Bitki morfolojisi
Bitki morfolojisi ya da Fitomorfoloji bitkilerin dış yapısını ve fiziksel formunu inceleyen çalışma alanıdır.[1] Bitkilerin içsel yapılarını incelediği ve bunu özellikle mikroskobik seviyede yaptığı için bitki anatomisi çalışmalarından farklı olduğu düşünülür. Botanik biliminin bir dalı olan bu çalışma alanı iç ve dış morfoloji olmak üzere ikiye ayrılır.[2]
Gelişim
Büyüme
Bitkilerde gövde ve dalların ucunda ve iletim demetlerinde olduğu gibi belli yerlerde meristematik hücreler vardır. Bu bölgedeki hücreler devamlı surette bölünerek yeni hücreler meydana getirir. Hücre bölünmesi ve büyüme fazla miktarda maddeye ve enerjiye ihtiyaç gösterirler. Bu nedenle büyüme esnasında metabolik faaliyetler özellikle solunum hızlanır ve çok miktarda karbonhidrat sarf edilir. Primer (birincil) büyüme, primer (birincil) büyüme köklerin ve dalların uzamasıdır.
Sekonder (ikincil) büyüme, kök ve gövdenin sonradan kalınlaşmasıdır.
Isı
Her bitki türü için büyümenin en hızlı olduğu optimum (en uygun) bir sıcaklık vardır ve bu iklim bölgelerine göre değişmektedir. Örneğin ekvator bitkilerinde büyüme +10 ile +50 arasında mümkün olmaktadır. Ilık kuşakta optimum sıcaklık yükselmeye devam ederse büyüme hızı gitgide düşer ve sonunda durur.
Işık
Dokuların meydana gelmesi için gerekli bazı maddeler fotosentez yoluyla meydana geldiklerinden ışık bunların büyümesi için sekonder (ikincil) şarttır.
Su
Genellikle kurak yerlerde büyüyen gövdeler daha kısa, rutubetli yerlerde yetişenler ise daha uzundur. Rutubetli bölgelerde internodyumlar uzar, yaprak yüzeyi genişler, kalınlıkları azalır. iletim sistemi basitleşir., tüy sistemi belli bir dereceye kadar dumura uğrar. Kurak koşullarda epidermis hücreleri çoğalır, stomalar artar, mekanik ve iletim sistemi çoğalır.
Kaynaklar
- ↑ "Bitki Morfolojisi Nedir?". 03 Ağustos 2011. 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150929032839/http://biyolojik.org/botanik/111-bitki-morfolojisi. Erişim tarihi: 15 Mart 2015.
- ↑ Bitki Morfolojisi (1 bas.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. 2009. s. 12-13. ISBN 978-975-06-0638-0. http://ue.anadolu.edu.tr/eKitap/BIY107U.pdf. Erişim tarihi: Mart 12, 2015.