Hakem (basketbol)
Hakem, Basketbol müsabakasında resmi kuralların uygulanması ve oyun düzeninin korunmasıyla sorumlu olan kişidir. Oyun süresini, skoru takip eden diğer hakemlerde saha içindeki hakemler gibi bu görevlerle sorumludurlar. Basketbol oyunu hızlı olması ve anlık karar alınmasını gerektirdiği için yönetilmesi zor sporlardan birisi olarak kabul edilmektedir.[1]
Hakem heyeti
Hakemler; baş ve yardımcı hakemden oluşur. Onlara masa görevlileri ve varsa teknik gözlemci yardım eder. Ayrıca Bölgesel Komisyon veya Ulusal Federasyonlar gibi FIBA'nın ilgili kuruluşları bir başhakem ve yardımcısından oluşan 3 hakemli mekaniği uygulama yetkisine sahiptir.
- Masa görevlileri; sayı görevlisi, yardımcı sayı görevlisi, saat görevlisi ve 24 saniye görevlisinden oluşur.
- Bir teknik gözlemci de bulunabilir. Teknik gözlemci sayı ve saat görevlilerinin arasında oturacaktır. Oyun sırasındaki temel görevi masa görevlilerinin çalışmasını izlemek ve oyunun sorunsuz akması için baş ve yardımcı hakemlere yardımcı olmaktır.
- Baş ve yardımcı hakemler, sahada temsil edilen kuruluşlarla hiçbir şekilde bağlantılı olamaz.
- Hakemler, masa görevlileri ve teknik gözlemci, görevlerini bu kurallara göre yerine getireceklerdir. Bu kuralları farklı uygulamak için anlaşma yapamazlar.
- Hakemlerin giysileri; gri gömlek, uzun siyah pantolon, siyah çoraplar ve siyah basketbol ayakkabısından oluşur.
- Resmi FIBA karşılaşmalarında masa görevlileri bir örnek giyinecektir.
Görevleri
İdari
Hakemler, bir dizi idari eylemlerle sorumludurlar. Bunlar, atış süresi, oyun saati, skor, oyun alanı ve oyuncu güvenliği, herhangi bir oyuncuyu eleme... Örneğin, eğer bir oyuncu faul hakkını doldurursa, (FIBA kurallarında 5, NBA kurallarında 6), oyundan diskalifiye edilir.
İhlaller
Bir ihlal oluştuğunda eylem hemen durdurulmalıdır. Bu ihlaller, kuraldışı dripling, oyun sınırlarının dışına çıkılması ve diğer ihlalleri içerir. Hakem düdüğünü çalarak oyunu durdurur ve topu rakip takıma verir.
Fauller
Bir oyuncu, rakip takımın bir oyuncusunu fiziksel olarak engellediği zaman bu faul olur. Basketbol oyununda fauller kişisel ve teknik faul olarak ikiye ayrılır. Karşı takımın oyuncusunu tutmak, itmek, çelme takmak gibi hareketler kişisel faullerdir. Kişisel fauller de üçe ayrılır. Kasten ve belirgin biçimde yapılmamış faullere olağan fauller denir. Rakip takımın iki oyuncusunun aynı anda birbirine faul yaparsa, karşılıklı faul olur. Bir takımın iki oyuncusunun karşı takımın bir oyuncusuna aynı anda faul yapması da çoklu faul olarak adlandırılır.
Fauller, kenar çizgisinden oyuna sokulmak üzere topun karşı takıma verilmesi ya da karşı takımın serbest atışlar kullanması biçiminde cezalandırılır. Kasıtlı faullerde iki serbest atış hakkı verilir. Serbest atışta top çemberden geçerse, atışı yapan takım bir sayı kazanır. Serbest atışları, faul yapılan kişi kendisi kullanmak zorundadır. İki oyuncunun birbirine aynı anda faul yapması olan çifte faulde, top orta yuvarlaktaki hava atışıyla oyuna sokulur.
Hakemin İşaretleri
Basketbolda yalnızca oyuncular değil saha kenarındaki teknik ekip de faul yapabilir dolayısıyla onlara da ceza verilebilir. Bu yüzden hakemlerin dikkat etmesi gereken çok sayıda kural vardır. Hakemler anında karar vermek durumunda oldukları için geniş ve mükemmel bir görüşe sahip olmalıdır. İki hakemin yanında sayıları, zamanı, 24 saniye saatini tutan masa hakemleri ve saha komiseri bulur. Hakemlerin kararlarını göstermek için kullandıkları bir dizi mimik ve hareket vardır. Bir kaç tanesinin aşağıda görebilirsiniz.
Engelleme
Hakem yumruklarını sıkarak beline bastırır, amaç bir oyuncunun diğerini kural dışı bir biçimde engellediğini göstermektedir.
Hücum Faul
Ataktaki oyuncunun kural dışı bir biçimde savunma oyuncusunun üzerine yüklendiğini gösterir.
Hatalı Yürüme
İki kolu döndürme hareketi oyuncunun topu sürmeden hatalı bir şekilde taşıdığını gösterir.
Hava Atışı
İki rakip oyuncu topu paylaşamadığında hakem iki kolunu havaya kaldırır ve baş parmaklarını göstererek hava atışını işaret eder.
2 Sayılık Atış
Sol elin işaret ve orta parmakları uzatıldığında 2 sayılık basket demektir.[2]
Kaynakça
- ↑ NBA Official Rules (2009-2010) Rule 2, Section I, a. Retrieved July 26, 2010
- ↑ NTV Spor Kitabı, sf. 107, 9789756690987
| Gardlar |  | 1. Oyun kurucu | Combo gard | |
| 2. Şutör gard | Gard-forvet / Swingman | |||
| Forvetler | 3. Kısa forvet | Stretch forvet / Cornerman | ||
| 4. Uzun forvet | Point forvet | |||
| Pivot | 5. Pivot | Forvet-pivot / Bigman | ||
| Geri saha | Ön saha | Kaptan | Antrenör | Hakemler | ||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
