Aleksitimi
Aleksitimi (İngilizce: Alexithymia), duyguları tanımlama ve açıklama konusunda subklinik yetersizlik ile karakterize kişilik oluşumudur.[1] Aleksitiminin temel özellikleri; duygusal farkındalıkda, sosyal bağlılıkta ve kişilerarası ilişkilerde bozukluk olarak sıralanabilir.[2] Ayrıca aleksitimili bireyler başkalarının duygularını anlamada ve empati kurmakta zorluk yaşamakta ve duygusal yanıt vermekte yetersiz kalmaktadırlar. Aleksitiminin genel nüfusun yaklaşık % 10'unda görüldüğü düşünülmekte ve bazı psikiyatrik hastalıklarla birlikte görüldüğü bilinmektedir.[3]
Aleksitimi terimi 1973 yılında psikoterapist Peter Sifneos tarafından icat edildi.[4][5] Kelime; Eski Yunancada αλέξω (Alexo, "kovmak") ve θυμός (thumos, "ruh, duygu, düşünce") kökünden oluşmakta ve "duyguyu kovmak" anlamına gelmektedir.
Birlikte görülen medikal ve psikiyatrik hastalıklar
Aleksitimi ile birliktelik gösteren pek çok psikiyatrik bozukluk vardır. Bir çalışmada, post travmatik stres bozukluğu olan Vietnam Savaşı gazilerinin %41'i aleksitimik bulunmuştur.[6] Diğer bir çalışmada bulunan prevalans bulguları ise şöyledir; bulimia için % 56;[7] 45%[8] - 50%[9] majör depresif bozukluk; % 63 anoreksiya nervoza;[7] % 34 panik bozukluk,[10] % 28 sosyal fobi[10] ve % 50 madde bağımlıları.[11] Aleksitimi ayrıca edinsel veya travmatik beyin hasarı olan bireylerde de görülür.[8][12][13]
Kaynakça
- Özel
- ↑ Sifneos PE. The prevalence of 'alexithymic' characteristics in psychosomatic patients. Psychotherapy and psychosomatics, 22 (2):255-262, 1973
- ↑ Oriel FeldmanHall, Tim Dalgleish, Dean Mobbs: Alexithymia decreases altruism in real social decisions, Cortex 929 Available online 6 November 2012, In Press, Accepted Manuscript http://dx.doi.org/10.1016/j.cortex.2012.10.015 PII: S0010-9452(12)00317-6
- ↑ Taylor GJ, Bagby, M.R., Parker, J.D.A. Disorders of Affect Regulation: Alexithymia in Medical and Psychiatric Illness. Cambridge: Cambridge University Press, 1999
- ↑ Bar-On, Reuven; Parker, James DA (2000). The Handbook of Emotional Intelligence: Theory, Development, Assessment, and Application at Home, School, and in the Workplace. San Francisco, California: Jossey-Bass. ISBN 0-7879-4984-1. pp. 40–59
- ↑ Taylor GJ & Taylor HS (1997). Alexithymia. In M. McCallum & W.E. Piper (Eds.) Psychological mindedness: A contemporary understanding. Munich: Lawrence Erlbaum Associates pp. 28–31
- ↑ Shipko S, Alvarez WA, Noviello N (1983). "Towards a teleological model of alexithymia: alexithymia and post-traumatic stress disorder". Psychotherapy and psychosomatics 39 (2): 122–6. DOI:10.1159/000287730. PMID 6878595.
- 1 2 Cochrane CE, Brewerton TD, Wilson DB, Hodges EL (1993). "Alexithymia in the eating disorders". The International Journal of Eating Disorders 14 (2): 219–22. DOI:10.1002/1098-108X(199309)14:23.0.CO;2-G. PMID 8401555.
- 1 2 Koponen S, Taiminen T, Honkalampi K, et al. (2005). "Alexithymia after traumatic brain injury: its relation to magnetic resonance imaging findings and psychiatric disorders". Psychosom Med 67 (5): 807–12. DOI:10.1097/01.psy.0000181278.92249.e5. PMID 16204442.
- ↑ The Relationship between Alexithymia and General Symptoms of Patients with Depressive Disorders. Kim JH, Lee SJ, Rim HD, Kim HW, Bae GY, Chang SM. Psychiatry Investig. 2008 Sep; 5(3):179-85. Epub 2008 Sep 30. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2796028/
- 1 2 Cox BJ, Swinson RP, Shulman ID, Bourdeau D (1995). "Alexithymia in panic disorder and social phobia". Comprehensive Psychiatry 36 (3): 195–8. DOI:10.1016/0010-440X(95)90081-6. PMID 7648842.
- ↑ Taylor GJ, Parker JD, Bagby RM (1990). "A preliminary investigation of alexithymia in men with psychoactive substance dependence". The American Journal of Psychiatry 147 (9): 1228–30. PMID 2386256.
- ↑ Williams C, Wood RL (March 2010). "Alexithymia and emotional empathy following traumatic brain injury". J Clin Exp Neuropsychol 32 (3): 259–67. DOI:10.1080/13803390902976940. PMID 19548166.
- ↑ Becerra R, Amos A, Jongenelis S (July 2002). "Organic alexithymia: a study of acquired emotional blindness". Brain Inj 16 (7): 633–45. DOI:10.1080/02699050110119817. PMID 12119081.
- Genel
- Krystal, H (1988). Integration and Self Healing: Affect, Trauma, Alexithymia. Hillsdale, NJ: The Analytic Press. ISBN 0-88163-070-5.
- Linden W, Wen F, Paulhaus DL (1994). Measuring alexithymia: reliability, validity, and prevalence. In: J. Butcher, C. Spielberger (Eds.). Advances in Personality Assessment. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
- McDougall, J (1989). Theaters of the Body: A Psychoanalytic Approach to Psychosomatic Illness, Norton.
- McDougall, J (1985). Theatres of the Mind: Truth and Illusion on the Psychoanalytic Stage. New York: Basic Books. ISBN 0-946960-70-4.
- Nemiah JC, Freyberger H, Sifneos PE, "Alexithymia: A View of the Psychosomatic Process" in O.W. Hill (1970) (ed), Modern Trends in Psychosomatic Medicine, Vol 2.
- Taylor, Graeme J; Bagby, R. Michael and Parker, James DA (1997). Disorders of Affect Regulation: Alexithymia in Medical and Psychiatric Illness. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-45610-X.