Florbol
Florbol, Sopa ve topla oynanan bir spordur. Kuzey Avrupa ülkelerinde en popüler spor dallarından biri olan florbol, Türkiye'de henüz fazla tanınmamakta, federasyonu bulunmamaktadır. 2008 yılından bu yana türkiye IFF e önüye olarak bulunmaktadır ve Florbol Türkiye ülkemizi temsil etmektedir.
Oyun Kuralları
Takımların 5 saha oyuncusu ve bir kaleci ile oynadığı florbolda oyun, 40x20 metre ebadında zemini genelde plastik ve parke kaplı bir alanda oynanınır.
Kaleci dışındaki oyuncuların maksimum 1 metre 20 santimetre uzunluğunda bir florbol sopasıyla oynadığı oyunda, top 72 milimetre ebadında, 23 gram ağırlığında, içi boş ve üzerinde 26 delik bulunurken, kaleler ise 1 metre 60 santimetre genişliğinde ve 1 metre 15 santimetre uzunluğundadır. Vücut temasının yasak olduğu oyunda, kural ihlalinde saha dışında dakika cezaları ya da penaltı atışlarına gidilimekte, oyuncuların sıklıkla değişebildiği sporda ofsayt kuralı yoktur. Maçlar genelde 3x15 veya 2x15 setlerle oynanmaktadır.
Florbol Tarihi
Florbol diğer sporlarla karşılaştırıldığında çok yeni oluşmuş bir spordur ancak tarihinin araştırılması o kadar kolay olmamaktadır. Uluslararası Florbol Federasyonu (IFF) yalnızca kendi tarihini kayıt altına almaktadır. IFF Huskvarna, İsviçte 1986 yılında kurulmuştur lakin bu sporun başlangıcı değildir.
Bazı araştırmalar sporun ana kaynağının İsveç olduğunu söylemektedirler (Hickok Sports 2009; Wikipedia 2010). Bu kaynağa göre 1960 yılında çocuklar için bir okul sporu olarak başlamıştır daha sonra Sala, İsveçte yetişkinlerin ihtiyaçlarına uygun olarak - daha büyük saha, daha büyük kaleler, kaleci ekipmanları- uyarlanmıştır.
İlk florbol kulübü Sala, İsveçte 1979 yılında kuruldu. İlk İsveç ulusal şampiyonası 18 takımla birlikte 1980 yılında gerçekleştirildi. Uluslararası ilk maçın oynanma tarihi ise 1985 yılında İsveç ve Finlandiya arasında oynanan maça dayanmaktadır. 1986 yılında ise Uluslararası Florbol Federasyonu (IFF) kurulmuştur. Finlandiyalı oyuncular ilk ulusal şampiyonlarını 1983 yılında ünüversite öğrencileri için düzenlenen bir turnuva ile gerçekleştirmişlerdir.
Her iki ülkede bu süreler boyunca oyuna değişik isimler vermişlerdir. İsveçte ‘innebandy’ olarak adlandırılırken Finlandiyada ‘salibandy’ ve İsviçrede ‘unihockey’ olarak isimlendirilmiştir. Oyunun uluslararası isminin ‘floorball’ olmasına karar verilmiştir. Kurallar hakkında da bazı değişiklikler mevcuttu ancak tüm bunlar 2005 yılından itibaren IFF tarafından standart hale getirilmiştir. On yıl içerisinde 18 ulusal federasyon IFF’in üyesi haline gelmiştir. Bu gün 58 tane ülke (tam üyeler ve ön üyeler) IFF e kayıtlı durumdadır. 10 kadar ülke ise florbol oyanamalarına rağmen federasyon olarak IFF e henüz üye olamamışlardır. Hali hazırda IFF tüm kıtalarda faaliyet göstermektedir ve birçok farklı kültürden insanın buluşma noktasıdır. Finlandiya Florbol Federasyonu (FFF) yıllık oyuncu sayısı gelişimini %30-40 olarak belirtmektedir.
Günümüzde florbol yalnızca gelişmek için değil aynı zamanda resmi olarak tanınmak içinde çalışmaktadır. IFF 2004 ten beri Uluslararası Genel Spor Federasyonu (GAISF) üyesidir. Uluslararası Üniversite Sporları Federasyonu ile (FISU) yakından çalışmaktadır ve 2011 yılından beri de Uluslararası Olimpiyat Komitesinin (IOC) tam üyesidir. Ocak 2009 da Özel Olimpiyatların üyesi olmuştur.
