İstanbul'daki korular

Emirgân Korusu

 

Yıldız Korusu

İstanbul'da, şehrin çeşitli semtlerine dağılmış irili ufaklı pek çok koru bulunmaktadır. Bu korular, genel olarak İstanbul Boğazı'na bakan tepelerin yamaçlarında yoğunlaşmıştır. Günümüzde şehrin her iki yakasında, yerleşim alanlarıyla çevrelenmiş korulara rastlanmaktadır.

İstanbul korularının büyük çoğunluğu, geçmişte var olan ve kentleşme nedeniyle tahrip edilen ormanların günümüze ulaşan korunmuş bölümleridir. Kimilerinin geçmişi Bizans dönemine değin uzanmaktadır. İstanbul korularının çoğu, Osmanlı döneminde padişahlara ya da diğer devlet adamlarına aitti. Osmanlı İmparatorluğu'nun ileri gelenleri korularda kurdukları çiftliklerde ya da inşa ettirdikleri konaklarda yılın bir bölümünü geçirirlerdi. Koruların büyük bir bölümü günümüzde hâlâ Osmanlı dönemindeki sahiplerinin adlarıyla anılmaktadır.

Osmanlı padişahlarının avlaklarının önemli bir bölümünü oluşturan korular, genelde yüksek duvarlarla çevrildiği için iyi korunarak günümüze ulaşmışlardır. Bu korulardan kimileri İstanbul'un en eski ağaçlarına ev sahipliği yapmaktadır. Özellikle Ayazağa Korusu'nda İstanbul'un hiçbir yerinde rastlanmayacak çap ve boylarda anıt ağaçlara rastlanmaktadır. Korularda Türkiye iklimine yabancı, Amerika ve Afrika kökenli anıt ağaçlar da dikkat çekmektedir. Bu ağaçların fidanları Osmanlı sarayına dış ülkelerden armağan edilmek suretiyle girmiş ve korulara dikilerek değerlendirilmiştir.

İçinden akarsu geçen korularda tarihî bentler ve göletlerle birlikte Bizans döneminden kalma harabelere de rastlanmaktadır. Korular çeşitli büyüklüklerde olup yüzölçümleri 2 hektarla 47 hektar arasında değişmektedir. Koruların büyük bir bölümü özel kişi ve kurumlara ait olup halka açık değildir. İçlerinde, belediye ve cumhurbaşkanlığına ait olanlar vardır. Belediyeye ait korular kent parkı olarak düzenlenmiş olup yıl boyunca ziyarete açıktır

İstanbul ilinde toplam 54 adet koru ve özel orman vardır. Bunların toplam yüzölçümü 6735,8 hektardır. Denetimi İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. İstanbul'daki koruların 11'i İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne aittir. Belediyeye ait korulardan 4'ü Üsküdar ilçesinde, 2'si Beykoz ilçesinde, 2'si Sarıyer ilçesinde, 1'i Ümraniye, 1'i Fatih ve 1'i de Beşiktaş ilçesinde bulunmaktadır. Bu korular içinde en büyüğü 323 hektarlık Hacıosman Korusu, en küçüğü ise Harem Korusu'dur. Bunlar dışında, henüz şehir planlarına geçirilmemiş ya da saptanmamış birçok koru daha bulunmaktadır.

İstanbul'daki koruların listesi

Avrupa Yakası

Alman Elçiliği Korusu Ayazağa Korusu Arifî Paşa Korusu Arnavutköy Robert Kolej Korusu Avusturya Elçiliği Korusu Ayşe Sultan Korusu Boğaziçi Üniversitesi Korusu Emin Erkayınlar Korusu (Şeyhülislam Cemâleddin Efendi Korusu) Emirgân Korusu Fransız Elçiliği Korusu Fransız Yetimhanesi Korusu

Huber Korusu İngiltere Elçiliği (Yazlık) Korusu İpar Korusu Kortel Korusu Naciye Sultan Korusu Naile Sultan Korusu Prens Sabahattin Korusu Rusya Elçiliği (Yazlık) Korusu Said Halim Paşa Korusu Yıldız Parkı Korusu

Anadolu Yakası

Abdülmecid Efendi Korusu Abraham Paşa Korusu Adile Sultan Validebağ Korusu Amcazade Hüseyin Paşa Korusu Beykoz Kasrı Korusu Cemile Sultan Korusu Cemil Molla Korusu Küçük Çamlıca Korusu Demirağ Korusu Fethi Paşa Korusu

Hidiv İsmail Paşa (Çubuklu) Korusu Hüseyin Avni Paşa Korusu Kandilli Kız Lisesi Korusu Mihrabad Korusu Münir Bey Korusu Vahdettin Korusu Vaniköy (Eski Papaz) Korusu Vaniköy Rasathane Korusu Şehzade Yusuf İzzettin Korusu

Kaynaklar

• "Korular". Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. III. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları. 1993. ss. sf. 72, 7, 74, 75.