Göçüşme (Metatez)
Göçüşme (metatez), kelime içerisindeki iki sesin sıralanışının değişmesi, diğer bir tabirle yer değiştirmesi olayıdır. Meydana gelmesi belirli kıstas ve düzene bağlanamaz, yani belli ses düzenlerinin göçüşmeyi beraberinde getirdiği düşünülemez; ancak söyleyiş kolaylığı sağlama eğilimi genel etken kabul edilebilir. Genelde ardışık sessizler arasında gerçekleşen göçüşme, sesli ile sessiz arasında ve uzak sesler arasında da görülebilir. Her dilde her devirde karşımıza çıkan göçüşme olayının tipik örneklerine ağızlarda ve çocuk dilinde sıkça rastlanır. Bazı örnekleri şunlardır: köprü-körpü, öğretmek-örgetmek, çömlek-çölmek, toprak-torpak, yaprak-yarpak, yalnız-yanlız, kibrit-kirbit, memleket-melmeket/melmekat, akşam-aşkam, ekşi-eşki, reçel-leçer, kirpik-kiprik, sarımsak-sarmısak, perhiz-pehriz.
Kategori:Türkçedeki ses olayları
Kaynakça
- Banguoğlu, Tahsin. Türkçenin Grameri. 9. Baskı. Ankara: Türk Dil kurumu Yayınları, 2011. s.70.
- Vardar, Berke. Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. 2. Baskı. İstanbul: Multilingual, 2007. s.104.