Organizasyonlar:
Dünyanın çeşitli bölgelerinden gelen takımların şampiyonluğu kazanmak için düzenli olarak her yıl bir araya geldikleri bir turnuvadır. Sekiz adet Erkek, Sekiz adet Bayan, Altı adet 19 yaş alı Erkek ve Dört Adet 19 yaş altı Bayan takımları bu turnuvalarda mücadele etmektedirler.
• Erkekler Dünya Şampiyonası her çift yıllarda Aralık ayında (2008 yılından bu yana düzenli olarak) gerçekleşmektedir. • Kadınlar Dünya Şampiyonası her tek yıllarda Aralık ayında (2009 yılından bu yana düzenli olarak) gerçekeşmektedir. • Erkekler 19 yaş altı Dünya Şampiyonası her tek yıllarda Mayıs ayında (2009 yılından bu yana düzenli olarak) gerçekleşmektedir. • Kadınlar 19 yaş altı Dünya Şampiyonasu her çift yıllarda Mayıs ayında (2008 yılından bu yana) gerçekleşmektedir.
Turnuvalara katılacak takımların seçimi konusunda IFF 2010 yılından bu yana FIFA nın yöntemine benzer bir eleme sistemi gerçekleştirmektedir. Her kıtadan katılım için başvuran ülke sayısına oranlı olarak takım sayısı belirlemektedir. Her bölgenin takımları kendi aralarında seçim için bir turnuva yapmak durumundadırlar. Örnek olarak Arjantin, Brezilya, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri Turnuvada yer almak için bir kontenjan vardır ve bunun için kendi aralarında bir Amerika turnuvası düzenlenmektedir.
Florbol Çeşitleri:
Özel Olimpiyatlar
Aynı oyun kuralları içerisinde 3 e 3 olarak dha küçük bir sahada 20X12 metre ebatlarında sahada oynanan florbol çeşididir. Özellikle engelli kişiler için düşünülen bu florbol kısa sürede Kabul görmüş ve 2013 yılı itibariyle Special Olympics de yer almaya başlamıştır.
Sokak Florbolu
Florbolun daha az resmi olan bu versiyonunda oyuncu sahası daha az olmakta ve yine saha ebadında küçültme yapılmaktadır. İsveçte oldukça yaygın olarak oynanmakta ve oyuncuları florbola alıştırma konusunda önemli bir işlevi bulunmaktadır. Hemen hemen tüm zeminlerde sokak florbolu oynanabilmektedir. Oyun kuralları basitçe şöyledir:
• Her takımdan 3 oyuncu mücadele eder • Ufak kaleler olur ve kaleci olmaz • Küçük oyun sahası nerdeyse tam sahanın yarısı • 10 dakikalık maç uzunluğu • Ilk 5 gole ulaşan kazanabilir veya klasik olarak direk maç sonucuna bakılır • Penaltılar orta sahadan atılır • Topun oyundan çıkması durumunda belirli yerden tekrar başlanır • Fiziksel temasa, yüksek sopaya ve herhangi bir vurmaya müsade edilmez
Tekerlekli Sandalye Florbolu
Temel olarak tekerlekli sandalye kullanan kişiler için geliştirilmiştir ve kuralları normal bir florbol maçı ile tamamen aynıdır. Aynı ölçüde sopa ve top kullanılarak oynanır, ek olarak kalecilerde maç içerisinde oynayabilirler. İlk tekerlekli sandalye florbol maçı Çek Cumhuriyeti ile İsveç arasında 2008 yılında düzenlenen Erkekler Dünya Şampiyonası zamanında oynanmıştır.
Günümüzde florbol Engellilere yönelik birçok organizasyon ile ortak çalışmlar yürütmektedir. Manual wheelchair floorball (icwh) isimli IFF e bağlı kuruluş bulunmakta ve 2011 yılından bu yana özel uluslararası turnuvaları düzenlemektedirler.
Turnuvalar
Her yıl yapılmakta olan dünya şampiyonlarına ek olarak IFF kulüp takımları içinde çeşitli uluslararası turnuvalar da düzenlemektedir. En iyi 4 ülkenin kendi liglerinde şampiyon olan kulüp takımlarının katıldığı Şampiyonlar Kupası vardır. 5 ve daha sonraki ülke sıralamasında olan liglerin şampiyonlarının katıldığı AvrupaFlorbol Kupası organizasyonu da düzenlemektedir. Ayrıca birçok uluslararası florbol kupası turnuvası bulunmaktadır.
