Hacı İvaz Paşa
Hacı İvaz Paşa (ö. 1429, Bursa) Osmanlı devlet adamı , asker, mimar.
Çelebi Mehmet ve II. Murad dönemlerinde vezirlik yapmıştır. Bursa’nın sembollerinden Yeşil Camii’nin planını çizen, yapımını üstlenen kişidir. Şair Ahi Çelebi’nin (İvazzade Atai) babasıdır.
Yaşamı
Tokat'ın Pazar Nahiyesinde dünyaya geldi. Babası, Tokat âhileri’nden Âhi Bayezid’dir. Tokat’ta doğmuş olmasına rağmen Bursa’ya kazandırdığı eserleri nedeniyle "Bursalı" olarak tanındı[1].
Çelebi Sultan Mehmed’in Amasya sancakbeyliği sırasında, timarlı sipahi olarak onun askerleri arasına katıldı. Fetret devri’ndeki taht mücadelesinde Çelebi Mehmet’i destekledi. 1414 yılında Bursa subaşısı iken Timur ve Karamanoğulları istilaları sırasında Bursa’yı bir ay boyunca savundu, kapıları açtırmadı. Bu başarısı ile göze giren Hacı İvaz Paşa, Çelebi Mehmet tarafından vezirliğe getirildi[1]. Bursa’nın imar çalışmalarında büyük katkısı oldu. Bursa’nın sembollerinden Yeşil Türbe ile Yeşil Camii başta olmak üzere birçok eserin planını çizdi.
II. Murad zamanında ikinci vezir oldu. Şehzade Mustafa Çelebi isyanının bastırılmasında önemli rol oynadı. Veziriazam Çandarlı İbrahim Paşa’yla anlaşmazlığa düşmesi sebebiyle 1427’de vezirlikten azlolundu.
Vezirlikten azli üzerine Bursa’ya yerleşen İvaz Paşa, 1429 yılında veba salgınında hayatını kaybetti; Pınarbaşı’nda Kuzgunluk mevkiine defnedildi. Türbesinde oğlu Ahi Çelebi ile birlikte yatmaktadır.
Hacı İvaz Paşa’nın gölge oyunu Karagöz ve Hacivat’taki Hacivat karakteri ile aynı kişi olduğu iddia edilmiştir[2]