Fransa-Osmanlı ittifakı
Fransa-Osmanlı ittifakı, Fransa Kralı I. François ve Osmanlı Padişahı I. Süleyman arasında 1536 yılında kurulmuş olan bir ittifaktır. Bu ittifak, Hristiyan ve Hristiyan olmayan bir imparatorluk arasındaki ideolojik olmayan ilk diplomatik ittifaktır.[1] Ancak bu müttefiklik Hristiyan dünyasında tam bir skandala neden olmuştur ve Hristiyan dünyası tarafından "Zambak ve Hilal'in günahkar birliği" olarak isimlendirilmiştir. Bu stratejik ve bazende taktiksel ittifak Fransa'nın en önemli yabancı ittifaklarından biri olmuştur. İlk başlarda Osmanlı lehine gibi görünse de 250 yıldan (2,5 asır) uzun süren bu müttefiklik ilerleyen zamanlarda Fransa lehine daha fazla avantaj sağlamış ve Osmanlının bir vilayeti olan Mısırın Fransız Generali Napolyon Bonapart tarafından 1798 yılında işgaline kadar sürmüştür. Fransa-Osmanlı ittifakı ayrıca Fransa-Asya ilişkilerinde önemli bir sayfa açmıştır.
16. yüzyıldan 18. yüzyıla kadar Türk sanat ve kültüründen etkilenen Batı Avrupalılar (özellikle Fransızlar) tarafından bu sanat ve kültürün taklit edildiği Turquerie (Türköri) adı verilen bir moda akımı oluşmuştur. Fransa-Osmanlı ittifakı boyunca ve özellikle 17. yüzyılda ve kral XIV. Louis döneminde Fransa Krallığı doruğa ulaşmıştır. Bu süreçte Fransa, Avrupa kıtasının en kalabalık ülkesi hâline geldi ve Avrupa kültürü, politikaları ve ekonomisi üzerinde en etkili güçlerden biri oldu. Fransızca dönemin diplomasi dili oldu ve uzun süre bu niteliği koruyarak kaldı. Aydınlanma çağı da büyük ölçüde Fransız entelektüel çevrelerinde gerçekleşti. Fransız bilim insanları 18. yüzyılda büyük bilimsel buluşların altına imzalarını attılar. Ayrıca Fransa bu dönemlerde Afrika, Amerika ve Asya kıtalarında birçok denizaşırı toprak edindi.
I. François ve Süleyman'ın ittifakı
Müttefiklik Habsburg Hükümdarına karşı savaşmak için her iki hükümdar için de bir fırsattı. I. François için amaç açıktı, önceki politikalarının aksine Habsburg'la savaşmak için bir müttefik bulmaktı. I. François tarafından Müslüman bir güçle ittifak kurmasının bahanesi olarak ise "Osmanlı İmparatorluğu Kapitülasyonları" denilen anlaşmalarla Osmanlı topraklarındaki Hristiyanları korumak olarak diğer Hristiyan devletlerine gösteriliyordu.
Kaynaklar
- Robert A. Kann A History of the Habsburg Empire, 1526-1918 University of California Press, 1980 ISBN 0-520-04206-9
- William Miller The Ottoman Empire and Its Successors, 1801-1927 Routledge, 1966 ISBN 0-7146-1974-4
- Roger Bigelow Merriman Suleiman the Magnificent 1520-1566 READ BOOKS, 2007 ISBN 1-4067-7272-0
- Kenneth M. Setton The Papacy and the Levant (1204-1571) DIANE Publishing, 1984 ISBN 0-87169-162-0
- Fatma Müge Göçek East Encounters West: France and the Ottoman Empire in the Eighteenth Century Oxford University Press US, 1987 ISBN 0-19-504826-1
- Jack Goody Islam in Europe Wiley-Blackwell, 2004 ISBN 0-7456-3193-2
- McCabe, Ina Baghdiantz 2008 Orientalism in early Modern France Berg ISBN 978-1-84520-374-0
- Peter Malcolm Holt, Ann K. S. Lambton, Bernard Lewis The Cambridge History of Islam Cambridge University Press, 1977ISBN 0-521-29135-6
- Inari Karsh Empires of the Sand: The Struggle for Mastery in the Middle East, 1789-1923 Harvard University Press, 2001 ISBN 0-674-00541-4
- Harold Lamb Suleiman the Magnificent - Sultan of the East READ BOOKS, 2008 ISBN 1-4437-3144-7
- Daniel Goffman The Ottoman Empire and early modern Europe Cambridge University Press, 2002 ISBN 0-521-45908-7
- Roger Crowley, Empire of the sea, 2008 Faber & Faber ISBN 978-0-571-23231-4
- Garnier, Edith L'Alliance Impie Editions du Felin, 2008, Paris ISBN 978-2-86645-678-8
- "A Vile, Infamous, Diabolical Treaty" The Franco-Ottoman Alliance of Francis I and the Eclipse of the Christendom Ideal, by Anthony Carmen Piccirillo, Senior Honors Thesis in History, Georgetown University 2009