Asya Pasifik Florbol Şampiyonası
Asya pasifik Florbol Şampiyonası her tek yılda Yeni Zelanda, Avustralya, Singapur veya Japonya’da oynanmaktadır. Etkinlik Singapur Florbol Federasyonu tarafından oluşturulmuştur ve Asya Okyanusya Florbol Konfederasyonu (AOFK) tarafından ortak olarak düzenlenmektedir. AOFK üyeleri her sene turnuva boyuca bir araya gelmekte ve bu şampiyonanın temelini oluşturmaktadırlar. En fazla şampiyon olan takımsa Avustralya Erkek milli takımıdır.
2010 yılından bu yana Asya Pasifik Florbol Şampiyonası Dünya Florbol Şampiyonası için bir eleme grubu hükmündedir.
Kanada Kupası
Her yıl Kanada-Toronto da düzenlenen uluslararası bir turnuvadır. Avrupa dışındaki en büyk kulüpler turnuvasıdır ve 55 den fazla kulüp dünyanın çeşitli yerlerinden bu turnuvaya katılmaktadır.
NAFC- Güney Amerika Florbol Şapiyonası
NAFC 3 turnuvanın birleşiminden oluşan bir uluslararası tunuvadır. 3 turnuva şunlardır: Kanada Kupası, Sonbahar florbol klasikleri ve USA kupası. Takımların üç turnuvanın bir önceki turnuvadan herhangi birine katılmış olması şartı aranmaktadır ve takımın %50 si en az aynı kadro oyuncularından oluşmak zorundadır ve aynı takım ismi kullanılmalıdır.
Çek Cumhuriyeti Açık Turnuvası (Czech Open)
Dünyanın en büyük açık kulüp tunuvası olan Çek Açık Prague da her yaz yapılan geleneksel bir turnuvadır. Sadece maçlardan dolayı değil maç dışı aktiviteleri ile de çok ünlüdür. Her sene 20 den çok ülkeden 200 ün üzerinde takım başvuruda bulınmaktadır. Bugüne kadar turnuvayı en çok kazanan takım İsveçten IBF Falun takımı olmuştur.
Şampiyonlar Kupası
Şampiyonlar kupası ilk olarak 2011 yılında oynandı. Şu anda IFF’in gözünde Erkek ve Kadın Kulüp takımları için en öncelikli organizasyondur. Dünyada en iyi 4 içerisinde olan ülkelerin lig şampiyonu olan takımlar otomatik olarak katılırlar, Organizatör olan ülkenin kendi liginden şartlara göre seçeceği iki takım yer alır ve geçen yılın Şampiyonlar Kupası galibi takımda turnuvada hazır bulunur.
2011 yılında Erkeklerde kazanan takım: SSV Helsinki (Finland), Bayanlar: IF Djurgardens IBF (İsveç).
Avrupa Florbol Kupası
AvrupaFlorbol Kupası (resmi olarak Avrupa Kupası) IFF in Erkekler ve Kadınlar için organize etmiş olduğı bir kulüp turnuvasıdır. 1993 yılından beri her yıl organize edilen bir turnuva olagelmiştir ancak 2000 yılından itibaren her iki yılda bir yapılmasına karar verilmiştir. 2008 yılından itibarense tekrar eski formatına dönmüştür ve her yıl düzenlenen bir organizasyon halini almıştır.
Avrupa Florbol Kupası (AFK) dünya sıralamasında beşinci ve daha düşük sırada olan ülkelerin lig şampiyonlarının mücadele etttiği bir organizasyondur. Katılımcı sayısı ve elemeler değişik sayılarda yapılabilmektedir. Öncelik olarak beşinci, altınce, yedinci sırada olan ülkelerin takımları otomatik olarak yerlerini almaktadırlar. Turnuvayı organize eden ülkenin şampiyon takımı da otomatik olarak yerini almaktadır. Son iki takım ise elemelerden sonra belli olmaktadır.
Avrupa Florbol Kupası’nın galibi bir sonraki yıl Şampiyonlar Kupasında mücadele etmesi için seçilmektedir.