Şerafettin Turan

Şerafettin Turan
Doğum	1925 Erciş, Van
Ölüm	15 Ekim 2015 (90 yaşında)
Meslek	Tarihçi, yazar
Tür	Tarih,
Konu	Osmanlı İmparatorluğu, Kurtuluş Savaşı ve Türkiye Cumhuriyeti dönemleri

Prof. Dr. Şerafettin Turan (1925, Erciş, Van-15 Ekim 2015, Ankara), Türk bilim insanı, tarihçi, yazar, Dil Derneği Onursal Başkanı, Atatürk'ün Türk Dil Kurumu'nun son başkanı.

Yaşamı

İlkokulu Bitlis'te, ortaokulu Muş'ta, liseyi Erzurum'da okudu. Gazi Eğitim Enstitüsü'nü bitirdi (1946). Enstitüde (1946-1948) ve Ankara Etnoğrafya Müzesi'nde (1948-1952) asistan olarak çalıştı. Bu arada Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'ndeki öğrenimini sürdürerek, 1951'de bitirdi. 1952'de Türk Tarihi asistanlığına atandı. 1954'de tez ile doktor oldu. 1956'da doçent ve 1964'de, profesör oldu. 1969-1972 arasında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi dekanlığı yaptı. 1973'te "Yakın Çağ Tarihi Ana Bilim Dalı" Başkanlığı'na getirildi.

1972-1978 yılları arasında TRT Yönetim Kurulu üyeliğinde bulundu. 1978-1979'da Kültür Bakanlığı Müsteşarlığı yaptı. Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu üyesi olan Turan, 1977'de Türk Dil Kurumu Başkanlığı'na seçildi. 1983 yılında Türk Dil Kurumu kapatılıp devletleştirilinceye dek görevini sürdürdü.

1983'te Cunta yönetiminin TDK Başkanlığı görevinden istifa etmesini ve yönetimi devretmesini istemesi üzerine şu tarihsel sözleri söylemiştir: "Türk Dil Kurumu’nu size devretmiyoruz, siz teslim alıyorsunuz!"

1987 yılında eski TDK üyeleri ile beraber Dil Derneği'nin kurucu üyeleri arasında, '80 dönemi dernek yasakları nedeniyle yer alamamıştır ancak daha sonradan üye olmuş ve yönetim kuruluna seçilmiştir. Dilbilimci olmadan Türk Dil Kurumuna Başkan olan tek kişidir.

Dil Tarih Coğrafya Fakültesi, Tarih Araştırmaları, Türk tarih Kurumu Belleteni, Türk Tarih Kurumu Belgeler, Türk Dili dergilerinde ve İslâm Ansiklopedisi’nde Türk Tarihi ve kültürü üzerine bilim yazıları yayınladı.

Aldığı Ödüller

1970: İtalyan Hükümeti'nden 'Cavaliere' Nişanı
1997: Tüba Bilim Ödülü
1999: Sedat Simavi Sosyal Bilimler Ödülü
2007: Dil Derneği İzmir Temsilciliği, 6. İzmir Türkçe Günleri, Türkçeye Emek Ödülü (Prof. Dr. Aydın Köksal ile birlikte)
2007: Dil Derneği Türk Dil Devrimi'nin 75. Yılı Onur Ödülü

Seçilmiş eserleri

Kitapları

Kanuni'nin Oğlu Şehzade Bayezıd Vak'ası, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, 1961, Ankara (Genişletilmiş ikinci basım, Kanuni Süleyman Dönemi Taht Kavgaları, Bilgi Yayınevi, 1997)
"Osmanlı Teşkilatında Hassa Mimarları", Tarih Araştırmaları Dergisi Cilt:1 Sayi:1, 1963, s.551-592.
"Venedikte Türk Ticaret Merkezi, Fondaco dei Turchi", Belleten Cilt:32 Sayi:126, s. 247-283, 1968, Türk Tarih Kurumu Ankara
Atatürk ve Ulusal Dil, Türk Dil Kurumu, 1981, Ankara
Atatürk'ün Düşünce Yapısını Etkileyen Olaylar, Düşünürler, Kitaplar, Türk Tarih Kurumu, 1982, Ankara, 68 s., ISBN 9751601053
Türkiye-İtalya İlişkileri I / Selçuklular'dan Bizans'ın Sona Erişine', Metis, 1990, İstanbul, 643 s., ISBN 9751724848
Türk Kültür Tarihi, Türk Kültüründen Türkiye Kültürüne ve Evrenselliğe, 1990, Bilgi Yayınevi.
Türk Devrim Tarihi, İmparatorluğun Çöküşünden 12 Eylül 1980'e, 1991-2002, (5 cilt, 7 kitap) Bilgi Yayınevi.
İsmet İnönü, Yaşamı, Dönemi ve Kişiliği, 2003, Bilgi Yayınevi.
'Kendine Özgü Bir Yaşam ve Kişilik: Mustafa Kemal Atatürk, 2004, Bilgi Yayınevi.

Yayına hazırladığı kitaplar

Tevarihi Ali Osman, 10 Defter, Türk Tarih Kurumu, Yazar: İbn Kemal, 1991

Başka yazarlarla birlikte yazdığı kitaplar

Türk - İslam Sentezi, Yazarlar: Bozkurt Güvenç, Gencay Şaylan, İlhan Tekeli, Şerafettin Turan, Sarmal Yayınları, 1994, İstanbul, 282 s., ISBN 975738027X
75. Yılda Türkçenin ve Dil Devriminin Öyküsü, Yazarlar: Şerafettin Turan, Sevgi Özel, Dil Derneği, Nisan 2007, Ankara, 424 s., ISBN 9789757495220

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 11/25/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.