Henri de Tonti
Henri de Tonti, Tonty olarak da yazılır (1650, Paris, Fransa-1704, Louisiana, ABD), Fransız, asker, kaşif, kolonici ve kürk tüccarı.
Napolili banker Lorenzo de Tonti'nin oğluydu. 1668'de Fransız ordusuna girdi. 1677'de bir çarpışmada sağ elini kaybetti. Ertesi yıl, Kuzey Amerika'da keşifler yapan René-Robert Cavelier de La Salle ile tanışarak onunla yakın dostluk kurdu. Frontenac Kalesi'ne senyör olarak yerleşmeye giden La Salle'ın yanında yer aldı; ayrıca yukarı Büyük Göller'e ulaşan ilk gemi olan Griffon'un yapımını gerçekleştirdi. Bir bölümünü Griffon'la yaptığı yolculuğun sonunda St. Joseph Nehrinde La Salle ile buluştu. 1679-80 kışında Creve Cœur Kalesi'nin (bugün Peoria) yapımında La Salle'a yardımcı oldu. La Salle Kanada'ya gidince Illinois bölgesinin denetimini üstlendi. Ama İrokua Yerlilerinin saldırısı nedeniyle bölgeyi savunamadı; çarpışmalar sırasında yaralanarak beş askeriyle birlikte 1680 sonlarında Green Bay'a sığınmak zorunda kaldı.
Haziran 1681'de Michilimackinac'ta La Salle ile yeniden buluştu; onunla birlikte güneye doğru ilerleyerek Illinois Nehri üzerindeki Saibt Louis Kalesi'nde bir koloni oluşturdu. Ertesi yıl da Mississippi Nehrinin ağzında bir keşif gezisi yaptılar ve bölgede Fransız egemenliğini ilan ettiler. Daha sonra La Salle'dan ayrılan ve 1686'da Mississippi Nehri boyunca yaptığı yolculuk sırasında da onu bulamayan Tonty Illinois'a döndü. Orada koloni oluşturma çalışmaları ve kürk ticaretiyle ilgilendi. 1700'de Pierre Le Moyne d'Iberville'in Louisiana'daki yerleşimine katıldı ve ölene değin onun hizmetinde çalıştı. Ağustos 1704'te, yakalandığı Sarıhumma hastalığından yaşamını yitirdi.