Alexandru Cuza

Alexandru Ioan Cuza
Alexandru Ioan Cuza, Carol Popp de Szathmáry (y. 1865)
Romanya Domnitoru
Hüküm süresi	5 Şubat 1862 – 22 Şubat 1866
Önce gelen	Makam oluşturuldu
Sonra gelen	I. Carol
Boğdan Beyi
Hüküm süresi	24 Ocak 1859 – 5 Şubat 1862
Önce gelen	Grigore Alexandru Ghica
Sonra gelen	Makam kaldırıldı
Eflak Beyi
Hüküm süresi	24 Ocak 1859 – 5 Şubat 1862
Önce gelen	Barbu Ştirbei
Sonra gelen	Makam kaldırıldı
Eş(leri)	Elena Cuza
Çocukları	Saşa Cuza, Dimitrie Cuza
Hanedan	Cuza Hanedanı
Babası	Ioan Cuza
Annesi	Sultana Cuza
Doğum	20 Mart 1820 Bârlad, Boğdan
Ölüm	15 Mayıs 1873 (53 yaşında) Heidelberg, Almanya
Defin	Ruginoasa, Romanya
Dini	Rumen Ortodoks

Alexandru Ion Cuza, (d. 20 Mart 1820, Huşi, Boğdan - ö. 15 Mayıs 1873, Heidelberg, Almanya), birleşik Romanya'nın (birleşik Eflak-Boğdan prenslikleri) ilk prensi. Geniş kapsamlı bir tarım reformu uygulayarak köylülerin özgürlüklerine kavuşmasını sağlamıştır.

İlk yılları

Eski bir boyar ailesinden gelen Cuza, Paris, Pavia ve Bologna'da öğrenim gördü. 1848'de doğum yeri olan Boğdan'da (Moldova) Osmanlı-Rus egemenliğine karşı girişilen devrimci harekete katıldı.Bir süre sonra albaylığa yükseltildi ve 1857'de Boğdan Meclisi'ne girdi. Büyük devletlerin, Rumen prensliklerini birbirinden ayrı özerk yönetimler biçiminde tutma kararına karşın, Cuza Ocak 1859'da Moldova, Şubat 1859'da da Eflak (Valahya) prensliğine seçildi. Böylece Cuza'nın kişiliğinde Romanya birleşmiş oldu; resmi birleşme ise ancak 1861'de gerçekleşti.

Prensliği

Cuza prens unvanı aldıktan sonra, Fransız imparatoru III. Napoléon'un uygulamalarını benimseyerek halkoylamasına dayalı bir yönetim kurdu, özellikle devletin etkin gücü olarak nitelediği köylülerin desteğini kazanmaya çalıştı.^[1] 1863'te Eflak ve Boğdan'da manastırların elinde bulunan geniş toprakları kamulaştırdı. Meclisi dağıttıktan (Mayıs 1864) ve yürütme erkini güçlendirip oy hakkını genişleten yasa hükümlerini halkın onayına sundu. Ağustos 1864'te geniş çaplı bir toprak reformunu uygulamaya koydu. Bu reformla köylüler, yalnızca kendi topraklarına sahip olamkla kalmadılar, vergi ve angarya gibi feodal yükümlülüklerden de kurtuldular. Ama uygulama bütünüyle başarılı olmadı.

Cuza, toprak reformunun yanı sıra, temel öğrenimi zorunlu ve parasız hale getirmeye çalıştı; her kademede okullar açtı ve yoksul öğrencilere burs olanakları sağladı; Bükreş Üniversitesi'ni kurdu. Otoritesini güçlendirmek için seçim yasalarında ve yargı sisteminde reformlar yaparak devlet yönetimini yeniden düzenledi. Ama izlediği politikaya büyük toprak sahipleri ile kimi orta sınıf üyeleri karşı çıktı. Ocak 1866'da bir grup subayın hazırladığı komplo üzerine görevinden ayrılmak zorunda kalan Cuza sürgünde öldü.^[1]

Kaynakça

1. Stoica, Vasile (1919). The Roumanian Question: The Roumanians and their Lands. Pittsburgh: Pittsburgh Printing Company. s. 69-70. http://www.wdl.org/en/item/7314/view/1/69/.