Ferenc Molnár
| Ferenc Molnár | |
|---|---|
|
1941'de Carl Van Vechten tarafından çekilen fotoğrafı | |
| Doğum |
Ferenc Molnár 12 Ocak 1878 Budapeşte, Avusturya-Macaristan |
| Ölüm |
1 Nisan 1952 (74 yaşında) New York City, ABD |
| Meslek | Yazar |
| Dönem | 1908-1952 |
Ferenc Molnár (d. 12 Ocak 1878 - ö. 1 Nisan 1952), Macar oyun yazarı ve romancı. Budapeşte'nin salon yaşamını konu alan oyunları ve duygulandırıcı öyküleriyle tanınır.
On dokuz yaşındayken ilk öykülerini yayımladı Az ördög (1907; Şeytan) adlı oyunuyla ünlendi. Hukuk öğrenimi gördüyse de gazeteciliği seçerek I. Dünya Savaşı sırasında savaş muhabiri olarak çalıştı.
Aralarında Liliom (1909), A hattyú (1920; Kuğu) ve A vörös malom'un da (1923; Kırmızı Değirmen) bulunduğu birçok oyunu, başta Avusturya, Almanya ve ABD olmak üzere birçok yabancı ülkede başarıyla sahnelendi. Yapıtlarının çeviri ve sinema uyarlamalarında ise özgün metindeki ayrıntılı tipleme ve betimlemelerle keskin yergilerin yerine genellikle sözsel ve güzellik ve konuların romantik örgüsü öne çıktı. Özellikle Muzsika (1908; Müzik) adlı kitabında derlediği öyküleri birer başyapıt niteliğindedir. Molnár bu öykülerinde toplum yaşamının parlak görünüşünün gerisinde yaşayan yoksulların sorunlarını özlü, duygulandırıcı bir dille işler.
Çok sayıda romanı arasında yalnızca A Pál utcai fiúk (1907; Pal Sokağı Çocukları, 1944, 1991) başarı sağladı. Kentin iki ayrı kesiminde oturan iki çocuk topluluğunun serüven dolu kavgasını anlatan Pal Sokağı Çocukları, dünya çocuk edebiyatının klasikleri arasına girmiştir. Bu eserin heykelleri Budapeşte'de bulunmaktadır.
Molnár yapıtlarında kötülüğün, bencilliğin ve ahlaksızlığın zaferini betimlerken bu öğeleri hafif, eğlenceli üslubuyla dengelemeye çalıştı. Yaşamının son yıllarını ABD'de geçirdi ve 1 Nisan 1952'de New York City'de 74 yaşında hayatını kaybetti.
Eserleri
Oyunlar
- A Doktor úr (1902)
- Józsi (1904)
- Az ördög (1907; Şeytan)
- Liliom (1909)
- A Testőr (1910)
- A Farkas (1912)
- Úri divat (1916)
- A fehér felhő (1916)
- Farsang (1916)
- A hattyú (1920; Kuğu)
- Színház (1921)
- A vörös malom (1923; Kırmızı Değirmen)
- Az üvegcipő (1924)
- Játék a kastélyban (1926)
- Riviera (1926)
- Olympia (1928)
- Egy, kettő, három (1929)
- A jó tündér (1930)
- Valaki (1931)
- Harmónia (1932)
- Nagy szerelem (1935)
- Delila (1937)
- Panoptikum (1949)
Diğer
- Az éhes város (1901)
- Egy gazdátlan csónak története (1901)
- A Pál utcai fiúk (1907; Pal Sokağı Çocukları, 1944, 1991)
- Muzsika (1908; Müzik)
- Egy haditudósitó naplója (1916)
- A zöld huszár (1938)
- Útitárs a száműzetésben – Jegyzetek egy önéletrajzhoz (1950)