Fenike alfabesi

Fenike alfabesi
Fenike alfabesi
Tür Alfabe
Dönem M.Ö.1200– M.Ö.150 [1]
Aile sistemi

Mısır hiyeroglifleri [2]

  • Ön-Sinaitic
    • {{{name}}}
ISO 15924 rtl, Phoenician
Yön Sağdan sola
Unicode adı Phoenician
Unicode aralığı U+10900–U+1091F
Not: Bu sayfa UFA fonetik sembollerini içerebilir.

Fenike alfabesi, tahminen MÖ 1200 yılında ortaya çıkmış, Fenike dilini yazmak için kullanılmıştır. Günümüzde kullanılan birçok çağdaş alfabe Fenike alfabesinden türemiştir. Arap alfabesi, Yunan alfabesi, Yunan alfabesi üzerinden Kiril alfabesi ve Latin alfabesi gibi. Fenikelilerden önce yazı, resimlerden oluşmaktaydı ve her kelimeye karşılık bir resim çizilirdi. Fenikeliler, her ses için bir sembol kullanarak bu sesleri birleştirip kelimeler oluşturdular. Bu sayede cümleler, artık resimlerin birleştirilmesiyle değil; seslerin birlikteliğini içerir kelimelerin birleştirilmesiyle kuruluyordu.

Bugün Fenike alfabesi ile ilgili arkeolojik kalıntılar, Mısır ve Lübnan'ın tarihi bölgelerinde bulunabilir. Fenike Alfabesi olarak adlandırılan ve ilk alfabe olduğu iddia edilen yazıt, İtalya'nın Toskana bölgesinde bulunan Marsilya Yazıtı'dır. Kazım Mirşan tarafından Türkçe okunan bu yazıt, bir yazı tahtası olarak adlandırılabilecek yüzeyi düz bir taşın üzerinde bulunmuştur. Yazıtta: "Tanrı namına elde olunan zaferleri halka anlatmayı mümkün kılan yazıları okutan harfler" denmektedir. [3]

Harflerin Mualleri

1) Sümer alfabesi (Çivi yazısı)
2) Arap alfabesi
3) Latin alfabesi
4) Yunan alfabesi
5) Kiril alfabesi
6) Hiyeroglif yazısı (Antik Mısır alfabesi)

Alfabe

Harf İsim Transliterasyon Karşılık gelen harf
İbrani Arap Yunan Latin Kiril
Alef ʼ א ﺍ Αα Aa Аа
Bet b ב ﺏ Ββ Bb Бб, Вв
Gimel g ג ﺝ Γγ Cc, Gg Гг
Dalet d ד ﺩ Δδ Dd Дд
He h ה ﮬ Εε Ee amig, Єє
Vav w ו ﻭ (Ϝϝ), Υυ Ff, Uu, Vv, Ww, Yy Уу
Zayin z ז ﺯ Ζζ Zz Зз
Het ḥ ח ﺡ Ηη Hh Ии
Tet ṭ ט ﻁ Θθ Фф
Yud y י ﻱ Ιι Ii, Jj Іі
Kaph k כ ﻙ Κκ Kk Кк
Lamed l ל ﻝ Λλ Ll Лл
Mem m מ ﻡ Μμ Mm Мм
Nun n נ ﻥ Νν Nn Нн
Sameh s ס س Ξξ, Χχ Xx Xx
Ayın ʿ ע ﻉ Οο Oo Оо
Pe p פ ﻑ Ππ Pp Пп
Tsade ṣ צ ﺹ Ϡϡ Цц, Чч
Qaf q ק ﻕ Ϙϙ Qq
Reş r ר ﺭ Ρρ Rr Рр
Şin š o ش Σσ Ss Сс, Шш
Tav t ת ﺕ Ττ Tt Тт

Kaynakça

  1. ↑ Earliest attestation in the Bronze Age collapse period, classical form from about 1050 BC; gradually died out during the Hellenistic period as its evolved forms replaced it; obsolete with the destruction of Carthage in 149 BC.
  2. ↑ Himelfarb, Elizabeth J. "First Alphabet Found in Egypt", Archaeology 53, Issue 1 (Jan./Feb. 2000): 21.
  3. ↑ Mirşan, Kazım. Etrüskler, MMB, Bodrum, 1998, s.61

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/30/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.