Hipokrat
Hipokrat | |
---|---|
Doğum |
MÖ 460 Yunanistan / İstanköy |
Ölüm |
MÖ 370 Yunanistan / Larissa |
Hipokrat (Yunanca: Ἱπποκράτης, Hippokrates) (d. MÖ 460, İstanköy - ö. MÖ 370, Larissa), tıbbın babası olarak anılan İyon hekim.[1] Hekim olan babası tarafından yetiştirilip birçok yerde hekimlik yapmıştır.
Anadolu’nun kuzey illerini gezdikten sonra İstanköy adasına dönerek hekimliğini sürdürdü. Antik İyonya’da bilimsel gelişme ve felsefe ile sımsıkı bağı olan hekimlik gözdeydi. Bu gelişme Hippokrates ile doruğa ulaştı. Kendisine göre tıbbın ilk kuralı “Primum non nocere” (Önce zarar verme!) ilkesidir.
Çağdaşı Eflatun Protagoras adlı yapıtında Hipokrat’tan “Koslu Asklepiades” olarak bahseder. Hipokrat'ın öğrencilerini para karşılığında eğittiğini ve hekimlik alanında Polykleitos ile Phidias'ın heykelcilikte kazandığı üne yakın bir ün kazandığından bahseder. Eflatun, “Phaidros” adlı yapıtında ise Hipokrat'a değinerek onun tıbba felsefi bir yaklaşım getirmiş ünlü bir Asklepiades olduğunu ve insan vücudunu bir bütün olarak ele aldığını anlatır.
Aristoteles'in öğrencilerinden Menon ise yazdığı tıp tarihinde Hipokrat'ın hastalıkların nedeni konusundaki görüşlerine özel bir yer verir. Menon’un aktardığına göre, Hipokrat'ın temel hastalık kuramı; yanlış beslenme sonucunda sindirilemeyen bazı artıkların buhar çıkardığı, bu buharların vücuttan atılamayarak hastalıklara yol açtığı şeklindedir. Hippokrates tarafından yazıldığı kabul edilen “Corpus Hippocraticum” (Hipokrat’ın Toplu Yapıtları) adlı yapıtı milattan sonra onuncu yüzyıldan kalmadır. Arap ve Avrupa tıbbına katkısı büyüktür. Bu yapıtta; batıl inançlar, büyülü şifa yöntemleri reddedilerek bir bilim dalı olan tıbbın temel ilkeleri öğretilmiştir. Hipokrat'ın çağında hekimler “Asklepiadlar” denen (hekimlik tanrısı olarak kabul edilen Asklepios adından türemiştir) loncalarda toplanırdı. Hekimlik babadan oğula geçerdi. Genç hekimler loncaya alınırken günümüzde de geçerli olan fakat bazı değişikliklerin yer aldığı ünlü “Hipokrat Yemini” ederlerdi. Eski Hipokrat Yemini’nde tıp tanrısı olarak kabul edilen Asklepios adına yemin edilirken, yeni yeminde kutsal inançlar üzerine yemin edilmektedir.
Hipokrat'ın ölümünden sonra Kos Adası Hekimlik Okulu'nun bütün buluşları Hipokrat'a mal edilmiştir. Bunların tümünün değilse de büyük bir bölümünün onun buluşu olduğuna kuşku yoktur. Örneğin; bazı hastalıkları Hipokrat ilk kez tanımlamıştır, “Çomak Parmak” adlı hastalığa “Hipokratik parmaklar” denilmektedir. Çünkü ilk kez Hipokrat bu hastalığın tanımını yapmıştır. Diğer tanımladığı hastalıklar ise; "akciğer kanseri", “akciğer hastalığı”, “siyanotik kalp hastalığı”dır.
Kaynakça
Referanslar
- Adams, Francis (1891), The Genuine Works of Hippocrates, New York: William Wood and Company.
- Boylan, Michael (2006), Hippocrates, Internet Encyclopedia of Philosophy, http://www.iep.utm.edu/h/hippocra.htm, erişim tarihi: September 28, 2006.
- Britannica Concise Encyclopedia (2006), Soranus of Ephesus, Encyclopædia Britannica, Inc., http://concise.britannica.com/ebc/article-9379121/Soranus-of-Ephesus, erişim tarihi: December 17, 2006.
- Encyclopædia Britannica (1911), HIPPOCRATES, V13, Encyclopædia Britannica, Inc., ss. 519, http://encyclopedia.jrank.org/HIG_HOR/HIPPOCRATES.html, erişim tarihi: October 14, 2006.
- Garrison, Fielding H. (1966), History of Medicine, Philadelphia: W.B. Saunders Company.
- Fishchenko, AIa; Khimich, SD (1986), "Modification of the Hippocratic cap-shaped bandage", Klin Khir 1 (72). PMID 3959439
- Hanson, Ann Ellis (2006), Hippocrates: The "Greek Miracle" in Medicine, Lee T. Pearcy, The Episcopal Academy, Merion, PA 19066, USA, http://www.medicinaantiqua.org.uk/Medant/hippint.htm, erişim tarihi: December 17, 2006
- Hippocrates (2006), On the Sacred Disease, Internet Classics Archive: The University of Adelaide Library, September 26, 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi, http://web.archive.org/web/20070926213032/http://etext.library.adelaide.edu.au/mirror/classics.mit.edu/Hippocrates/sacred.html, erişim tarihi: December 17, 2006.
- Internet Encyclopedia of Philosophy (2006), Democritus, The University of Tennessee at Martin, http://www.iep.utm.edu/d/democrit.htm, erişim tarihi: December 17, 2006.
- Jani, P.G. (2005), "Management of Haemorrhoids: A Personal Experience", East and Central African Journal of Surgery 10 (2): 24–28.
- Jóhannsson, Helgi Örn (2005), Haemorrhoids: Aspects of Symptoms and Results after Surgery, Uppsala University, ISBN 91-554-6399-1.
- Jones, W. H. S. (1868), Hippocrates Collected Works I, Cambridge Harvard University Press, http://daedalus.umkc.edu/hippocrates/HippocratesLoeb1/page.ix.php, erişim tarihi: September 28, 2006.
- Leff, Samuel; Leff, Vera. (1956), From Witchcraft to World Health, Londra and Southampton: Camelot Press Ltd..
- Mann, Charles V. (2002), Surgical Treatment of Haemorrhoids, Springer, ISBN 1-85233-496-7.
- Major, Ralph H. (1965), Classic Descriptions of Disease, Springfield, Illinois.
- Margotta, Roberto (1968), The Story of Medicine, New York: Golden Press.
- Martí-Ibáñez, Félix (1961), A Prelude to Medical History, New York: MD Publications, Inc., Library of Congress ID: 61-11617.
- National Library of Medicine (2006), Images from the History of Medicine, National Institutes of Health, http://wwwihm.nlm.nih.gov/ihm/images/B/14/555.jpg, erişim tarihi: December 17, 2006.
- National Library of Medicine (2000), Objects of Art: Tree of Hippocrates, National Institutes of Health, http://www.nlm.nih.gov/exhibition/tour/hippocrates.html, erişim tarihi: December 17, 2006.
- NCEPOD (2004), Scoping our practice, London: National Confidential Enquiry into Patient Outcome and Death, ISBN 0-9539249-3-3.
- Nuland, Sherwin B. (1988), Doctors, Knopf, ISBN 0-394-55130-3.
- Pinault, Jody Robin (1992), Hippocratic Lives and Legends, Leiden: Brill Academic Publishers, ISBN 90-04-09574-8.
- Plato (2006), Protagoras, Internet Classics Archive: The University of Adelaide Library, http://classics.mit.edu/Plato/protagoras.html, erişim tarihi: December 17, 2006.
- Project Hippocrates (1995), Project Hippocrates, Center for Medical Robotics and Computer Assisted Surgery, Carnegie Mellon School of Computer Science, http://www.cs.cmu.edu/afs/cs/project/mrcas/www/hippocrates.html, erişim tarihi: December 30, 2006.
- Rutkow, Ira M. (1993), Surgery: An Illustrated History, Londra and Southampton: Elsevier Science Health Science div, ISBN 0-8016-6078-5.
- Schwartz, Robert A.; Richards, Gregory M.; Goyal, Supriya (2006), Clubbing of the Nails, WebMD, http://www.emedicine.com/derm/topic780.htm, erişim tarihi: September 28, 2006.
- Shah, J (2002), "Endoscopy through the ages", BJU International (London: Academic Surgical Unit and Department of Urology, Imperial College School of Medicine, St. Mary's Hospital) 89 (7): 645–652, DOI:10.1046/j.1464-410X.2002.02726.x, PMID 11966619.
- Singer, Charles; Underwood, E. Ashworth (1962), A Short History of Medicine, New York and Oxford: Oxford University Press, Library of Congress ID: 62-21080.
- Smith, William (1870), Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, 2, Boston: Little, Brown, and Company, http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/1590.html, erişim tarihi: December 23, 2006
Ek okumalar
- Adams, Francis (translator) (1891) (1994), Works by Hippocrates, The Internet Classics Archive: Daniel C. Stevenson, Web Atomics © 1994–2000, http://classics.mit.edu/Browse/browse-Hippocrates.html.
- Coulter, Harris L (1975), Divided Legacy: A History of the Schism in Medical Thought: The Patterns Emerge: Hippocrates to Paracelsus, 1, Washington, DC: Weehawken Book
- Craik, Elizabeth M. (ed., trans., comm.), The Hippocratic Treatise On glands (Leiden; Boston: Brill, 2009) (Studies in ancient medicine, 36).
- Edelstein, Ludwig (1943), The Hippocratic Oath: Text, Translation, and Interpretation, Baltimore: Johns Hopkins University Press
- Goldberg, Herbert S. (1963), Hippocrates, Father of Medicine, New York: Franklin Watts
- Heidel, William Arthur (1941), Hippocratic Medicine: Its Spirit and Method, New York: Columbia University Press
- Hippocrates (1990), Smith, Wesley D, ed., Pseudepigraphic writings : letters, embassy, speech from the altar, decree, Leiden: Brill, ISBN 9004092900
- Jouanna, Jacques (1999), Hippocrates, M. B. DeBevoise, trans, Baltimore: Johns Hopkins University Press, ISBN 0801859077
- Jori, Alberto (1996), Medicina e medici nell'antica Grecia. Saggio sul 'Perì téchnes' ippocratico, Bologna (Italy): il Mulino.
- Kalopothakes, M. D. (1857), An essay on Hippocrates, Philadelphia: King and Baird Printers, http://www.hti.umich.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=moa&cc=moa&idno=akk6471.0001.001&frm=frameset&view=image&seq=3.
- Langholf, Volker (1990), Medical theories in Hippocrates : early texts and the "Epidemics", Berlin: de Gruyter, ISBN 9783110119565
- Levine, Edwin Burton (1971), Hippocrates, New York: Twayne
- Lopez, Francesco (2004), Il pensiero olistico di Ippocrate. Percorsi di ragionamento e testimonianze. Vol. I, Cosenza (Italy): Edizioni Pubblisfera, ISBN 9788888358352, http://books.google.com/?id=A4fGB7Fzj_UC&printsec=frontcover&dq=il+pensiero+olistico+di+ippocrate#v=onepage&q&f=false.
- Moon, Robert Oswald (1923), Hippocrates and His Successors in Relation to the Philosophy of Their Time, New York: Longmans, Green and Co
- Petersen, William F. (1946), Hippocratic Wisdom for Him Who Wishes to Pursue Properly the Science of Medicine: A Modern Appreciation of Ancient Scientific Achievement, Springfield, IL: Charles C Thomas
- Phillips, E.D. (1973), Aspects of Greek Medicine, New York: St. Martin's Press
- Pliny the Elder, Natural History: Book XXIX., translated by John Bostock. See original text in Perseus program.
- Sargent, II, Frederick (1982), Hippocratic heritage : a history of ideas about weather and human health, New York: Pergamon Press, ISBN 0080287905
- Smith, Wesley D. (1979), Hippocratic Tradition, Cornell University Press, ISBN 0-8014-1209-9
- Temkin, Owsei (1991), Hippocrates in a world of pagans and Christians, Baltimore: Johns Hopkins University Press, ISBN 0801840902
Dış bağlantılar
- First printed editions of the Hippocratic Collection at the Bibliothèque Interuniversitaire de Médecine of Paris (BIUM) studies and digitized texts by the BIUM (Bibliothèque interuniversitaire de médecine et d'odontologie, Paris) see its digital library Medic@.
- Wesley D. Smith. Hippocrates. Free full-text article from Encyclopædia Britannica Online. Last accessed 19 Sep. 2008.