Hippolit ve Aricie

Hippolit ve Aricie

Hippolyte et Aricie £. Perde 8. Shane notalri
Özgün ismi: Hippolyte et Aricie
Özgün dili: Fransızca
Müzik: Jean-Philippe Rameau
Libretto: Simon-Joseph Pellegrin
Galası: 1 Ekim] 1733
İlk gösterim yeri: Palais-Royale Tiyatrosu, Académie Royale de Musique, Paris
Oyuncular: * Hippolyte - "aute-kontr" tipte tiz tenor
  • Aricie - soprano
  • Phèdre (Fedra]] -soprano
  • Theseus- bas
  • Jüpiter - bas
  • Plüto - bas
  • Diane - soprano
  • Oenone, Fedra'nin sırdaşı - soprano
  • Arcas, Theseus'un arkadaşı - bariton-tenor
  • Mercure - bariton-tenor
  • Tisiphone - bariton-tenor
  • Amor, Kupid - soprano
  • Diana Kültünn Baş Rahibesi - soprano
  • Parquelara, üç mireler - bas, bariton-tenor, tiz tenor
  • Kupid'in muridleri - tiztenor
  • Kadın çoban - soprano
  • Kadın denizci tayfa - soprano
  • Kadın avcı - soprano
  • Yeraltı alemininin ruhları, Troezen şehri halkı, denizciler, avcılar, Diana'ya bağlı nimfler; kadın ve erkek çobanlar; ormanda yaşayanlar - (korolar)

Hippolit ve Aricie (Fransızca:Hippolyte et Arıcie) Fransız besteci Jean-Philippe Rameau tarfından 50 yaşında iken Fransa "Palais-Royale Tiyatrosu" ve "Academie Royale de Musique (Müzik Kraliyet Akademisi)" için hazırlanmış "lirik trajedi" janrında bir opara.

Operanın librettosu Racine'in Phedere adlı trajediya oyunundan ve antik Romalı tragedya yazarı Seneca'nın "Phaedra" ve antik Yunan oyun yazarı Euripides'in "Hippolitus" oyunlarından uyarlanmış olup papaz Simon-Joseph Pellegrin tarafından Fransızca olarak yazılmıştır. Eserin kurulma şekli Jean-Baptiste Lully ve onun libertto yazarı Philippe Quinault tarafından 1670'lı ve 1680'li ortaya çıkartılmış olan Fransız operası müziksel trajedya janrınının kaideleri ve şemasına (çok sayıda karakter olması, tanrıların sahnede bulunmaları, her perde için eğlendirici koro ve dans eki bulumasi) uymaktadır. Bu eser gelişen Fransızca opera geleneklerine uyarak bir prolog ve 5 perdeden oluşmaktadır. Eserin ilk prömiyer sahnelenmesi 1 Ekim 1733'de Paris'de "Palais Royal Tiyatrosu"'da yapıldı.

Hazırlanma ve temsiller

Eserin ilk prömiyer temsili "Palais Royale Tiyatrosu", Paris'de 1 Ekim 1733'de yapıldı. 1742'de ve 1757'de yine bu tiyatroda yeniden yapımladı ama zamanının geleneklerine uyularak bu yeni yapımlamalarda besteci eserine değişiklikler ve eklemeler yapmıştır.

Roller

Rol Ses tipi Prömiyer, 1 Ekim 1733
(Orkestra şefi: François Francœur)
Hippolyte "aute-kontr" tipte tiz tenor Denis-François Tribou
Aricie soprano Marie Pélissier
Phèdre (Fedra) soprano Marie Antier
Theseus bas Claude-Louis-Dominique Chassé de Chinais
Jüpiter bas Jean Dun "fils"
Plüto bas Jean Dun "fils"
Diana soprano Mlle Eremans
Oenone, Fedra'nin sırdaşı soprano Mlle Monville
Arcas, Theseus'un arkadaşı bariton-tenor Louis-Antoine Cuvilliers
Mercure bariton-tenor Dumast
Tisiphone bariton-tenor Louis-Antoine Cuvilliers
Amor, Kupid soprano Pierre Jélyotte
Diana Kültünün Baş Rahibesi soprano Mlle Petitpas
Parques, Üç Mireler bass, taille, haute-contre Cuignier, Cuvilliers ve Jélyotte
Kupid'in muridleri haute-contre Pierre Jélyotte
Kadin coban soprano Mlle Petitpas
Kadin denizci tayfa soprano Mlle Petitpas
Kadin avci soprano Mlle Petitpas
Yeraltı ölüler ülkesi ruhları, Troezen halkı, denizciler, avcılar, Diana'ya bağlı nimfler; kadın ve erkek çobanlar; ormanda yaşayanlar (koro)

"Kor-de-bale" içinde o günlerde ismi iyi bilinen balerina "La Camargo" bulunmakta idi.

