Alberto Giacometti

Alberto Giacometti

Alberto Giacometti, etching by Jan Hladík (2002)
Genel bilgiler
Doğum 10 Ekim 1901(1901-10-10)
Borgonovo, Stampa, Isvicre
Ölüm 1 Ocak 1966 (64 yaşında)
Chur, Graubünden, Isvicre
Uyruk İsviçre
Ebeveyni Giovanni Giacometti
Alanı Heykeltıraş, ressam, resim çizimcisi ve estamp hazırlayıcısı
Sanat eğitimi Güzel Sanatlar Okulu, Genevre
Katıldığı akımlar Surrealizm, Ekpresyonizm, Kübizm, Formalizm
Ödüller
1961 Pittsburgh International Heykelcilik için Birincilik Ödülü
1962 Venedik Biennale'de Heykel için Büyük Ödül
1964 "Guggenheim Uluslararası Resim Ödülü"

Alberto Giacometti (d. 10 Ekim 1901 – ö. 11 Ocak 1966) Paris Ekolü'ne dahil olan İsviçre asıllı heykeltıraş, ressam, resim çizimcisi ve estamp hazırlayıcısı. Alberto Giacometti Ekim 1901de İsviçre'nin İtalyanca konuşulan bölgesinde doğmuştur. Babası tanınmış bir post-empresyonizm akımına bağlı bir ressamdı. Alberto ailenin dört çocuğundan en büyüğü idi; diğer kendinden küçük kardeşi Diego ile hayatında her zaman çok yakın olmuştur ve diğer bir kardeşi ise bir mimardır. Alberto çocukluğundan beri sanata büyük ilgi göstermiştir. Alberto sanat öğrenimini İsviçre'de Genevre Güzel Sanatlar Okulu'nda yapmakla beraber önemli çalışmalarını Paris'de yapmış ve burada gelişen önemli sanat akımları olan Sürrealizm, Ekpresyonizm, Kübizm, Formalizm akımlarında önemli katkılarda bulunmuştur.

Yaşamı

Sanatını geliştirme yılları

Giacometti Isvicre'de Italya siniri yakinda Italyanca konusulan bir bolgede bulunan Stampa sehrinin Borgonova adli bir koyunde dogmustur. Babasi, Giovanni Giacometti, Isvicre'de adi iyi bilinen bir Post-empronisyonist ekole bagli ressamdi. Giacometti daha kucuk yasta sanatla mesgul olmaya basladı; çizgi resim, tablo resim ve heykel ile ugrasmaya cok erkenden basladı. 1919-1920de Genevre'de Guzel Sanatlar Okulu'nda sanat egitimi aldı ve sanat egitimine 1910-1921de Italya'da devam etti. 1922de sanat egitimine devam etmek için Paris'e gitti. Once sanatçı Archipenko'nun studyosuna devam etti. Sonra 5 yil suren bir donem için heykeltiras Auguste Rodin'in bir çalışma arkadası olan heykeltıras Antoine Bourdelle'in atölye asistanligini yapti.

İlk tek kisilik sergisini 1927de Zurih'de Galerie Aktuaryus'de yapti. Bourdelle'in atölye asistanı iken Giacometti kubizm ve gerçeküstücüluk akımlarına uyarak eserler hazırladı. Sanat hayatında bu doneminde cok siddetli huzursuzluk duyma krizleri geçirerek sanatinin seklini degiştirerek polikrom heykeller, kafesler, erotik kinetik nesneler, hemen hemen abstre nesneler ve diger stiller denemelerine girişti. 1930-1935 arasinda Gerçeküstücülük akımına dahil oldu ve "gerçeküstücü" heykeltıraşların basta geleni olarak sayılmaya basladı. Bu sirada Paris Ekolu'nun diger ünlü sanatçı üyelerinden Joan Miro, Pablo Picasso ve Balthus ile yakın sanat ve şahsi arkadaslıkları kurdu.

1934-1935 de stilini yeniden degistirerek heykelerini yeni insan modeller kullarak yapmaya basladı. Fakat yaptığı heykellerin boyutu gittikçe küçülmeye basladı ve heykelleri o kadar küçüldü ki nerede ise heykel olma niteligini kaybetti. 1938 ve 1939 da Giacometti heykelerinin konusunu insan büstüne dönüştürdü ve modelin bakisina konsantre etti. Ikinci Dunya Savasi'nda yine ülkesi Isvicre'ye gitti ve 1941-1945 de Genevre'de yasadi. Savastan sonra tekrar Paris;e dondu. Giacometti 1935 ile 1945 arasında hic bir sergiye katılmamistir. 1961de ABD "Pittsbourgh International Heykelcilik Birinci Ödülğ" verildi. 1962de Giacometti "Venedik Biennale"'de "Heykelcilik icin Büyük Ödul"e layık görüldü. 1964de "Resim icin Guggenheim International Odulu" verildi. Bu oduller ona uluslararasi ün getirdi. Bu yillarda Giacometti'nin eserleri icin cok sayıda Avrupa sehirlerinde buyuk sahsi sergilerde gosterildi. Bu uluslarasi populeritesine dayanarak sagligi pek iyi olmamkla beraber 1965de Atlantiki gecerek New York Museum of Modern Art'daki sergiden basliyarak diger buyuk ABD sehirleiunde kendi eserleri icin acilan sergilere sahsen katildi.

Bu enternasyonal un kazanmasina ve eserleri sanat piyasalarinda cok talepde olmakla beraber Giacometti yaptigi model heykelleri hemen bitirip satmayip tekrar tekrar geri donerek yenislestirip degistirmekle hatta tahrip edip atmakla ugrasmaktaydi. Giacometti bu arada eserlerinin fotolarini ve baski kopyalarini sinirli bir sekilde yayinlamaya basladi. Bu sinirli baskilar en onemli eserlerini acikca gostermekte ve her edisyon 30 taneden fazla basilmamistir ve 1970de bile bu eserler sanat piyasasinda cok nadir bulunur olmustur. En son eseri olarak "Paris sans fin (Sonsuz Paris)" adi altinda basilan kitaba metini sagladi ve bilip yasamis oldugu yerler hakkindaki hatiralara dayanan 150 tasbaski imaj ihtiva etmekteydi.

Giacometti 1966da Isvicre'de Chur sehrindeki Kantonsspital'da kalp hastaliginda yataina veda etti ve ailesinin mezzarlariu bulunan dogum koyu Borgonovo mezarligina gomuldu.

2007de Giacometti'nin dul karisinin mirasinin idarecisi olan Fransiz Disisleri Bakani "Roland Dumas" miras olarak kalan Giacometti eserlerini varislere bildirmeden gizlice bir sanat eseri saticisi, Jacques Tajana'a satmasi dolayisiyla yargilandi ve her ikisi de suclu bulunarak varislerin Vakfina buyuk bir meblag (€850,000) odeme yapma cezasi verildiler.[1]

Değerlendirme

Giacometti "Gerçeküstücü Akimi"'na ana katkida bulunan sanatcidir. Buna ragmen eserelerini siniflandirip degerlendirmek gayet zordur. Bazi kritikler bu eserleri formalist olarak gormekte; digerleri ayni eserleri ekpresyonist ve hatta "hisler bloku" ifade eden eserler olarak gormektedirler. Gerçeküstücü sanat grubundan ayrildiktan sonra modele dayanan heykeller yaptigini aciklamakla beraber, yaptigi bir eser dogayi aynen aksetirmeyi hedef almamaktadir ve ortaya cikardigi eser esserin dayandigi modele Giacometti'nin hissi duygularinin ne oldugunu ifade eden bir nesne olmaktadir. Modelinin heykelini kendinin modeli her turlu hisleriyle nasil gordugunu herkese gostermek icin hazirlamistir. Insan figurun oldugu gibi degil heykelcinin bu modelin yaptigi golgesini sanatcinin gordugu gibi yapildigini ifade etmistir. Diger taraftan eserleri kendine nasil baktigini kendini nasil hisedip gordugunu ifade etmektedir.

Amerikan felsefecisi William Barrett yazdigi bir eserde [2] Giacometti'nin figurlerinin 20. yuzyildaki modernizm ve ekzistantiyalizm felsefi goruslerinin modern hayatin giderek daha anlamsiz ve bos oldugunu aksettirdigini bildirmekte ve "Gunumuzun butun heykelleri, ayni gecmisteki heykleller gibi, bir gun parcalanip kaybolup gideceklerdir.... Bunun icin kisinin eserini bu en kucuk koseye girebilecek sekilde yapmasi ve cisiminin her zerresini hayatla doldurmasi gerekmektedir. demektedir

Seçkin eserleri

Heykelleri

Resimleri

Dipnotlar

  1. ↑ Conviction Upheld Against Former French FM in Giacometti Fraud, May 10, 2007, http://www.artinfo.com/news/story/25058/conviction-upheld-against-former-french-fm-in-giacometti-fraud/, erişim tarihi: 2008-04-16
  2. ↑ William Barrett, (1923) Irrational Man: A Study in Existential Philosophy
  3. ↑ "Beaux-Arts magazine" Sayi 70, Temmuz-Agustos 1989, say.5

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 2/26/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.