Canayer Kalesi
Trabzon'un Araklı ilçesine bağlı Zanayer -Canayer- eski adıyla, şimdiki adıyla Buzluca köyündedir.
Canayer Buzluca Kalesi, Buzluca tarihi kalesiyle bölge yerleşiminde tarihi belirleyici unsur olmuştur. Kalecik'teki Kalecik Kalesi, Canayer Buzluca Kalesi'nin bir uzantısıdır. Tarihi kaynaklarda Sürmene'den ilk defa bahseden Arrianus'dur. Arrianus MS 131-132 yılarında yazdığı tahmin edilen "Periplo" adlı eserinde Trabzon'un yaklaşık 33 km doğusundaki bir Roma askeri istasyonu (Kale) olarak kurulmuş bulunan Sürmene/Hyssus'dan bahseder. Burası Romanın doğu sınırını korumakla görevlendirilen 15. leigion Apollonaris'in konumlandırıldığı bügünkü Gümüşhaneye bağlı Sadak Köyü/Satala nın sahile en kısa bağlantısı sağlayan tabii yolun ucunda ve Hyssus/Karadere nehrinin ağzındaki tabii liman sahilindedir. Bu gün [[Araklı] çarşısının güney batı kenarındaki kale harabesi Sürmenenin ilk kurulmuş olduğu bu tarihi belirler. İmparator Adrianus (MS 117-138) zamanına kadar Satala'dan Trabzona direk yol olmadığı düşünülürse,muhtemelen imparator Traijan zamanında kurulmuş olan bu kalenin Roma'nın doğu hudutlarını savunmak için olduğu anlaşılır. Altıncı yüzyılda Bizans'ın doğu sınırının Rizenin hemen doğusuna kadar gerilemesinden sonra, Sürmene'nin stratejik önemi dahada artmıştı. Justinianus (MS 527-565) döneminde Lazika savaşları esnasında ve daha sonra Heraclius zamanında (MS 610-641) İran seferleri esnasında, Sürmene bölgesi önemli bir ikmal merkezi olarak kullanılmıştır. Bu dönemdeki Sürmene/Sousourmanıa/Sussarmıa nın yerini Araklı Burnu üzerindeki Buzluca/Canayer 'deki harabeler bize belirlemektedir.