Hekimbaşı Salih Efendi

Hekimbaşı Salih Efendi (1816, İstanbul-1895, İstanbul), Osmanlı hekim. Tıp öğretim dilinin Türkçe'leştirilmesindeki katkılarıyla tanınır.


Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'yi (Askeri Tıbbiye) birincilikle bitirdikten (1843) sonra aynı okula nebatat (botanik) hocası olarak atandı. 1848'de hekimbaşı ve Askeri Tıbbiye nazırı oldu. 1865'te tıp yapıtlarını çevirtmek amacıyla Cemiyet-i Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulmasına önayak oldu ve başkanlığını üstlendi. Askeri Tıbbiye'de Fransızca okutulan derslerde her yabancı hocanın yanına bir muallim muavini atayarak tıp derslerini Türkçe okutabilecek hocaların yetişmesini sağladı. Ayrıca Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye'de (Sivil Tıbbiye) botanik hocalığı, Maarif müsteşarlığı ve Maarif Meclisi başkanlığı yaptı. 1850 - Ticaret Bakanı Yardımcısı, 1851 - Encümen-i Daniş Üyesi, 1855 - Sertibba-i Şehriyari oldu. 1859 - Ticaret Bakanlığı Müsteşarı, 1861 - Divan-ı Zaptiye Reisi, gibi görevlerde de bulundu. 22 Kasım 1860 - Eylül 1861 Tarihleri arasında Beyoğlu Belediye Başkanlığı da yapmıştır. (6.Daire)[1] Anadoluhisarı'nda bugün koruma altında olan yalısının (Hekimbaşı Yalısı) bahçesinde ender bitki, çiçek ve meyve ağaçları yetiştirdi. Karanfil ve güle çok meraklı idi aşıladığı bir gül "Hekimbaşı Gülü" diye bilinir.

Salih Efendi, 1866'da İstanbul'da toplanan Beynelmilel Sıhhiye Konferansı'na başkanlık etti; karantina konusunda başarılı çalışmalar yaptı. Hekimbaşı Sâlih Efendi bilimsel konularda yazılar kaleme alıyordu. Bu yazılar günlük politikalara değinmeyen, siyaset içermeyen "Mecmua-i Fünûn" gibi dergilerde yayımlanıyordu. Mecmûa-i Fünûn’un yazarları arasında Ahmed Vefik Paşa, Saffet Paşa, Rifat Bey, Küçük Said Paşa, Hayrullah Efendi, Bekir Sıdkı Efendi ve Ahmed Rifat Efendi gibi isimler bulunuyordu.[2] İlm-i Hayvanat ve Nebatat (1865) adlı bir kitap çevirisi vardır.1872 yılında yapılan 2. Baskısında eserin ismi “Usul-i Menekıb-ı Tabiiyat” olarak geçiyor. Mezarı Eyüpsultan Beybaba Sokağında, Nişancı Ferudun Paşa Türbesi yanındadır.[3]

Ayrıca

Galeri


Kaynaklar

 

  1. ↑ Altıcı Dire Belediye Başkanları ve Hizmet Kronolojisi. bellek.beyolu.bel.tr Erişim Tarihi:16.10.2016
  2. ↑ Uçman, Abdullah: Mecmua-ı Fünûn, TDV İslam Ansiklopedisi, c.28; s. 271
  3. ↑ Haskan, Mehmet Nermi. Eyüplü Meşhurlar, Eyüp Belediyesi Yayınları, I-II, İstanbul 2015
This article is issued from Vikipedi - version of the 11/27/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.