Grup Yorum
Grup Yorum | |
---|---|
Köken | Türkiye |
Tarzlar | Yeni Şarkı, Özgün, Protest, Folk, Folk-Rock |
Etkin yılları | 1985 - günümüz |
Plak şirketi | Kalan Müzik |
Resmî sitesi | www.grupyorum.net |
Üyeler | İnan Altın, Selma Altın, Ali Aracı, Ezgi Dilan Balcı, Muharrem Cengiz, İhsan Cibelik, İbrahim Gökçek, Sultan Gökçek, Eren Olcay |
Grup Yorum, Türkiye çıkışlı protest, özgün ve folk-rock gibi müziğin çeşitli dallarında eserler üreten politik, devrimci müzik grubudur[1] 1985'ten günümüze siyasi görüşlerini müzikleriyle topluma duyurmaya çalışmıştır. Bu yönüyle gruba günümüze kadar 400'ün üzerinde dava açılmıştır. 15 üyesi tutuklanıp hapis yatmış ve çıkardığı 21 albüm ile 2 milyondan fazla albüm satışı yapmıştır.[2]
1987'den başlayarak günümüze kadar 21 albüm çıkaran, Türkiye'de ve Avrupa'da her yıl konser veren grup, bunun dışında yüzlerce kitle eylemine, sokak gösterisine, greve, fabrika ve üniversite işgaline katılmıştır. Uzun yıllar konserleri yasaklanıp, üyeleri gözaltına alınıp, tutuklanmış ve birçok kentte kasetlerinin satılması engellenmiştir. Albümleri, şarkıları suç unsuru taşıdığı iddiasıyla resmi olarak toplatılmıştır.[3] Grup Yorum albümlerindeki kimi şarkıların yasa dışı DHKP-C örgütü militanlarına adanmış olmasından dolayı,[4] grup üyelerinin bu örgüt ile organik bağı bulunduğu iddia edilmektedir.[2][5][6] Fakat bu iddia grup tarafından "Organik bir bağımız yok" denilerek yalanlanmıştır.[7]
Geçmiş
Türkiye'de 1980 yılında gerçekleşen askeri darbeye ve sonrasındaki politikalara tepki amacıyla Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi öğrencisi dört arkadaşın (Kemal Sahir Gürel, Tuncay Akdoğan, Metin Kahraman, Ayşegül Yordam) bir araya gelmesiyle 1985 yılında kurulan grup, müzik grubu olmanın dışında, muhalif duyarlılığın, haklar ve özgürlükler mücadelesinin de önemli bir ismi olmuştur. Anadolu'nun ve üzerinde yaşayan halkların sesini, devrimci-sosyalist bir müzik anlayışıyla duyurmayı amaçlamıştır. Kuruluş aşamasında ilk olarak Aziz Nesin'in öykülerinden uyarlanan bir oyunun müziklerini yaparak başlamış ardından "Bana Bir Türkü Söyleyin Yarınlara Uzansın" adlı konseri vermişlerdir.[8]
Müzikal tarz
Yorum, Türkçe dışında, Anadolu'da konuşulan Kürtçe, Zazaca, Lazca, Arapça, Çerkezce dillerinde de şarkılar seslendirmektedir. Müziğinde mey, bağlama, kaval gibi yerel çalgıların yanı sıra, başta gitar olmak üzere keman, trompet, viyolonsel ve obua gibi yerel olmayan pek çok çalgıları da kullanmaktadır. Solo ve koro vokallerin baskın olduğu müziğinde, ritim kompozisyonlarına ve ezgilere yaslanıyor. Folk-rock olarak değerlendirilebilecek bu müzik; ülkenin yerel folk şarkılarından Akdeniz ezgilerine, Latin Amerikalı marşlarından rock müziğe'a kadar birçok tınıyı bir arada dinleyicisine sunuyor.
Grubun şarkı sözlerini, anti-emperyalist mücadele, hapishane katliamları, doğal afetlerin yarattığı yıkımlar, emperyalist savaşlar, ölümler, aşk, erdem ve özgür bir dünyaya duyulan özlem gibi konular şekillendiriyor.
