Ferdi Özbeğen
Ferdi Özbeğen | |
---|---|
Piyanist şarkıcı Ferdi Özbeğen | |
Genel bilgiler | |
Doğum |
17 Ağustos 1941 İzmir, Türkiye |
Ölüm |
28 Ocak 2013 (71 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Tarzlar | Taverna müziği, aranjman, pop |
Meslekler | Şarkıcı, piyanist |
Çalgılar | Piyano, klavye, vokal |
Etkin yılları | 1965-2009 |
Plak şirketi | Kervan Plak, Yaşar Plak, |
Ferdi Özbeğen (17 Ağustos 1941, İzmir - 28 Ocak 2013, İstanbul), Türk piyanist ve şarkıcı. Ülkü Aker'in, dönemin yabancı şarkılarına yazdığı Türkçe sözleri kendine has bir üslupla okumasıyla tanınmaktadır.
Yaşamı
Annesi Ankaralı Katolik bir Ermeni aileden gelen Afet (Anita) Özbeğen, babası ise Girit göçmeni Hasan Özbeğen'di. Ferdi Özbeğen 1941’de, ikisinin de ikinci evliliğinden 1941 yılında İzmir'de doğdu[1][2][3]. 11 yaşındayken ortaokulla birlikte özel müzik öğrenimine başladı. 1960 yılında Özel İzmir Koleji'ni bitirdikten sonra İstanbul'da İktisat Fakültesi'ni kazandı fakat 1963 yılında babasının vefat etmesi üzerine eğitimini yarıda kesmek zorunda kaldı. Bu andan itibaren Ferdi Özbeğen, ilgi alanı olan müziğe yöneldi. 1965 yılında düzenlenen Hürriyet Gazetesi Altın Mikrofon yarışmasına Ferdi Özbeğen Orkestrası olarak katıldı; yarışmada "Kes Kes" ve "Sandığımı Açamadım" şarkılarını seslendirdi. Yarışmadan sonra orkestra 1967'de Okay Temiz'i, 1968'de de Esin Engin'i bünyesinde bulundurmuştur. 1974 yılına kadar orkestrası ile çeşitli lokal ve eğlence merkezlerinde konserler verdi ama en son çalıştığı Çınar Oteli'nin greve gitmesiyle orkestrası dağıldı, Özbeğen'de Şefik Uyguner'in orkestrasında çalışmaya başladı.
1977 yılında ilk uzunçaları olan Ferdi Özbeğen'le 45 Dakika'yı çıkardı. Acaba tutar mı endişesiyle yapılan bu albüm kısa sürede büyük bir satış rakamına ulaştı. 1978 yılında Orhan Gencebay'ın plak şirketi Kervan Plak'a geçerek Ferdi Özbeğen'le Sohbet, 1979 yılında Teşekkürler ve 1980 yılında da Mutluluklar albümlerini hayranlarına sundu. Sohbet albümüyle Altın Plak kazanan Özbeğen, Mutluluklar albümüyle de Platin Plak ve Altın Piyano kazandı. Bu yıllarda geniş hayran kitlelerine ulaşan Ferdi Özbeğen, kendi yorumuyla orkestralar dönemini, halk yorumuyla da tavernalar dönemini açmış oluyordu.
1980 yılının sonlarına doğru Kervan Plak ile ortaklığını bitiren Yaşar Kekeva, Yaşar Kekeva Plakçılık adında bir şirket kurdu ve milyonları peşinden sürükleyen Ferdi Özbeğen'i şirketine transfer etti; şirketin ilk plağı olan Nice Yıllara albümünü çıkardı. Bunu 1981 yılında Yaşadıkça, 1982 yılında Bir Sır Gibi ve 1983 yılında Seviyorum Delicesine albümleri izledi. Bu albümlerde Özbeğen, Ülkü Aker'in aranjmanlarından oluşan Rahbani Brothers şarkılarını, dönemin sevilen veya klasikleşmiş parçalarını ve de daha önceden söylenmiş ve unutulmuş şarkıları yeniden düzenleyerek seslendirdi; "Eskimeyen Dost", "Seni Terkedeceğim", "Yok Yok Yalan Deme", "Kandil", gibi. 1983 yılında, Şan Tiyatrosu'nda 20. Sanat Yılını Devlet Senfoni Orkestrası ile verdiği müthiş konserler zinciriyle kutlayan Ferdi Özbeğen, 1984 yılında bugün bile aynı kaliteye ulaşılamamış bir tarafı alaturka, bir tarafı pop şarkılarından oluşan Piyanist albümünü çıkardı. Alaturka balatları "Gurbette Sevgilim", "Bir Gülü Sevdim", "Bir Sevgi İstiyorum" gibi parçalardan oluşurken pop balatları Ülkü Aker aranjmanlarından oluşan "Elega-Her Gece", "La Boheme-Giden Sensin", "Cenizas-Özlenen Sevgiliye" gibi aşk şarkılarından oluşuyordu. Artık şöhretinin zirvesindedir Ferdi Özbeğen, plakları çok satar, öyle ki 1982 yılının vergi rekortmenidir.
