Hawking radyasyonu

Hawking radyasyonu veya Hawking ışınımı, İngiliz fizikçisi Stephen Hawking'in 1975 yılında yayınlanan makalesinde^[1] kara deliklerin yayması gerektiğini öne sürdüğü teorik bir radyasyondur. Makalede kara deliklerin parçacık yaydığını ve bu sayede kütle kaybettiğini ifade etmiştir. Kuantum alan teorisinin genel relativite ile beraberce uygulunması sonucu ortaya atılmıştır. Genel relativite teorisine göre kara delikler küçülemezler, yani olay ufuklarının alanı azalamaz.^[2]. Hawking'in bulduğu sonuç bundan dolayı çok şaşırtıcıydı.

Örneğin kütlesi M olan bir Schwarzschild kara deliğinin yaydığı Hawking radyasyonunun sıcaklığı şöyle hesaplanır:

${\displaystyle T={\frac {1}{8\pi M}}\left({\frac {\hbar c^{3}}{Gk}}\right).}$

Bu ifadenin ilginç bir sonucu, enerji (kütle) kazanan Schwarzschild kara deliğinin sıcaklığının azalmasıdır. Dolayısıyla bu çeşit kara deliklerin ısı sığası negatiftir.

Kaynaklar

1. Hawking, Stephen W. "Particle creation by black holes." Communications in mathematical physics 43(3), 199--220. DOI. Project Euclid'den Erişim
2. Bardeen, J. M.; Carter, B; Hawking, S. W. "The four laws of black hole mechanics." Communications in mathematical physics 31(2), 161--170. DOI, Project Euclid'den Erişim