Grup Yorum 25. yılını 12 Haziran 2010 tarihinde İnönü Stadyumu'nda verdiği bir konserle kutladı. Konserde Suavi, Ali Primera, Yasemin Göksu, Tuncel Kurtiz, Nejat Yavaşoğulları ve daha birçok sanatçı Yorum'a eşlik etti. Bu konser Türkiye'de biletli olarak yapılan en kitlesel konser olarak tarihe geçti.[9]
Politik duruş
Grup Yorum'un, sol yelpaze içerisinde belli bir görüşü temsil etmesine rağmen Türkiye'de farklı görüşlere sahip birçok insanın Grup Yorum'u dinliyor olmasını üyeleri "şarkılarındaki güncellik"e bağlıyor. Baskılara karşı bu denli çabuk tepki verebilmeleri, şarkılarındaki melodik dokunun zenginliğiyle de buluştuğunda, her siyasal çizgiden veya siyaset dışı müzikseveri de etkileyebildiğini düşünüyorlar.[10]
Sivas (Gün Tutuşur) şarkısı Sivas Katliamı'nda yaşamını yitirenlere ithaf edilmiştir.
DHKP-C ile ilişkisi
Çeşitli çevrelerce Grup Yorum ile yasa dışı DHKP-C örgütü arasında organik bağ bulunduğu iddia edilmektedir.[11][12][13] Buna sebep olarak da, Grup Yorum albümlerindeki çok sayıda şarkının ölmüş DHKP-C militanları ile ilgili olması gösterilmektedir.Ancak bu iddia grup tarafından yalanlanmıştır.[14] Mesela Geliyoruz albümündeki Sibel Yalçın Destanı isimli şarkı, 1995 yılında polisle girdiği çatışmada öldürülmüş Sibel Yalçın isimli DHKP-C militanına adanmıştır. Yıldızlar Kuşandık isimli albümde bulunan aynı adlı şarkının sözleri ise 2005 yılında Adalet Bakanlığına intihar saldırısı düzenlemek isterken öldürülen[15] Eyüp Beyaz isimli DHKP-C militanı tarafından yazılmıştır. Boran Fırtınası albümündeki şarkı isimlerinde belirtilen isimler ise 1996 ölüm oruçları sırasında ölen DHKP-C militanlarıdır.
Bazı Grup Yorum üyeleri, 2012 yılında Sultangazi'deki bir polis karakoluna intihar saldırısı düzenleyen İbrahim Çuhadar'ın cenazesinin alınmasında hazır bulunmuşlardır. Bu esnada gözaltına alınan Grup Yorum üyeleri işkence gördüklerini iddia etmişlerdir.[16] Grup üyeleri çeşitli zamanlarda DHKP-C üyesi oldukları iddiasıyla gözaltına alınmışlardır.[17][18]
Davalar
Grup Yorum'un şarkı sözlerini bulunduran ve dinleyen Berivan Doğan hakkında 'terör örgütü propagandası' yaptığı gerekçesiyle 2006 yılında 9. Ağır Ceza Mahkemesi'nce 10 ay hapis cezasına çarptırıldı.[19][20]
Grup hakkındaki eserler
Hakkında birçok araştırma yazıları ve kitaplar yayımlanan Grup Yorum, basın tarafından "Hapishane Şarkıcıları", dinleyiciler tarafından "Kar Makinesi" sıfatlarıyla anılıyor.[21][22] Grup hakkında iki kitap bulunmaktadır:
Konserleri
Yorum, 30 yıllık sanat geçmişinde çok sayıda konserler vermiştir. Bu konserlerden en kitlesel olanı 15 Nisan 2012 yılında Bakırköy Halk Pazarı alanında gerçekleştirdikleri "2. Bağımsız Türkiye" konseridir. 350.000 kişinin katılımıyla gerçekleşti.Konserde, Grup Yorum Korosu ve 20 kişilik orkestranın yanı sıra Beşik Halk Dansları Topluluğu danslarıyla, Nihat Behram şiirleriyle, Zülfü Livaneli, Aylin Aslım, Aynur Doğan ve Hüseyin Turan şarkılarıyla eşlik etti. Konserin sonunda TAYAD'lı ailelerden Anadolu müzik gruplarına kadar değişik yerlerden gelenlerden ve yediden yetmişe her yaştan kurulan 150 kişilik halk korosu da sahneye gelerek Yorum'a eşlik etti. 3. Bağımsız Türkiye Konseri ise yine Bakırköy Halk Pazarı alanında 14 Nisan 2013'te gerçekleşti ve 500.000 kişi katıldı. Grup Yorum 30.Yıl Ege Konseri ise 20 Haziran 2015'te Gündoğdu Meydanı'nda gerçekleştirildi ve 500.000 kişi katıldı.
