Beş Hececiler

Beş Hececiler (“Hecenin Beş Şairi”, “Hececiler”, “Hecenin Beş Ozanı”), I. Meşrutiyet’ten sonra hece vezniyle ve konuşulan halk diliyle, Milli Edebiyat akımının görüşleri doğrultusunda şiir yazan beş şairin Türk edebiyatındaki genel adı.

Grubu oluşturan beş şair; Orhan Seyfi Orhon, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç ve Faruk Nafiz Çamlıbel’dir.

Şiire I. Dünya Savaşı ve Millî Mücadele yıllarında başlamış ve aruz vezninde yazdıkları şiirlerle adlarını duyurmuş olan Beş Hececiler’in Türkçe ve hece vezniyle şiir yazmayı benimsemelerinde Ziya Gökalp’ın etkisi büyüktür.[1] Daha çok şiirleriyle tanınmış ancak edebiyatın hemen her türünde eser vermişlerdir. Heceyi tiyatro eserlerinde de kullandıkları görülür.[2] Milli zevke uygun olarak 11’li heceyi yaygın olarak kullanmışlardır.[2]

Ortak bir sanat bildirileri olmayan bu şairlerin sanat ve edebiyat görüşlerinde tam bir uyum yoktur. Konuları işleyişlerinde de dağınıklık görülür. Kahramanlık, aşk, kadın, hasret, ayrılık, kıskançlık, inanma ihtiyacı, tabiat görüntüleri, hatıralar, ölüm, yalnızlık, vatan konularına geniş yer vermişlerdir.[1]

Hece veznine geçtikten sonra en çok koşma tipinde şiir yazmış; semai, türkü ve mani tipinde başarılı örnekler vermiş olan Beş Hececiler Batı Edebiyatlarından alınan nazım biçimlerinden çapraz kafiye, sarma kafiye, terza rima, sone, düz kafiyeyle örnekler verirler.[1] Serbest düzenli biçimlerde üçlüler, dörtlüler, beşliler, altılılar, yedililer, sekizlilerle şiir yazarlar. Şiirde kafiyeyi gerekli görürler. Kafiyenin zorla aranmamasını, tabiî bir şekilde doğmasını isterler. Yarım kafiyenin yerine tam, tunç ve zengin kafiyeyi kullanırlar, bir ahenk unsuru olarak redife de geniş yer verirler.

Sade Türkçe’nin kullanılması ve yaygınlaşması üzerinde ısrarla dururlar. Konuşulan dili edebiyata yerleştirerek Türk edebiyatına katkıda bulunmuşlardır.[1]

Türk şiirinin serbest vezne yönelmeye başlaması ile etkileri azalmıştır.[2]

Kaynakça

  1. 1 2 3 4 Hülya Ürkmez, Beş Hececiler'in Şiir Anlayışları ve Şiirleri Üzerine Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara, 2009
  2. 1 2 3 Cennet Çapa Cebi, Beş Hececilerde Halk Edebiyatı Unsurları, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Isparta, 2001
This article is issued from Vikipedi - version of the 10/12/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.