Acem Ali
Acem Ali (Esir Ali olarak da tanınır,[1] ö. 1538 veya 1539), Azeri asıllı Osmanlı mimar.[2]
Hayatı
Farklı belgelerde babasının adı Abdülkerim ve Abdülvehhap olarak geçmektedir.[1] Fatma binti Hilal ile evli olan Acem Ali'nin, Hasan Çelebi ve kendi gibi mimar olan Hamza adlı iki oğluyla Şemi, Sitti ve kendisi hayattayken vefat eden Fatma adlı üç kızı vardı.[1]
1503, 1504 ve 1505 yıllarında Bayezid Camii inşaatı sırasında mimar Yakub Şah bin Sultan Şah'ın halefi olarak hilat giydirildiği bilgisinden yola çıkılarak 16. yüzyılın başlarında, II. Bayezid'in padişahlığı sırasında Hassa Mimarlar Ocağında görevli olduğunu anlaşılmaktadır.[3] Kesin tarihi bilinmese de kısa bir süre sonra, I. Selim'in padişahlığı döneminde Hassa Mimarlar Ocağının başı olan hassa mimarbaşı olduğu, 1525'teki belgelerde geçmektedir.[3] Acem Ali sonraları; Bursa'daki Pirinç Han'ın yapımı, Amasya'daki II. Bayezid Camii ve Dimetoka'daki Dimetoka Sarayı'nın tamiratı ile İstanbul'daki Rumeli Hisarı'ndaki bir hamamın inşası gibi çalışmalarda görev aldı.[4] 1523-24 tarihli belgelerde belirtilen Fatih'te yaptırdığı Mimar Acem Camii ile mektep ve 1537 tarihli belgelerde belirtilen caminin karşısına bir de zaviye yaptırarak küçük bir külliye oluşturdu.[4] Sadrazam Ayas Mehmed Paşa ile yakın tarihlerde vefat ettiği bilinen Acem Ali, 1538 yahut 1539 yılında vefat ederken, yeni hassa mimarbaşı Mimar Sinan olur.[4] Acem Ali'nin lahdi, yaptırdığı camide yer almaktadır.[4]
Kaynakça
- Kumrular, Özlem (editör) (2007). Muhteşem Süleyman. İstanbul: Kitap Yayınevi. ISBN 975-6051-77-1.