Diskografi
- Sıyrılıp Gelen (1987)
- Haziranda Ölmek Zor / Berivan (1988)
- Türkülerle (1989)
- Cemo / Gün Gelir (1989)
- Gel ki Şafaklar Tutuşsun (1990)
- Yürek Çağrısı (1991)
- Cesaret (1992)
- Hiç Durmadan (1993)
- İleri (1995)
- Geliyoruz (1996)
- Marşlarımız (1997)
- Boran Fırtınası (1998)
- Kucaklaşma (1999)
- 15. Yıl Seçmeler (2000)
- Eylül (2001)
- Feda (2001)
- Biz Varız (2003)
- Yürüyüş (2003)
- Yıldızlar Kuşandık (2006)
- Başeğmeden (2008)
- Halkın Elleri (2013)
- Ruhi Su (2015)
Grup üyeleri
25 yıllık müzik kariyeri boyunca grup çok farklı sanatçılarla çalışmıştır. Grup "isimlerini değil müziklerini bir marka olarak yaratmıştır".[27]
Güncel üyeler:
- Solo Vokal : Selma Altın, Eren Olcay, Dilan Balcı, Sultan Kavdır, Seçkin Aydoğan
- Bağlama : İhsan Cibelik, Cihan Keşkek, Caner Bozkurt, Seçkin Aydoğan, Ayfer Rüzgar
- Klasik/Akustik Gitar : Muharrem Cengiz, Caner Bozkurt
- Tuşlu Çalgılar : Ali Papur, İnan Altın
- Nefesli Çalgılar : Ali Aracı, Seçkin Aydoğan, Selma Altın, İhsan Cibelik
- Bas Gitar : İbrahim Gökçek
- Vurmalı Çalgılar : İnan Altın
Geçmiş üyeler:
- Vokal : Ayşegül Yordam(*), Efkan Şeşen, Hilmi Yarayıcı, İlkay Akkaya, Fikriye Kılınç, Özcan Şenver, Gülbahar Uluer, Selma Çiçek, Nuray Erdem, Mesut Eröksüz, Beril Güzel, Aylin Şeşen, Taner Tanrıverdi, Özgür Tekin, Öznur Turan
- Bağlama : Tuncay Akdoğan(*), Metin Kahraman(*), İrşad Aydın, Suat Kaya, Ufuk Lüker, Taner Tanrıverdi
- Klasik/Akustik Gitar : Kemal Sahir Gürel(*), Elif Sumru Göker, Hakan Alak, Serdar Güven, Serdar Keskin, Ufuk Lüker, Vefa Saygın Öğütle, Erkan Sevil
- Tuşlu Çalgılar : Kemal Sahir Gürel, Ufuk Lüker, Taci Uslu
- Nefesli Çalgılar : Kemal Sahir Gürel
- Bas Gitar : Ejder Akdeniz, Hakan Alak, Ufuk Lüker
- Vurmalı Çalgılar : Kemal Sahir Gürel, Ejder Akdeniz
(*) Kurucu üyeleri belirtmektedir.
Kaynakça
- ↑ "Grup Yorum'dan 1 Mayıs'a davet". ntvmsnbc.com. Nisan 2011. http://www.ntvmsnbc.com/id/25203944/?ref=webhaber.com. Erişim tarihi: 13 Ocak 2013.
