Danimarka Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi
Danimarka Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi Danmarks Nationalsocialistiske Arbejderparti | |
---|---|
Kısaltma | DNSAP |
Kurucu | Cay Lembcke |
Eski liderleri |
Cay Lembcke (1932-1933) Frits Clausen (1933-1945) |
Kuruluş tarihi | 16 Kasım 1930 |
Kapanış tarihi | 8 Mayıs 1945 |
Ardılı | Danimarka Nasyonal Sosyalist Hareketi |
Gazete(leri) | Fædrelandet |
Üyelik | 5000 üye |
İdeoloji | Nasyonal sosyalizm |
|
Danimarka Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi, nasyonal sosyalizm ilkelerine dayanarak oluşturulmuş bir partidir.
Parti, o sene Almanya'da Nazilerin seçim başarısından sonra, 16 Kasım 1930 tarihinde kurulmuştur. DNSAP, Alman Nazileri taklit etmiştir. Örneğin; Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin adını, Almanya'nın gamalı hacını, Hitler selamını, Nazilerin paramiliter savaş gücü olan SA'yı ve Nazilerin parti marşı olan Horst Wessel Şarkısı'nı (çevrilmiş versiyonuyla) taklit etmiştir.
Ancak partinin Almanlar'la tezata düştüğü konular vardı. Danimarkalı milliyetçiler gibi, Danimarkalı Naziler de Almanya'nın birleşmesi sırasında Almanlar tarafından ellerinden alınan Schleswig Dükalığı'nı geri almak istiyordu. Onun dışında daha da güneye inmek gibi planları vardı.
Almanya Danimarka'yı işgal ettikten sonra DNSAP'nin yeri sağlamlaştırdı. Ama bununla yetinmeyen DNSAP, 22 Haziran 1941 tarihinde Almanların Sovyetler Birliği'ne saldırması üzerine kendilerine ait Fædrelandet gazetesinde Waffen-SS'e bağlı Frikorps Danimarka'yı kurduğunu açıkladı. DNSAP bu tarz hareketlerle Almanlardan mali yardım aldı. Ancak 1943 yılında parti sadece %2.1 oy aldı. Bu da Folketing'de (Danimarka Meclisi) 3 milletvekiline denk geliyordu. Bu başırsızlığının ardından Almanlar mali desteği kesti.
İkinci Dünya Savaşı bittikten sonra, popüler desteğini tamamen kaybetti. Zaten parti Mayıs 1945'te yasaklandı. Ancak, parti kapatıldıktan sonra birkaç kişi gizliden çalışmalarını sürdürdü. Şuan ki Danimarka Nasyonal Sosyalist Hareketi bu partinin kökeninden gelir.
Kaynak
- "Leksikon- DNSAP" (Danca).
- Madeleine Hurd 2011, Bordering the Baltic: Scandinavian Boundary-Drawing Processes, 1900-2000, LIT Verlag Münster, ISBN 3643107781, pp. 83–84