Doktorlar Komplosu
Doktorlar Komplosu, (Rusça: Дело врачей, delo vraçey veya "Beyaz Gömlekliler Komplosu"[1] ) tanınmış Sovyet tıp uzmanlarının hükümet ve parti ileri gelenlerini öldürmek amacıyla düzenledikleri iddia edilen komplo (1953). Hayatının son dönemlerindeki Josef Stalin bu komployla ilgili olarak açılması tasarlanan doktorlar davasını, başta Lavrenti Beriya olmak üzere parti içinde geniş bir temizliğe girişmek için kullanmayı amaçlıyordu.
13 Ocak 1953'te Pravda ve İzvestiya gazeteleri önde gelen Sovyet önderlerine bakan dokuz doktorun tutuklandığını bildirdi.[2] Doktorlar 1948'de ölen Merkez Komitesi sekreteri Andrey A. Jdanov'u ve 1945'te ölen Sovyet Ordusu Ana Siyasi Kurul başkanı Aleksandr Şçerbakov'u zehirlemekte, ayrıca Sovyet ordusunun birçok mareşalini öldürme girişiminde bulunmakla suçlanıyordu. En az altısı Yahudi olan doktorlara yüklenmek istenen suçlar arasında Amerikan ve Britanya gizli servisleri hesabına çalışmak ve uluslararası Siyonizmin çıkarlarına hizmet etmek de bulunuyordu. Sovyet basınında doktorların hepsinin suçlarını itiraf ettiği yazılıydı.
Davanın başlamasından birkaç hafta sonra Stalin'in ölünce (5 Mart 1953) Georgi Malenkov ve Lavrenti Beriya tarafından durduruldu, partide yapılacağı söylenen temizlik de gerçekleşmedi. Nisanda Pravda davanın yeniden incelenmesi sonucunda doktorlara yöneltilen suçlamaların asılsız çıktığını, itirafların ise işkence altında alındığının belirlendiğini bildirdi. İkisi soruşturma sırasında ölen doktorlar aklandı. Ama bu arada, sadece SSCB'de ve Doğu Bloku'nda değil, Batı'da da, birçok komünist partisi yöneticisi ve parti üyesi ünlü doktor, “beyaz gömlekli caniler”i, “terörist doktorları” lanetleyen ve “işçi sınıfının haklı mücadelesi için” cezalandırılmalarının gerekli olduğunu ilan eden bildiriler yayımladı.[3] 1954'te Devlet Güvenlik Bakanlığı'nın iki görevlisi ve bazı polis memurları doktorlar aleyhine düzmece kanıtlar hazırladıkları gerekçesiyle idam edildi.
Nikita S. Kruşçev XX. Parti Kongresi'nin (14 – 26 Şubat 1956) kapalı bir oturumunda okuduğu gizli raporda (Şubat 1956), Stalin'in dava dosyalarının hazırlanması ve itirafların alınması için doğrudan emir verdiğini, tasarlanan temizliğin kurbanları arasına Politbüro üyelerini de katmayı amaçladığını ve Doktorlar Komplosu'nun yeni bir temizlik hareketinin başlama işareti olduğunu açıkladı.
Kaynakça
- ↑ "Josef Stalin", Meydan Larousse: Büyük Lugat ve Ansiklopedi, 1992.
- ↑ “Doktorlar Davasi” ve Stalin’in Ölümü
- ↑ Bir İktidar Aracı Olarak Terör Kavramı
| ||||||||||||||||||||||||
