Ayn Calut Muharebesi

Ayn Calut Muharebesi
Tarih 3 Eylül 1260 Bölge Ayn Calut, Celile[1] Sonuç Kesin Memlük zaferi
Taraflar
Memlük Sultanlığı	Moğol İmparatorluğu İlhanlılar Hanedanı İttifak Gürcistan Krallığı Kilikya Ermeni Krallığı
Komutanlar ve liderler
Seyfeddin Kutuz Baybars	Ketboğa Noyan  †
Güçler
20,000[2] Memlûk Süvariler Atlı Okçular Piyadeler	10,000-20,000[2] Moğol Atlı Okçular 500 Ermeni Şövalye Gürcü Piyadeler
Kayıplar
Ağır.	Hemen hemen tüm ordu imha oldu.

Ayn Calut Muharebesi (Arapça: عين جالوت, Calut'un gözü^[3]), 3 Eylül 1260'da Memlük ordusu ile İlhanlılar arasında, Celile bölgesinin Ayn Calut mevkisinde yapılan muharebe.

Arka Plan

10 Şubat 1258^[4]'de Bağdat şehrini istila edip Halife Mustasım Billah'ı idam eden Hülagû'nun komutasındaki Moğol orduları, Suriye'ye ilerlemişlerdir. Hülagû'den aldığı tehdit dolu mesajdan sonra Eyyûbi Sultanı Nasır Yusuf, Memlûklerden acil yardım talep etmiştir. 12 Kasım 1259 günü Memlûkler arasında yapılan toplantıda, yaşının küçük olması sebebiyle Sultan Mansur Ali tahttan indirilerek yerine Seyfeddin Kutuz çıkartılmıştır.

Savaş

Moğol Atlı Okçular

Memlûk Süvarisi

Savaştan hemen önce Mısır'da Sultan ilan edilen Seyfeddin Kutuz kumandasındaki 20.000 kişilik bir orduyla, Hulagu'nun en seçkin kumandanlarından Ketboğa Noyan kumandasındaki Ermeni ve Gürcülerle takviye edilmiş Moğol ordusunu Filistin'de karşıladı. İki ordu 3 Ekim 1260 tarihinde, Ayn Calut denilen mevkide karşılaştı. Memlûkler bölgeyi iyi tanıdıkları için bu savaşta Türklerin ve Moğolların sıkça uyguladıkları Hilal taktiğini kullanmışlardır. İlk başta Baybars komutasında küçük bir birlik Moğollar üzerine ani bir saldırı düzenlemiş ve ardından yine aynı hızla geri çekilmeye başlamıştır. Ketboğa'nın emri üzerine Memlûkleri takip ederek dağlık vadiye giren Moğol süvarilerini, kurduğu pusu sayesinde gizlice arkadan çeviren Kutuz komutasındaki Atlı Okçular ve patlayıcı bomba atan piyadeler, Moğollara ağır kayıplar verdirmiştir. Daha sonra sahte kaçışı bırakan Baybars, komuta ettiği askerlerini toplayarak Moğollara saldırmış ve Moğol ordusunun hemen hemen tamamını imha etmiştir. Bu savaşta öldürülen Moğol askerleri arasında Ketboğa Noyan da bulunmaktadır.

Sonuç

Moğollar bu savaştan sonra Mısır'a asla giremedikleri gibi, bu yenilgi tarihin dönüm noktalarından biri ve Moğollar'ın sonunun başlangıcı olmuştur. Moğolların batıya doğru ilerleyişi durdu. Anadolu'daki Moğol boyları hızla İslamiyet'e tabi oldu.

Ayrıca bakınız

• İlhanlılar
• Seyfeddin Kutuz
• Ketboğa

Kaynakça

1. Runciman, Steven, A History of The Crusades, Vol. III, The Kingdom of Acre and the Later Crusades, Cambridge University Press, 1995, p.312
2. Cowley, p.44, states that both sides were evenly matched at 20,000 men. Cline says that "In short, the . . . armies that were to meet at 'Ayn Jalut were probably of approximately the same size, with between ten thousand and twenty thousand men in each.", p. 145. Fage & Oliver, however, state that "the Mongol force at Ayn Jalut was nothing but a detachment, which was vastly outnumbered by the Mamluk army", p. 43.
3. Davud ile savaşan efsanevi savaşçı
4. Bağdat Kuşatması (1258)

• Britannica Ansiklopedisi - Ayn Calut Muharebesi (en.)