Bana ya özgürlük verin ya da ölüm!
Bana ya Özgürlük verin ya da Ölüm!, özgün İngilizcesi "Give me Liberty, or give me Death!" olan, Patrick Henry'ye ve Virjinya Konvansiyonunda yaptığı konuşmasına atfedilen bir sözdür. Konuşma 23 Mart 1775'te, Richmond, Virjinya'da yapılmıştır ki bu sözle birlikte konuşmanın Virjinya'daki durumu etkileyerek, Virjinya'nın Amerikan Bağımsızlık Savaşı'na asker göndermesine yol açtığı söylenmiştir. Konvansiyondaki delegelerin arasında daha sonra ABD Başkanı olacak olan George Washington ve Thomas Jefferson da vardı.
Konuşmanın orijinal bir yazılı kopyası bugüne ulaşmamış, konuşmanın metni o dönemde yazılmamış, ilk yayımlanan metin ise Henry'nin ölümün on yedi yıl sonra, 1816'da yayımlanan Patrick Henry'nin Hayatı ve Karakteri isimli kitapta yer alan metindir. Kitabın yazarı olan William Wirt 1815 yılında bir arkadaşına şöyle yazmıştır: "1763'den 1789'a... [onun] konuşmalarından bir tanesi bile baskıda, yazılı bir şekilde veya hafızada yaşamamakta. Bana söylenen her şey şu [ki] şöyle şöyle bir ortamda, güzide bir konuşma yaptı."[1] Wirt konuşmayı dinlemiş olanlarla ve o sırada orada bulunanları tanıyanlarla haberleşmiş, daha sonra konuşmayı dinlemiş olanlardan olan George Tucker'a ise şunları yazmıştır: "Mr. Henry'nin '75 Konvansiyonundaki konuşmasını, sende bıraktığı etkiyi tanımlayışın da dahil neredeyse tamamen senden aldım, harfi harfine."[2] Bununla birlikte Tucker'ın anlattıkları yazılı bir kaynaktan veya aldığı herhangi bir nottan değil, hatırlayabildiklerindendir. Her ne kadar bu sebeple Wirt'in ortaya koyduğu konuşmada belirli bir ölçüde belirsizlik olsa da, Wirt'in yaptığı araştırma göz önüne alındığında genel olarak konuşmanın, ünlenen "Ya bana Özgürlük verin ya da Ölüm!" sözü dahil, ana hatlarının doğru bir şekilde aktarıldığına inanılır. Söz konusu sözü de içeren ve üzerinde bugün genel bir mutabakat olan konuşmanın son kısmı şöyledir:
Konuyu ciddiye almamak, efendim, boşunadır. Beyler haykırabilirler, Barış, Barış [diye] - fakat barış yok. Gerçekte savaş başladı [bile]! Kuzeyden esecek bir sonraki şiddetli rüzgâr kulaklarımıza çınlayan silahların gürültüsünü getirecek! Kardeşlerimiz çoktan savaş alanındalar! Burada boş durmak niye? Beylerin arzusu nedir? Neye sahip olabilirlerdi? Hayat o kadar sevgili veya barış o kadar tatlı mı ki zincirler ve kölelik pahasına satın alınsın? Yüce Tanrı göstermesin! Diğerlerinin hangi yolu seçeceğini bilemem; ama bana gelince, ya bana özgürlük verin ya da ölüm!"[3]
Notlar
Kaynakça
- Raphael, Ray (2004). Founding Myths: Stories that Hide Our Patriotic Past. New York: New Press. ISBN 1565849213.