Arnavutluk'taki Osmanlı camileri
Aşağıdaki liste modern Arnavutluk sınırları içinde bulunan Osmanlı camilerin bir listesi.
Şimdiki Arnavutluk toprakları on dördüncü yüzyılımdan sonra Osmanlı İmparatorluğu idaresine girmiştir ve 1912'ye kadar bu durum devam etmiştir. Yaklaşık beş asırlık Osmanlı döneminde bölgede camiler inşa edilmiştir. Ayrıca Osmanlı yönetimi çekildikten sonra, Arnavutluğa 1944'te Enver Hoca ile komünizm gelmesinden sonra ve Arnavutluk 1967 senesinde dünyanın ilk ateist devleti ilan edildikten sonra Osmanlı camilerin % 95'i tamamen yıkılmıştır ve yok edilmiştir, kalanları ise kamulaştırılmıştır, örnek olarak Leş şehrindeki Selimiye cami gibi. Arnavutluk'ta 1991 senesinde komünist hükümeti yıkıldıktan sonra harabeye dönen camiler Türkiye'den destek ve restore beklemektedir örneğin İşkodra'daki Kurşunlu camii. Ve yok edilen camiler ise yeniden inşa beklemektedir örneğin Tiran'daki Süleyman Paşa Camii. 1968'den önce Arnavutluk'ta 1.000 üzeri tarihi Osmanlı cami bulunurken, komünizm dönemden sonra sadece 20-30 civarında resmi cami ve mescit vardır. Bugün Görice ve Avlonya gibi şehirlerde tarihi Osmanlı camilerinin birden fazla örnekleri kalmamıştır.
Tarihi camiler
| Adı | Bulunduğu yer | Yapılış tarihi | Resim | Durumu | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|
| Akçahisar Kalesi Camii | Akçahisar | ? |  | Harabe. | 1968'den sonra komünist rejimi tarafından yıktırılmıştır ve halen restore edilmemiştir. |
| Varoş Camii | Akçahisar | 1533 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | Osmanlı dönemde daha büyük olan minare şerefesi komünizm dönemde yıkılmıştır ve sonra yeniden inşa edilmiştir. |
| Muradiye Camii | Avlonya | 1537 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | Yok edilmeyen tek Mimar Sinan eseridir. |
| Bekarlar Camii | Berat | 1826 |  | Son cemaat yeri mağaza olarak kullanılıyor. | |
| Kurşunlu Camii | Berat | 1553 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | |
| Kral Camii | Berat | 1492 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | |
| Beyaz Camii | Berat kalesi | 1500'ler |  | Harabe. | |
| Hüseyin Paşa Camii | Berat | 1670 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | |
| Kızıl Camii | Berat kalesi | 1417 |  | Harabe. | Arnavutluğun yok edilmeyen en eski camisidir |
| Telelka Camii | Berat | ? | Yıktırıldı. | ||
| Sopot Camii | Borş | 18. yüzyıl |  | Harabe. | |
| Cin Aleksi mescidi | Devline | 1670'den önce |  | Türbesi medrese olarak kullanılıyor. | |
| Kral Camii (Cermahalle külliyesi) | Devline | 1670'den önce |  | Harabe. | |
| Fatih Camii | Dıraç | 1502 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | Osmanlı dönemde daha büyük olan minaresi yeniden inşa edilmiştir. |
| Hünkâr Camii | Elbasan | 1492 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | |
| Nazire Camii | Elbasan | 1599 | .JPG) | İbadethane olarak kullanılıyor. | Eskiden kırmızı olan tarihi kubbesi restore edilirken değiştirildi. |
| Pazar Camii | Ergir | 1757 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | |
| Tekke Camii | Ergir | 1727 |  | Eskiden Aleviler-Bektaşiler tarafından kullanılan tekke bugün medrese olarak kullanılıyor. | Minaresi yıkılmıştır ve halen yeniden inşa edilmemiştir. |
| İmrahorlu İlyas Hoca Camii | Görice | 1495 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | İstanbul fetihlerinden olan İlyas Bey tarafından yapılmıştır. Osmanlı dönemde daha büyük olan minaresi komünizm dönemde yıkılmıştır ve bugünlerde yeniden inşa edilmiştir. Avlusu cam ile kapatılmıştır. |
| Buşatlı Mehmed Paşa Camii | İşkodra | 1773 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | Minaresi komünizm dönemde yıkılmıştır ve halen geri getirilmemiştir. |
| Fatih Sultan Mehmet Camii | İşkodra | 1479'dan sonra |  | Harabe. Kiliseye çevirmek ön plandadır. | Son zamanlar katolik cemaati burada ayin düzenlemektedir. |
| Parruce Camii | İşkodra | 18. yüzyıl |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | |
| Kubbeli Camii | Kavalye | 1735 |  | Yıktırıldı. | Son cemaat yeri hariç tarihi yapıdan hiçbir izi kalmamıştır. |
| Kale Camii | Leş | 1522 |  | Harabe. | |
| Selimiye Camii | Leş | 1510'lar |  | İskender Bey türbesi olarak kullanılıyor. | Cami 1979 senesinde kamulaştırıldı. Kiliseye çevirmek ön plandadır. |
| Abdurrahman Paşa Camii | Peklin | 1666 |  | Yıktırıldı. | Komünizm dönemde avlu hariç bütün camı yıktırıldı. |
| Preze Kalesi Camii | Preze | 18. yüzyıl |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | |
| Edhem Bey Camii | Tiran | 1791 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | Merkez camisi. |
| Süleyman Paşa Camii | Tiran | 1614 |  | Yıktırıldı. | Arnavutluk başkenti Tiran'ın ilk camisiydin. |
| Mahmut Ağa Camii | Tiran | 1750 |  | İbadethane olarak kullanılıyor. | Yıkılan minaresi yeni inşa edildi. |
| Tabak Camii | Tiran | 17. yüzyıl |  | İbadethane olarak kullanılıyor. |