Ad hoc
Ad hoc (IPA: [at hɔk]); "amaca özel, niyete mahsus" anlamına gelen Latince ibaredir. Genelde bir soruna yönelik, geçici bir çözümü anlatmak için kullanılır. Bazen de bir yetersizliği ya da üstünkörü üretilen çözümleri vurgulamak için kullanılır.
Örneğin geçici olarak kurulan mahkemeler ya da araştırma tetkik komisyonları "ad hoc" komitelerdir.
Ad hoc varsayım
Bir kuramın geçerliliğini desteklemek üzere kurama ilave edilen varsayımdır. Kendi başına bir değeri bulunmamakla birlikte "ad hoc varsayım"bir kuramı, çürütülmesine karşı korumak amacıyla kullanılır.
Bilimsel hipotezlere karşı duran gerçek verilerin açıklanmasında da bazen "ad hoc hipotezler" sırf o durumu açıklamak için üretilebilir. Çok bilinen bir örneği, Albert Einstein tarafından Özel Görelilik Kuramı'na eklenen "kozmolojik sabit"idir. Einstein, görecelik denklemlerinin gösterdiğinin aksine, uzaydaki kararlı yapının açıklanabilmesi için, denkleme denge durumunu ortaya çıkaran bir sabit eklemiştir. Kendisi tarafından önceleri "en büyük yanlışım" olarak tarif edilse de, sonradan kara enerji kuramı ile desteklenmiştir.
Askeri
Görev kuvveti genel anlamında kullanılır. Belirli bir görev için oluşturulan bir teşkildir ve hizmet süresi bu görevin yerine getirilmesiyle sınırlıdır. Bu tür görevler genelllikle, öngörülemeyen bir durumun ortaya çıkmasında, hızlı tepki verebilmek için farklı sınıflardan unsurların bir araya gelmesi gerektiğinde kendini gösterir. Örneğin cephe hattının bir kesimde yarılması ya da ileri hareketin, düşmanın bir direnek noktası tarafından engellenmesi durumlarında bu tür teşkillere baş vurulur.