- 1 2 BALCI, ÇAĞATAY. "Sol Terörizm, Propaganda ve Müzik". afasam.org. http://www.afasam.org/tr/pdf/Makale%20-%2012.pdf. Erişim tarihi: 13 Ocak 2013.
- ↑
- ↑ "Sibel Yalçın". wikipedia.org. 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151023092217/https://tr.wikipedia.org/wiki/Sibel_Yal%C3%A7%C4%B1n. Erişim tarihi: 13 Ocak 2013.
- ↑ "Emre Aköz: Grup Yorum katil DHKP-C’lidir". focushaber.com. Nisan 2012. 4 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131004222114/http://www.focushaber.com/emre-akoz-grup-yorum-katil-dhkp-c-lidir-h-130116.html. Erişim tarihi: 13 Ocak 2013.
- ↑ Oğur, Yıldıray. "Unutalım gitsin". MANİFESTOM. taraf. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131005000652/http://www.taraf.com.tr/yildiray-ogur/makale-unutalim-gitsin.htm. Erişim tarihi: 13 Ocak 2013.
- ↑ Aykırı Sorular - Grup Yorum: DHKP-C ile ilişkimiz yok, 19 Şubat 2014, Erişim tarihi: 20 Ocak 2016.
- ↑ http://www.grupyorum.net/gecmis/1986/detay
- ↑ http://www.haber3.com/grup-yorum-rekorla-dondu--779372h.htm
- ↑
- ↑ http://www.afasam.org/tr/pdf/Makale%20-%2012.pdf
- ↑ http://www.focushaber.com/emre-akoz-grup-yorum-katil-dhkp-c-lidir-h-130116.html
- ↑ http://www.taraf.com.tr/yildiray-ogur/makale-unutalim-gitsin.htm
- ↑ "'DHKP-C ile ilişkimiz yok'". gercekgundem.com. 19 Şubat 2014. 2 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140302162304/http://www.gercekgundem.com:80/kultur-sanat/26229/dhkpc-ile-iliskimiz-yok. Erişim tarihi: 22 Mart 2016.
- ↑ http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=157515
- ↑ http://www.hurriyet.com.tr/kultur-sanat/haber/21479933.asp
- ↑ http://haber5.com/video/grup-yoruma-dhkp-c-operasyonu
- ↑ http://www.birgun.net/actuels_index.php?news_code=1336728388&year=2012&month=05&day=11
- ↑ http://www.haberaktuel.com/grup-yorum-dinlemek-suc-haberi-482251.html
- ↑ http://www.yesilgazete.org/blog/2011/09/30/grup-yorumun-sozleri-delil-oldu/
- ↑ http://cadde.milliyet.com.tr/2010/05/18/HaberDetay/1239296/KAR_MAKiNESi__GiBi_YOL_ACIYOR
- ↑ http://www.grupyorum.net/biyografi
- ↑ Yorum, Grup (2000). Bir Kar Makinesi I-II. İstanbul: Tavır Yayınları. ISBN 978-975643-300-3.
- ↑ http://www.kitapdenizi.com/kitap/UrunDetay.aspx?id=2387
- ↑ Kahyaoğlu, Orhan (2000). Sıyrılıp Gelen Grup Yorum. İstanbul: Dharma Yayınları. ISBN 978-975283-000-5.
- ↑ http://www.kitapdenizi.com/kitap/12494-Grup-Yorum-Siyrilip-Gelen-kitabi.aspx
- ↑ 32. Gün Belgeselinden
Ek okumalar
- Kahyaoğlu, Orhan (2003). And Dağları'ndan Anadolu'ya 'Devrimci Müzik' Geleneği ve "Sıyrılıp Gelen" Grup Yorum. neKitaplar. ISBN 9-752-83000-5.
- Kahyaoğlu, Orhan (2010). Grup Yorum: 25 Yıl Hiç Durmadan (karton kapak). Can Gençlik. ISBN 9-750-71224-2.
Dış bağlantılar
|