ed2k
| Dosya paylaşımı |
|---|
 |
| Technolojiler |
|
| Ağlar ve protokoller |
|
| Geliştirme ve toplumsal yönler |
|
| Herkese açık olmayan dosya paylaşımı |
|
| Web siteleri ve hizmetleri |
|
| Müşteriler |
|
| Akademik / bilimsel |
|
| Ülke veya bölge itibarıyla |
|
| İlgili |
|
ed2k Ağ Protokolü eDonkey2000, eMule, Hybrid, MLDonkey gibi birçok program tarafından kullanılan dosya paylaşım protokolüdür. eDonkey2000 Peer2Peer Network kalıbının kısaltılmış halidir. ed2k protokolünü kullanan programlar temel P2P mantığı ile çalışır. ed2k nın kullandığı ağa Kademlia denir. (kazaa, limewire, bearshare gibi programlar Gnutella ağını kullanır)
ed2k nasıl çalışır
ed2k Protokolünde dosya paylaşımı yapan kaynak bilgisayarda küçük parçalara bölünür. Kullanıcılar bu dosyayı aslında küçük parçalar halinde indirirler. Bir parçanın indirilme işlemi tamamlandığında bütün parçaların indirilmesi beklenmeden inen parçalar paylaşıma açılır ve başka kullanıcılara kaynak görevi görür. Aynı dosyayı isteyen bir başka kullanıcı yine kaynak olan bilgisayardan parçayı indirmeye başlar. Yani aslında bir dosyayı ne kadar çok kullanıcı indiriyorsa sizde o kadar hızlı indirebilirsiniz demektir.
Dosya arama işlemi
Kademlia ağında dosyalar dağıtılmış imza tablosu şeklinde tutulur. Bu ağa bağlı kullanıcıların ipleri, durumları ve dosyaların imzaları (hash) şeklinde tutulur. Arama sonucunda aramanızdaki kelimeler herhangi bir kullanıcıdaki dosyanın ismi ile eşleşiyorsa, o dosyanın imzası ile diğer kullanıcılardaki aynı imzaya sahip dosyalar da kaynak olarak görünür.
ed2k link yapısı
4.36 gb lık Bolt isimli dvd filmin linkini inceleyelim:
ed2k://|file|Bolt.720p.BluRay.x264-SEPTiC.mkv|4676456665|1E50923077CB69D11CD15F604F4974D3|/
| Örnek | Açıklama |
|---|---|
| file | bunun bir dosya olduğunu belirtiyor |
| Bolt.720p.BluRay.x264-SEPTiC.mkv | dosyanın adını belirtiyor |
| 4676456665 | dosyanın boyutunu belirtiyor |
| 1E50923077CB69D11CD15F604F4974D3 | dosyanın imzasını belirtiyor |
Link yapısı kısaca: "ed2k://|file|isim|boyut|imza|/" şeklindedir. İlave olarak bir dosyanın bir sunucuda kesin olarak olduğunu biliyorsanız şu şekilde de kullanabilirsiniz:
ed2k://|file|isim|boyut|imza|/|sources,IP:PORT|/
IP ve PORT yazan kısım yukarıda anlatıldığı gibi opsyoneldir.
ed2k Server Link Yapısı
ed2k://|server|IP|PORT|/
| Örnek | Açıklama |
|---|---|
| IP | Kaynağın ip adresi |
| PORT | Kaynağın, gelen ed2K bağlantılarını dinlediği port |
Örnek kullanım:
ed2k://|server|88.191.81.111|1111|/
Çeşitli serverlardaki kullanıcı ve dosya sayısı birbirinden farklıdır.
ed2k dosya imzaları
Linklerde ve aramalarda isimler yerine 128bitlik dosya imzaları kullanılmıştır. İmzalar isim bilgisine göre veya dosya uzantısına göre değişmez. Dosyanın bütün içeriğini temsil eden karakter topluluğu o dosyanın imzasıdır. 128bit uzunluğundaki imzalar:
- İmza 128bit olduğundan imza uzayını genişleterek her dosyanın hemen hemen tek bir farklı imzasının olması
- İndirilen içeriğin doğru olup olmadığı
- İndirme esnasında farklı isimde ve aynı imzada olan dosyaların aynı kaynak olması
- Link yapısında karakterlerin düzgün çıkmaması gibi problemlerin aşılması
- Her dosyaya bir tekil id sağlanması
- Yeni paylaşılan bir dosyanın imzasının otomatik oluşturulabilmesi
gibi birçok kolaylık sağlamaktadır.