Şehrizor
Şehrizor veya Şehrezûr (Kürtçe:Şehrezûr) Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Süleymaniye İlisınırları içerisinde yer alan antik bölge.
Tarihçe
Sasaniler döneminde yazılan ve I.Ardeşir'in dönemini anlatan Papag'ın Oğlu Ardeşir destanında kral Yezdan Kard'dan bahsederken Şehrizor'dan söz edilir.[1] Ayrica Sasani krallarından Nerseh'i anlatan bir yazıtta da bu isme rastlanılır. Şerizor, Sasani döneminde Medliler'in valilik yaptiği 5 gölgeden birisidir.
Arab-Müslüman ordularının Zerdüşt Kürtler ve Zerdüşt Sasani ordusu ile savaşip ardından 642 yılında Sasaniler'in fethedildiği savaş bölgesi Şehrizor'dur.
Şehrizor 11 ve 16. yüzyılları arasında Kürt Ardelan Prensliği'nin merkeziydi. Ardindan Kürt Baban Prensliğine ev sahibi yapmıştır.[2]Yakut El Hamevi, Şehrizor'u Kürtlerin kurduğunu ve halkın Kürtler'den oluştuğunu söyler. Kürtlerin kendi sultanlarının olduğunu ve kendilerini yönettiklerini belirtir.[3]
Önemi
Tarihi Şehrizor mıntıkasından çok önemli alimler çıkmıştır. Özellikle; Yakut El Hamevi Mujam Al-Buldan eserinde Şehrizor'un bir alimler şehri olduğunu ve hem Zerdüşt hem de İslam döneminde önemli alimler çıkmıştır der. Bunlardan birkaçı:
- İbn-i Salah
- Şemseddin Şehrezuri
- Halid Bağdadî[4]
- Molla Gürani[5]
- Ebubekir Efendi[6]
- Nalî
- Şemseddin Şehrezuri
Kaynakça
- ↑ The Kārnāmag-ī Ardaxšīr-ī Pābagān, Book of the Deeds of Ardashir son of Babag, Chapter VI
- ↑ Encyclopædia Britannica: A New Survey of Universal Knowledge, pg. 521, by Walter Yust, 1951; and The Pageant of Persia: A Record of Travel by Motor in Persia, by James Rives Childs, p. 253, The Bobbs-Merrill Company, 1936.
- ↑ Kitab Mu'jam Al Buldan, by Yaqoot Hamawi, vol. 3, pp. 425−427
- ↑ Gammer, Moshe. Muslim Resistance to the Tsar: Shamil and the Conquest of Chechnia and Daghestan. Portland, OR: Frank Cass, 1994
- ↑ TDV İslâm Ansiklopedisi , TDV Yayınları, İstanbul 2005, Cilt 30, s: 249.
- ↑ http://www.aljazeera.com.tr/al-jazeera-ozel/ebubekir-efendinin-izinde