Çizgili kas
Çizgili kas hücresi, kırmızı kas hücresi olarak da bilinir. Miyozin ve aktin proteinleri içerir. Kasılma, bu moleküllerin bir biri üzerinde kaymasıyla gerçekleşir. İsteğe bağlı olarak hareket etmemizi sağlar. Kas Hücresi SARKOLEMMA adı verilen hücre zarı ile çevrilidir. Her kas hücresi ayrıca ENDOMİSYUM denen konnektif doku ile sarılıdır. Lif demetleri (kas demetleri) bir araya gelerek lif demetlerini (Fasiculus) oluştururlar. Bu demetleri saran konnektif doku PERMİSYUM dur. Lif demetlerinin bir araya gelmesiyle de iskelet kası oluşur. Bunu EPİMİSYUM adı verilen konnektif doku sarar. Ayrıca bunun da üzerinde tüm vücut kaslarını saran FASCİA adı verilen bir konnektif doku vardır.
Kas hücrelerinde sarkoplazma vardır. Bu sarkoplazma içerisinde asılı halde bulunan yüzlerce MYOFİBRİL vardır. Miyofibriller protein yapısındaki ince ve kalın myofilamentlerden oluşmuştur. Bunlardan ince olanı ağırlıklı olarak AKTİN olmak üzere TROPONIN ve TROPMYOZİN moleküllerinden, kalın olan ise MYOZİN moleküllerinden oluşmuştur. Bu nedenle ince ve kalın flamentler sırasıyla aktin ve myozin flamentleri olarak da tanımlanırlar. Myozin flamentleri orta bölgeleri dışında, çapraz köprüler içerirler. Çapraz köprülerin başlarında myozin ATP’az enzimi yer alır. Bu enzim ATP’yi parçalayarak ADP+P+ENERJİ oluştururlar.
İskelet kaslarına çizgili görünümü veren aktin ve miyozin filamentlerinin dizilişidir. Sarkomer üzerinde, yalnızca aktin filamentlerin bulunduğu bölge I bandı adını alır ve ışık mikroskobunda açık renk görüntü verir. Öte yandan aktin ve miyozin flamentlerinin birlikte yer aldığı kısımlar daha koyu renk görülürler. Bu bölgeler A BANDI olarak isimlendirilirler. A bandının ortasında aktinin ulaşamadığı ve yalnızca miyozinden oluşan bir alan vardır. H BÖLGESİ olarak adlandırılan bu bölge I bandından daha koyu, A bandından ise daha açık renkte görülecektir. I bandı ortasında dikey olarak uzanan Z ÇİZGİSİ bulunur. Böylece, dinlenim durumundaki, iki Z çizgisi arasında H bölgesini saymazsak sırasıyla I-A-I bantları yer almış olur. Z çizgileri bir bir myofibrilden diğerine doğru uzanarak kas lifinin içindeki myofibrilleri birbirine bağlarlar. İki Z çizgisi arasında kalan bu bölgeye SARKOMER adı verilir. Sarkomer kas kasılmasında kısalma ve uzamanın gerçekleştiği bölümdür.
istem
|