Arturo Ui'nin Önlenebilir Tırmanışı

Arturo Ui'nin Önlenebilir Tırmanışı
Oyunun almanca basılmış bir afişi
Yazar	Bertolt Brecht
Karakterler	Arturo Ui - Gangter şefi Emanuele Giri - Gangster Giuseppe Givola - Gangster Ernesto Roma … Gangster Flake, Butcher, Mulberry, Caruther, Clark - Tröst sahibi patronlar
İlk gösterim	10 Kasım 1958
İlk gösterildiği yer	Stuttgart
Ülke	Almanya, Finlandiya
Orijinal dil	Almanca
Konu	İktidarların çıkarları için yasadışı yollara başvurmaları
Tür	Epik tiyatro

Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı (Almanca: Der aufhaltsame Aufstieg des Arturo Ui), Bertolt Brecht tarafından yazılan seyirlik bir oyundur.

Brecht'in 1941 yılında Finlandiya'da kaleme aldığı ve ilk kez 1958 yılında sahnelenen eser, epik tiyatronun önemli örneklerinden biridir.

Konusu

Oyunda I. Dünya Savaşı'nın ardından, 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı sürecinde büyük şirketlerin çıkar savaşında oyuna gelerek suçlu durumuna düşen ve yargılanan bir Belediye Başkanı'nın, aklanmak için çete lideri Arturo Ui ile işbirliği yapması sonucunda Arturo Ui'nin hızla gelişen büyümesi, bu kez onun bir sömürü çarkı oluşturması ve karanlık işlerin karanlık ilişkilerle bir ülke kaderini nasıl değiştirebildiği anlatılır.

Brecht'in savaş döneminde yazdığı anti-faşist oyunda Hitler'in iktidara yürüyüş öyküsü ile ünlü Chicago'lu gangster Al Capone'un öyküsü örtüştürülmüştür. Anlatılan gangster öyküsündeki olaylar, sahne aralarında yansıtılan yazılar ile tarihsel bir perspektife bağlanmıştır. Oyunda gösterilen olaylar 1932-1933 yılları arasındaki Almanya tarihiyle büyük benzerlikler taşır. Metinde Nazi Partisi ve Hitler, Chicagolu ganster Arturo Ui ve adamlarını; karnıbahar tröstü ve tröstün patronları, Hitler'le ilişki kuran büyük Alman patronlarını, Belediye Başkanı Dogsborough ise Almanya Cumhurbaşkanı Hindenburg'u temsil etmektedir. Brecht bu oyunda, küçük burjuva romantizminin büyük katillere duyduğu büyük saygıyı kırmaya çalıştığını söyler: "Büyük politik suçlular tamamen teşhir edilmeli ve gülünçlüklerinin esası gösterilmelidir. Aslında bunlar büyük politik suçlular değil, büyük suçlu politikacılardır. Bu da tamamen başka bir şeydir."

Türkiye'deki sahnelemeler

Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı,1966 Ankara Sanat Tiyatrosunda Genco Erkal'ın başrolünde oynadığı oyundur. Atila Sarp'ın Amerikalı Kovboyu oynadığı bir oyun olarak sahneye konmuştır. Büyük ilgi gören oyun Süleyman Demire'in Yükselişine, CKMP'deki Alparslan Türkeş gelişmesine gönderme yapmak amacıyla sahnelenmiştir. Daha sonra 1999 - 2000 sezonunda İstanbul Devlet Tiyatrosu tarafından sahnelenmiştir.

2002 yılında İTÜ Sahnesi tarafından Arturo Ui'nin Yükselişi adıyla sahnelenmiştir. Bu sahnelemede oyun kurgusunda yapılan en büyük değişiklik, Brecht'in sahne sonlarında yansıttığı Hitler ve Nazilere ilişkin bilgiler içeren projeksiyonların yerine emekli bir devlet başkanıyla yapılan bir söyleşinin gösterildiği video-projeksiyon kullanılması olmuştur.

Ayrıca, oyun, 2013-2014 sezonunda Tiyatro Adam tarafından sahnelenmeye başlanmıştır.^[1]^[2]

Kaynakça

↑ http://www.tiyatroadam.com/?p=263 Arturo Ui'nin Önlenebilir Yükselişi, Tiyatro Adam resmi internet sitesi.
↑ http://www.milliyet.com.tr/-arturo-ui-nin-onlenebilir-pembenar-detay-kultursanat-1874503/

Dış bağlantılar

Bertolt Brecht'in oyunları

	Baal Gecede Trampet Sesleri Dilenci veya Ölü Köpek Düğün Şeytan Kovma Karanlıkta Işık Balık Avı Mysterien eines Friseursalons Kentlerin Vahşi Ormanında İngiliz Kralı Eduard'ın Yaşamı Adam Adamdır Egoist Johann Fatzer’in Çöküşü Das Elefantenkalb Mahagonny Üç Kuruşluk Opera Lindberg’in Uçuşu Kabullenmenin Baden Öğretisi Happy End Mahagonny Kentinin Yükselişi ve Düşüşü Evet Diyen / Hayır Diyen Tedbir Mezbahaların Kutsal Johanna'sı Kuraldışı ve Kural Ana Kuhle Wampe Küçük Burjuvanın Yedi Ölümcül Günahı Yuvarlak Kafalılar ve Sivri Kafalılar Horasyalılar Kuriasyalılar III. Reich'in Korku ve Sefaleti Carrar Ananın Silahları Galilei'nin Yaşamı Demirler Kaç Para? Dansen Cesaret Ana ve Çocukları Lukullus'un Sorgulaması Puntila Ağa ve Uşağı Matti Sezuan'ın İyi İnsanı Arturo Ui'nin Önlenebilir Tırmanışı Hangmen Also Die! Simone Machard'ın Düşleri The Duchess of Malfi Şvayk İkinci Dünya Savaşında Kafkas Tebeşir Dairesi Antigone Komün Günleri Der Hofmeister Die Verurteilung des Lukullus Herrnburger Bericht Coriolanus Jan Darc Turandot veya Aklayıcılar Kongresi Don Juan Davullar ve Trompetler

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.