com haber sitesi 7 Nisan 2014. 11 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160811224910/http://www.timeturk.com/tr/2014/04/06/dunya-repertuvarina-giren-tek-turk-balesi-judith-tekrar.html.
- ↑ Kahramankaptan, Şefik. "Hüzün Yüklü Fırat Ezgileri". Andante dergisi, 26.12.2013. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160820122818/http://www.andante.com.tr/tr/4135/Huzun-Yuklu-yukari-Firat-Ezgileri-. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016.
- ↑ "Emrah ile Sevilhan". Cosmoturk.com. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160809193553/http://www.cosmoturk.com/kultur-sanat/emrah-ile-selvihan-ajidh.html. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016.