Şifalı bitki

Söğüt ağaçlarının kabuğu aktif metabolit ve aspirin olan büyük miktarda salisilik asit içerir. Söğüt kabuğu etkili bir ağrı kesici ve ateş düşürücü olarak binlerce yıldır kullanılmaktadır.^[1]

Şifalı bitki bahçesi.

Şifalı bitkiler içerdiği çeşitli moleküller ve vitaminler ile insanlar için oldukça faydalı bitkilerdir.^[2] Şifalı bitkiler birçok hastalığa iyi geldiği bilinmektedir. Siyatik ağrısı, eklem ağrısı, kas ağrısı, sırt ağrısı, baş ağrısı, kulak ağrısı, diş ağrısı, berelenme, kesik, burkulma, adet sancısı, böcek ısırması gibi durumlarda ağrıları dindirme özelliğinden dolayı iyi geldiği bilinmektedir.^[3]

İlaç olarak bitkilerin kullanımı, insanlık tarihinin en eski tıbbi tekniklerinden biridir. Etnobotanik (bitkilerin geleneksel olarak insanlar tarafından kullanımları) gelecek ilaçları keşfetmek için etkili bir yol olarak kabul edilmektedir.^[4] Hekimlerin mevcut ilaçların çoğu aspirin, dijitalisten, kinin ve afyon içeren bitkisel ilaçlar olarak kullanımının uzun bir geçmişi var.^[5]

Tarihçe

İlaç olarak bitkilerin kullanımı, Yazılı insan tarihinin öncesine kadar dayanır. İnsanlar tarafından kullanılan baharatlar ve otlar birçok tıbbi ilaç ve hastalıkların panzehirleri için kulanılmıştır. Bu ot ve baharatların kullanılması gıda kaynaklı patojenlerin tehdidine bir tepki olarak kısmen geliştirilmiştir. Çalışmalar patojenler en bol olduğu tropikal iklimlerde, yapılan yemeklerin çok baharatlı olduğunu göstermektedir. Bundan sonra, baharat en güçlü antimikrobiyal aktivitiye sahip bitki seçilmiştir.^[6] Bütün kültürlerde sebzeler etten daha az baharatlıydı çünkü muhtemelen onlar bozulmaya karşı daha dayanıklıydı.^[7] Bu yüzden etler baharatlanarak uzun bir şekilde saklanabiliyordu. Sebzelerin ise genellikle böyle bir ihtiyacı yoktu. Tarihte ki baharat yolunun en önemli özelliği de bu idi. Kapalı tohumlu bitkiler (çiçekli bitkiler) çoğu bitki ilaçlarının önemli kaynağı olmuştur. İnsan yerleşimlerinde bulunan çoğu otların, ısırgan ve hindiba gibi otlarında tıbbi özellikleri vardır.^[8][9]

Hazırlanışı

Bitkisel materyaller genelde kurutulur ve bu şekilde bir yıl muhafaza edilebilirler. Bitkilerin kurutulması için özel odalar tutulur ve kurumaları beklenir. Bikiler yağmurlu ve sisli havada toplanmamalı ve ıslatılmamalıdır. Bu onun küflenmesine yol açabilir.^[10] Bu süreç önemli olduğu gibi toplanması da önemlidir. Özel kesme teknikleri ile alınan bitkiler çeşitli işlemlerden geçerler. Çabuk bir şekilde etkilerini kaybedebilirler. Genelde bu bitkiler kurutulduktan sonra mümkünse 1 yıl geçmeyecek sürede kullanılmalıdır.^[11]

Kaynakça

1. Lichterman, B. L (2004). "Aspirin: The Story of a Wonder Drug". British Medical Journal 329 (7479): 1408. DOI:10.1136/bmj.329.7479.1408. 
2. "Bitkilerin vitamin değerleri". 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160917163540/http://www.sifamarket.com/mucize-bitkiler/besinlerin-vitamin-degerleri.html. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014. 
3. "Faydalı Bitkiler". 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160323133207/http://faydalisifalibitkiler.com/sifali-bitkiler-hangi-hastaliklara-iyi-gelir/. Erişim tarihi: 26 Haziran 2014. 
4. Fabricant DS, Farnsworth NR (Mart 2001). "The value of plants used in traditional medicine for drug discovery". Environ. Health Perspect. 109 Suppl 1 (Suppl 1): 69–75. DOI:10.1289/ehp.01109s169. PMC 1240543. PMID 11250806. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1240543. 
5. Swain, Tony (1968). Plants in the Development of Modern Medicine. Harvard University Press. ISBN 0-674-67330-1. 
6. Billing, Jennifer; Sherman, PW (Mart 1998). "Antimicrobial functions of spices: why some like it hot". Q Rev Biol. 73 (1): 3–49. DOI:10.1086/420058. PMID 9586227. 
7. Sherman, P; Hash, GA (Mayıs 2001). "Why vegetable recipes are not very spicy". Evol Hum Behav. 22 (3): 147–163. DOI:10.1016/S1090-5138(00)00068-4. PMID 11384883. 
8. Stepp, John R. (Haziran 2004). "The role of weeds as sources of pharmaceuticals". Journal of Ethnopharmacology 92 (2–3): 163–166. DOI:10.1016/j.jep.2004.03.002. PMID 15137997. 
9. Stepp, John R. & Moerman, Daniel E. (Nisan 2001). "The importance of weeds in ethnopharmacology". Journal of Ethnopharmacology 75 (1): 19–23. DOI:10.1016/S0378-8741(00)00385-8. PMID 11282438. 
10. "Nasıl toplanılır?". 20 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141220093554/http://www.naturin.com.tr:80/news.asp. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014. 
11. "Nasıl Kurutulur?". 28 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131228123123/http://web.ogm.gov.tr:80/diger/icp2/Dokumanlar/KLAVUZLAR/BitkiToplama.pdf. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014.