1984 yılında Yaşar Plak'ın düştüğü zor durumdan kurtaran Ferdi Özbeğen oldu. Sizin Seçtiklerinizle albümü kendisinin yorumuyla o zamanın yapılmış ilk best of albümüdür. Dönemin sevilen 11 şarkısını seslendirdiği bu albüm kendisinin en çok satan albümü idi. Bu albümü 1985'te çıkardığı bir tarafı alaturka diğer tarafı da pop-rock temaları içeren Belki Bir Gün ve 1986'da çıkardığı tamamı Ülkü Aker aranjeleri ve daha önceki 9 albümünün orkestra şefi olan Osman İşmen'in senfonik düzenlemelerinden oluşan Sana İhtiyacım Var albümü izledi; bu albümde Orson Welles'in "I Know What Is To Be Young" ve Lionel Richie'nin "Hello" şarkılarının Türkçe uyarlamalarını seslendirdi. 1986 yılının sonlarına doğru çıkardığı Sevdiğiniz Şarkılar albümü Türkiye'de çıkarılan ilk krom kasettir ve dönemin şartlarına göre masraflıdır.
Ferdi Özbeğen, 80'lerin sonu ile 90'ların başına kadar çıkarttığı albümlerde gene alaturka ve taverna tarzı şarkılar söyledi. 90'lar yeni müzik türleriyle tanışırken kendisi de yavaş yavaş inzivaya çekildi. 1991 yılında piyasaya sunduğu nostalji albümü Şarkılarım, Türkiye'de pek duyulmayan unplugged yani elektronik müzik kullanmadan canlı performansla hazırlandı. 1998'de Kiss Müzik Firmasından Kandil albümünü çıkarır, bu albüm kendisini tanımayan yeni kuşak ve hayranları için büyük bir prestij albümü oldu. Bu albümü 2001'de Ayrılmayalım albümü izledi.
2006 yılına geldiğimizde Yaşar Plak, Ferdi Özbeğen'in 26 yıl önce okuduğu şarkıları bir re-mastered çalışmasıyla Can Suyum adıyla yayınladı. Büyük ses getiren albüm kendisini özleyen ve yeni tanıyan hayranları için güzel bir albüm oldu. Sanatçı, 2001 yılında yakalandığı prostat kanserine[4] 2013 Ocak ayında yenik düşerek tedavi gördüğü Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi yoğun bakımında yaşamını yitirdi. 30 Ocak tarihinde Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda düzenlenen törenin sonrasında Özbeğen'in cenazesi Levent Camii'ne getirildi, burada öğlen kılınan cenaze namazının ardından da Ulus Mezarlığı’nda toprağa verildi[5][6].
45'lik plakları
- Altın Mikrofon (1965)
- Bu da Bizden (1969)
Albümleri
- Ferdi Özbeğen'le 45 Dakika (1977)
- Ferdi Özbeğen'le Sohbet (1978)
- Teşekkürler (1979)
- Mutluluklar (1980)
- Nice Yıllara (1980)
- Yaşadıkça (1981)
- Bir Sır Gibi (1982)
- Yirminci Sanat Yılı Şan Konseri (1983)
- Seviyorum Delicesine (1983)
- Piyanist (1984)
- Sizin Seçtiklerinizle (1984)
- Belki Bir Gün (1985)
- Sana İhtiyacım Var (1986)
- Sevdiğiniz Şarkılar (1986)
- Başka Başka Bambaşka (1987)
- Senden Sonra (1988)
- Yaktı Geçti (1989)
- Kara Sevda (1990)
- Şarkılarım (1991)
- Davacı Değilim (1992)
- Bir Başkadır Ferdi Özbeğen (1993)
- İşte Geldim (1996)
- Kandil (1998)
- Ayrılmayalım (2001)
- Can Suyum (2006)
- Nerelerdeydiniz (2009)
Sinema filmleri
- Tanrıya Feryat (1980)
- Kadınca (1984)
- Bir Düşmeye Gör (Duygu) (1986)
Hakkında yazılmış kitaplar
- "Şöhret Dediğin - Ferdi Özbeğen'in Hayatı", Ali Rıza Türker, Alfa Yayınları, İstanbul, 2013.
Kaynak
- ↑ "Kadife Sesli şarkıcı/Ferdi Özbeğen, Piyanistin Hikâyesi" (Türkçe). ferdiozbegen.com. 9 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130509065827/http://www.ferdiozbegen.com:80/new/biyografi.php. Erişim tarihi: 29 Ocak 2013.
- ↑ Elif Ekinci. "Ferdi Özbeğen’in hatırladıkları" (Türkçe). kitap.radikal.com.tr. 9 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140109215338/http://kitap.radikal.com.tr/Makale/ferdi-ozbegenin-hatirladiklari-351174. Erişim tarihi: 29 Ocak 2013.
- ↑ Şöhret Dediğin - Ferdi Özbeğen'in Hayatı. Alfa Yayınları. 2013. http://www.idefix.com/kitap/sohret-dedigin-ferdi-ozbegenin-hayati-ali-riza-turker/tanim.asp?sid=V2R83VXNJD4DOYIF7PNC. Erişim tarihi: Ocak 29,2013.
- ↑ "Ferdi Özbeğen’i kaybettik" (Türkçe). haber.gazetevatan.com. 9 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140109224439/http://haber.gazetevatan.com/ferdi-ozbegeni-kaybettik/509821/8/magazin. Erişim tarihi: 29 Ocak 2013.
- ↑ "Ferdi Özbeğen son yolculuğuna uğurlandı" (Türkçe). cnnturk.com. 1 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150201013617/http://www.cnnturk.com:80/2013/yasam/diger/01/30/ferdi.ozbegen.son.yolculuguna.ugurlandi/694527.0/index.html. Erişim tarihi: 30 Ocak 2013.
- ↑ "Ölüm senden korkan yok" (Türkçe). hurriyet.com.tr. 31 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150531050515/http://www.hurriyet.com.tr:80/magazin/magazinhatti/22471234.asp. Erişim tarihi: 30 Ocak 2013.