Fin-Ugor kavimleri
Fin-Ugor halkları, bugün Kuzeydoğu Avrupa'da yaşayan ve aynı dil ailesini oluşturan halklar topluluğu. Fin-Ugor halklarının konuştuğu diller ve lehçeler Ural-Altay dil grubunun Ural grubuna girmektedir. Bu kavimlerin toplam nüfusu 30 milyon civarındadır. En bilinenleri: Macarlar, Finler ve Estonlar.
Ural dil grubu kendi arasında ikiye ayrılmaktadır. Fin-Ugor dilleri ve Samoyed dilleri. İşte Fin-Ugor dillerini konuşanlar aynı zamanda Fin-Ugor kavimleri olarak da adlandırılır ve ortak tarihi geçmişe sahiptirler. Fin-Ugor(Ural) kavimleri yedi alt-koldan oluşmaktadır.
a. Ugor kolu: (Onogur kolu) Bugünkü Macaristan ve Rusya'ya bağlı ülkenin orta kesiminde bulunan Khantia-Mansia Özerk Okrug'un halkları Ugor halkları içerisindedir. Yaklaşık 20 milyon insandan oluşmaktadır.
b. Perm kolu: Rusya Federasyonu içerisinde yer alan Komi Cumhuriyeti ve Udmurtya ile Komi-Permyak Özerk Okrug'u halkları bu kavimlerin Perm kolunu oluşturmaktadır. Yaklaşık 2 milyon insan bu kolun bünyesindedir.
c. Finno/Volga kolu: Rusya Federasyonu içerisinde yer alan Mari El, Mordovya Özerk Cumhuriyetleri ile Eryza Oblast'da yaşayan halk bu kolu oluşturur. Yaklaşık 1 milyon kişi bu koldadır.
d. Sami kolu: İskandinavya'nın kuzeyinde yaşayan Laponlar (Samiler) bu kolu oluşturur. Yaklaşık 30 bin insan bu koldadır. Sami halkı; Norveç, İsveç ve Finlandiya'nın kuzeyinde yoğunlaşmaktadır. Geleneksel dinleri Şamanizm'dir.
e. Fin kolu: Finlandiya ve Rusya'ya bağlı Ingria, Karelya bölgeleri ile Estonya halkı Fin-Ugor kavimlerinin Fin kolunu oluşturur. Bu kol yaklaşık 6 milyon insandan oluşur.
f. Samoyed kolu: Enet ve Nenet halkları Rusya'da çoğunlukla Nenets (Samoyedin Rusçası)özerk bölgesi ve Yamalo-Nenets bölgesinde yaşarlar. Enets, Nenets, Nganasan, Yurats, Selkup gibi grupları vardır. Nüfusları 50 bin kadardır.
g. Yukagir kolu: Genelde Kolyma nehri çevresindeki oblastlarda ve Yakutistan'da yaşayan küçük bir grup. (5000 bin kadar)
Fin/Ugor Ülkeleri
- Macaristan -UGOR
- Finlandiya -FİN
- Estonya -FİN
- Khantia-Mansia (Rusya'ya bağlı özerk bölge) -UGOR
- Mari El (Rusya'ya bağlı özerk cumhuriyet) - FİN/VOLGA
- Mordovya (Rusya'ya bağlı özerk cumhuriyet) - FİN/VOLGA
- Karelya (Rusya'ya bağlı özerk cumhuriyet) -FİN
- Ingria (Rusya'ya bağlı Finlerin yaşadığı bölge) -FİN
- Komi (Rusya'ya bağlı özerk cumhuriyet) -FİN/PERM
- Udmurtya (Rusya'ya bağlı özerk cumhuriyet)-FİN/PERM
- Komi-Permyak (Rusya'ya bağlı il) -FİN/PERM
- Nenets Özerk Bölgesi (Rusya'ya bağlı özerk bölge) -SAMOYED
- Yamalo/Nenets Özerk Bölgesi (Rusya'ya bağlı özerk bölgeSİ) -SAMOYED
-
Sami/Laponya kültür bölgesi, Finlandiya-İsveç-Norveç ve Rusya'da kültürel bir bölge. Kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/S%C3%A1pmi_%28area%29
Rusya'ya bağlı Fin/Ugor ülkeleri
Rusya Federasyonu'nda özerk statüye sahip Fin/Ugor ülkeleri:
