Gianni Schicchi
| Gianni Schicchi | |
|---|---|
.JPG) | |
| Özgün ismi: | Gianni Schicchi |
| Müzik: | Giacomo Puccini |
| Galası: | 27 Aralık 1918 |
| İlk gösterim yeri: | Metropolitan Opera, New York |
| Oyuncular: | *Gianni Schicchi; bariton
|
Gianni Schicchi Giacomo Puccini tarafından hazırlanmış 1 perdelik bir opera eseridir. Puccini'nin İl trittico adını verdiği üç değişik konulu, her bir tek perdelik üç operadan üçüncüsüdür. Librettosu İtalyanca olarak "Giovacchino Forzano" tarafından Dante Alığhieri'nin İlahi Komedya (La Divina Commedia) eserindeki bir öyküden uyarlanarak yazılmıştır. Fakat Dante'nin eserinde bu öykü dramatik bir içerik taşımakta iken Puccini/Forzano eserinde içerik gülünç bir komedidir. Hazırlandığı zaman Avrupa'da İ. Dünya Savaşı devam ettiği için prömiyeri New York Metropolitan Opera evinde 14 Aralık 1918'de sahnelenmiştir. Bu opera eseri birçok sinema filminde kullanılan "O mio babbino caro" (Oh, sevgili babam) adlı soprano aryasını içermektedir.
Roller
| Rol | Ses Tıpı | Prömiyerde roller, 14 Aralık 1919 (Orkestra şefi: Roberto Moranzoni) |
|---|---|---|
| Gianni Schicchi (50 yaşında) | bariton | Giuseppe de Luca |
| Lauretta, kızı (21 yaşında ) | soprano | Florence Easton |
| Zıta, Buoso Donatı'nın kuzeni (60 yaşında) | kontralto | Kathleen Howard |
| Rinuccio, Zıta'nın yeğeni (24 yaşında) | tenor | Giulio Crimi |
| Gherardo, Buoso'nın yeğeni (40 yaşında) | tenor | Angelo Bada |
| Nella, Gherardo'nın karısı (34 yaşında) | soprano | Marie Tıffany |
| Gherardino, oğulları (7 yaşında) | soprano veya çocuk treble | Mario Malatesta |
| Betto di Sığna, Buoso'nın kayın biraderi, eski ve pejmürde giysili, yaşı belirsiz | bas | Paolo Ananian |
| Simone, Buoso'nun kuzeni (70 yaşında) | baş | Adamo Didur |
| Marco, Simone'un oğğu (45 yasında) | bariton | Louis D'Angelo |
| La Çiesca, Marco'nun karısı (38 yaşında) | mezzo-soprano | Marie Sundelius |
| Maestro Spinelloccio, bir doktor | baş | Pompilio Malatesta |
| Şer Amantio di Nicolao, bir noter | bariton | Andrés De Segürola |
| Pinellino, bir ayakabbi tamircisi | baş | Vincenzo Reschıglian |
| Guccio, bir kumaş boyacısı | baş | Carl Schlegel |
Konu özeti
- Mekân: Floransa.
- Zaman: 1299
Buaso Donatı yatağında olmuş yatmaktadır. Akrabaları etrafında meladramıtk şekilde ağlayarak yaşını tutmaktadırlar. Fakat birden Donatı'nın bütün mirasını bir manastıra bıraktığı haberi yayılır. Herkes ölünün veraset vesikasını aramaya koyulurlar. Riniuccio bunu bulmuştur ama vesikayı teyzesi Zıta'ya kendi isteklerini kabul ettiğini açıklamasına kadra vermemeceğini söyler. Eğer veraset vesikası kendilerine uygun bir servet bırakmışsa Rinoccio'yu Schicci'nin kızı, Lauretta, ile evlenmesine izin verecektir. Schicchi nispeten Floransa'ya yeni yerleşen bir aileden olduğu için Donatai ailesi tarafından pek üsten bakılıp sevilmemektedir. Zıta eğer ailesinin zenginliğine katkıda bulunursa Rinuccio'nun evlenmesi aleyhinde değildir. Zıta Rinuccio'nın isteklerini kabul eder ve ondan miras vesikasını alarak gizlice okur. Rinuccio, Schicchi'yi evine çağırır. Tam bu sırada Donatı'nın miras vesikası da açığa kavuşur ve ailenin korktuğu basına gelmiş bütün servet manastıra bağışlanmıştır. Akrabalar hemen uzlürler ve Rinuccio'u Lauretta'ya evlenmekten menederler. Rinuccio'nun çok becerikli ve kurnaz bir avukat olarak tanınan Schicchi'yi bu işle uğraşıp onlara destek sağlaması için tutmaları teklifini de dinlemeyip bir kenara atarlar.
Schicchi ve Lauretta eve geldiklerinde herkes onlara çok soğuk davranır. Schicchi akrabaların çok düşük moralda olduğunu görüp Donatı'nın hayata gözlerini yummadığı hükmmüne varır. Fakat etrafındakilerden hemen olduğu haberini alır. Bu sefer akrabaları onun mirasını büyük olabileceğini söyleyerek onları teselli etmeye çalışır. Schicchi'nin sunduğu taziyelerden çok etkilenen Zıta çok büyük bir kızgınlıkla mirasın ne olacağını ona açıklar ve nikahın artık imkânsiz olduğunu da bildirir. Rinuccio Schicchi'dan kendilerine yardım etmesini talep eder. Fakat gördüğü kötü muameleden Schicchi çok sınırlanmıştır ve bu kişilere yardım etmeyeceğini bildirir. Bu sefer çok yakışıklı bir genç Rinuccio'ya sırsıklam aşık olmuş kızı Lauretta ondan bu desteği sağlamsini ister ve Schicchi kızının isteğini rededemez O mio babbino caro. Schicchi veraset vesikasını okur ve hiçbir şey yapamıyacağını ilan eder.
Fakat tam bu sırada Schicchi'nin aklına bir aldatmaca gelir. Kızının yapacağı aldatmadan hiç haberdar olmamasını sağlamak için onu kendi evine geri gönderir. Schicchi önce ölünün cesedini diğer bir odaya götürmelerini ister ve Donatı'nın yatağını yapmalarını söyler. Kimsenin ölüm haberini dışarıya ulaştırmamasını da sıkıca tenbih eder. Fakat tam bu sırada Donatı'nın doktoru eve gelir. Akrabalar kapı önüne üşüşerek doktorun yatak odasına girmasını önlerler ve Schiacchi odadan Donatı'yı taklit ederek doktora kendini iyi hisettiğini bağırır. Doktor da kendi tip bilgisinin ne kadar ileri olduğu böbürlenmesi ile oradan ayrılır.
Schiacchi akrabalara aldatmaca planını açıklar. Kendisi yatak odasında olacaktır ve noter gelince onun yatak odasına girmesi önlenip Schicchi bağırarak Donatı'yı taklid ederek yeni bir veraset vesikası hazırlanacaktır. Rinucchio noteri getirmek için ayrılır. Akrabalar kimin ne alacağı üzerinde gürültülü bir görüşmeye başlarlar. Herkes Donatı mirası içinde en önemli terekelerin Toskanya eyaletinde bulunan en iyi bir katır; Sığna şehrindeki bazı imalethaneler [1] ve içinde bulundukları ev olduğu üzerine anlaşırlar. Uzun süren bir tartışmadan sonra kime ne kalacağını Schicchi'nin tayin etmesine karar verirler. Fakat daha sonra mirası alabilecek her akraba Schicchi'yle tek tek görüşerek eğer kendilerine önemli bir miras kalmasını açıklarsa ona epeyce komisyon vereceğini de söylerler ve Schiiççi kendine verilecek her rüşveti kabul ettiğini bildirir. Noter gelmeden Schicchi herkesi toplayarak Floransa kanunlarına göre bir başkasını taklit edip sahte bir miras vesikası hazırlanmasına sebep olmanın cezasının suçlunun bir elinin kesilmesi ve Floransa'dan devamlı olarak sürgüne yollanması olduğunu açıklar.
Noter şahitlerle birlikte gelir. Schicchi yatak odasında Donatı'yı taklidle kendisi için çok mütavazı bir cenaze töreni yapılmasını, bir manastıra çok küçük bir değerde bağış yapılmasını ve (akrabalarının mutabakatları) ile mirasının kaç kişiye dağıtılacağını miras vesikasına yazdırır. Ama katırını, imalathanelerini ve evini avukat Schicci'ye bıraktığını da miras vesikasına geçirtir. Bu akrabalarını çok kızgısına sebep olur ama suç ortakları oldukları için yapacakları bir şey yoktur. Noter bundan sonra ayrıldıktan sonra da Schicchi bu karabaların hepsini kendine miras kalmış olan evden kovar.
Akrabalar oradan ayrılırken ellerinde taşıyayabilecekleri her şeyi alıp götürler ama artık büyük ve taşınmaz mallara hiçbir hakları bulunmamaktadır. Böylece Schicci Lauretta'ya yüksekçe bir çeyiz sağlayabilir ve onun Rinuccio ile evlenmesine hiçbir engel çıkmayacağını bildirir. Genç sevgililer Schicchi'nin hayran bakışları altında birbirleriyle kucaklaşırlar. Schicchi seyircilere dönerek bunun Döneti'nin sevetinin iyi bir maksada için kullanıldığını kabul etmelerini ister. Ama Dante'nin mirasınden hiçbir şey almadığı için seyircilerden özür diler.
Ünlü müziksel parçalar
- "Firenze è come un albero fiorito" (Floransa çıçak açmış bir ağaç gibi) - Rinuccio.
- "O mio babbino caro" (Oh, sevgili babam) - Lauretta.
- "Sı corre dal notaio" (Notere koşun!) - Gianni Schicchi.
Seçilmiş ses ve video kayıtları
Kaynak: operadis-opera-discography.org.uk sitesinde Gianni Schicchi diskografisi (Erişme:16.3.2010)
| Yıl | Roller (Gianni Schicchi, Lauretta, Zıta, Rinuccio) |
Orkestra şefi, Opera evi ve Orkestra |
Marka |
|---|---|---|---|
| 1949 | Giuseppe Taddei, Grete Rapsıardı, Agnese Dubbını, Giuseppe Savıo |
Alfredo Simonetto, RAİ İtalian Radio Symphony Orchestra, Turin |
Audio CD: Preiser Records Kat: 90074 ( Çetra tarffından sese alınmıştır) |
| 1956 | Renato Capecchi, Bruna Rizzoli, Vittoria Palombini, Agöstino Lazzarı |
Francesco Molinarı-Pradell, Napoli Teatro di San Carlo Orkestrası |
Audio CD: Philips Kat: 442 106-2 |
| 1958 | Tito Gobbi, Victoria de los Ángeles, Ana Maria Canalı, Carlo del Monte |
Gabriele Santin, Teatro dell'Opera di Roma Orkestrası |
Audio CD: EMİ Kat: 62806 |
| 1961 | Fernando Çörena, Renata Tebaldi, Lucia Danieli, Agöstino Lazzarı |
Lamberto Gardelli, Maggio Musicale Fiorentino Orkestrası |
Audio CD: Decca Kat: 411 665-2 |
| 1976 | Tito Gobbi, İleana Cotrübaş, Anna Di Stasio, Plácido Domingo |
Lorin Maazel, London Symphony Orchestra |
Audio CD: ÇBS Masterworks Kat: M3K 79312 |
| 1984 | György Melis, Magda Kalmár, Zsüzsa Barlay, Déneş Gülyás |
János Ferencsık, Macar Devlet Opera Orkestrası |
Audio CD: Hungaroton Kat: 12541 |
| 1987 | Rolando Panerai, Helen Donath, Wiera Baniewicz, Peter Seiffert |
Giuseppe Patané, Münih Radyo Senfoni Orkestrası |
Audio CD: Eurodisc Kat: 7751 |
| 1994 | Leo Nucci, Mirella Freni, Ewa Podleś, Roberto Alagna |
Bruno Bartoletti, Maggio Musicale Fiorentino Orkestrası |
Audio CD: DECCA Cat: 436 261-2 |
| 1998 | José Van Dam, Angela Gheorghiu, Felicity Palmer, Roberto Alagna |
Antonio Pappano, London Senfoni Orkestrası |
Audio CD: EMİ Cat: 56587 |
| 2002 | Alberto Rinaldi, Tatiana Lisnic, Mabel Perelstein, Stafano Secco |
Alexander Rahbarı, Malaga Filarmonik Orkestrası |
Audio CD: NAXOS Claşsıcal Kat: 8.660111 |
Not: "Kat:" satıcı firmanın kullandığı katalog numarası.
Medya
- "O mio babbino caro" Frances Alda: 1919
[Dosya=Frances Alda, O mio babbino caro (Gianni Schicchi).oğğ|left|]
Filmlerde içerik
"O mio babbino caro" aryası birçok sinema filminde kullanılmıştır. Bunlar arasında şu filmler bulunmaktadır:
- 1986 A Room with a View Soprano Kiri Te Kanawa tarafından [2],
- 1997: G.İ. Jane,[3]
- 1999: Mystery Men,[3]
- 2001: Çaptain Corelli's Mandolin (2001),[3]
- 2006: Rocky Balboa (2006)[3] and
- 2007: Mr. Bean's Holiday [3]
Dipnotlar
Dış kaynaklar
- Schicchi İngilizce Wikipedia "Gianni Schicchi" maddesi (İngilizce) (Erişme:16.3.2010)
- İtalyanca libretto (İtalyanca) (Erişme:16.3.2010)
- İMSLP - Tüm partisyon notaları (Erişme:16.3.2010)
| ||||||||