Konu özeti

Prolog

Bu eserin uvertürü Lully tipi stildedir. Bunu takiben Erymanthus Ormanı sahnededir ve burada tanrıça Diana ve Kupid bu ormanda yaşayanların kimin hükümü altında olacağı hakkında bir tartışma yapmaktadırlar. Bu ikisi arasındaki sözlü kavga en üst tanrı olan Jüpiter tarafından bir hakemlik kararı ile sona erdirilir. Jüpiter ormanda yaşayanların kalplerinde her yılın bir gününde sadece sevginin kendilerini hükümü altında olmasını emereder. Diana Hippolit ve Aricie'yi kendi koruması altında tutacağına yemin edeer.

Perde I

Troezen şehrinde Diana tapınağı

Bu eserin hikayesi antik Yunan Atina Kralı Theseus, karısı Pheadra ve Theseus'un diğer bir kadından olan oğlu Hippolit'i ele almaktadır. Hippolit Aricia adlı bir bir genç kıza aşık olmuştur. Ama Aricia Theusus'un düşmanı olan Pallas'ın kızıdır. Babası Pallas kızı Arıcia'yı Tanrıça Diana'ya kendini adayıp, hayatı boyunca bakire kalmaya yemin etmeye zorlamaktadır. Fakat Aricia tam bu yemini vermeye hazır iken Hippolit kendine olan aşkını ona bildirmiştir. Diana bir tanrıça olarak bu iki genci korumaya söz verir ve bunu iki gence bildirir. Bu Pheadra'yı çok kızdırır; çünkü o üvey oğlu olan Hippolit'e karşı bir gizli ve cemiyet kurallarına hiç uymayan bir aşk beslemektedir. Bu sırada Atina'ya gelen habere göre Theseus yeraltını ziyarete gitmiştir ve büyük olasılıkla artık hayatta değildir. Bu Phaedra için artık Hipolit'e karşı çılgın aşkını açıkça ifade edip hatta onunla evlenme yapıp ve ona ona Atina Krallığı tacını verebilmek için hiçbir buna karşı gelebilecek sosyal kurallar kalmadığı anlamına gelmektedir.

Perde II

Hades: Yeraltı ölüler ülkesi

Theseus Hades yeraltı ölüler ülkesine, oraya götürülen arkadaşı olan Pritous'u oradan kurtarmak için inmiştir. Pritous, Tanrı Plüto'nun karısı olan Proserpine'yi baştan çıkartmak için ona flört yaparken Plüto tarafından yakalanmış ve ölüler ülkesi yeraltına sürgüne atılmıştır. Theseus'un arkadaşını yeraltı ölüler ülkesinden kurtarmak için elinde üç önemli koz bulunmaktadır. Babası olan Tanrı Neptün oğlu Theseus'a söz vermiştir ve onun hayatı boyunca üç özel dilek-duasını hiç itirazsız ve hiç değimeler yapmadan kabul edecektir. Theseus'un babasına ilk dilek-duası Hades yeraltı ölüler ülkesine kendinin gidebilmesine izin verilmesidir.Bu dilek-duasına uygun olarak Theseus Hades ölüler ülkesi kapısına gönderilir. Burada Theseus bekçilik yapan Erinyelerden olan Tisiphone ile çatışmaya koyulur. Ama sonunda Theseus ölüler ülkesinde bulunan Plüto'nun sarayına yetişmeyi başarır. Burada Tanrı Plüto onu yargılar. Onu suclu bulup ona ceza olarak arkadaşı Piritous ile aynı ölme kaderini paylaşacağı yargısına vardığını ona bildirir. Ama Theseus'e bir ufak ayrıcalık hakkı tanır ve verilen bir bilmeceye doğru yanıt verirse kendini affedilebileceğini bildirir. Theseus bu bilmeceye doğru cevap veremez. Ama babası Tanrı Neptün'den ikinci dilek-duası ile serbest kalıp Hades'den ayrılmayı ona bağışlamasını ister. Pluto Theseus'un bu dilek-duasını sağlayan Tanrİı Neptün'e karşı güçsüz kalmıştır. Theseus ayrılırken Hades'in kapı bekçilerinden olan Erinyeler bir kehanet yaparak ona, hayatta bulunanlar arasında kendi ülkesinde ve kendi evinde bir cehennem hayatı şartları bulacağını bildirirler.

Perde III

Deniz kenarında Theseus'un sarayı

Pheadra üvey oğlu Hippolit ile buluşur ve Hippolit ona kocasını kaybettiği için baş sağlığı diler. Hippolit'in bu yakından ilgisini yanlış anlayıp bunu bir aşk ifadesi olarak yorumlayan Pheadra, Hippolit'e karşı duyduğu yakın aşkı ona itiraf eder. Bu itiraf Hippolit'i şoke etmiştir; Pheadra'ya gayet kızmıştır ve bu kızgısını küfür gibi ifadelerle ona bildirir. Bundan alınan Pheadra bir kılıç çekerek kendini öldürmeye çalışır. Biraz karşı durma ve karşılıklı çekismeden sonra Hippolit kılıcı Pheadra'nın elinden alır ve onun intihar etmesini önler. Tam Pheadra ile Hippolit karşılıklı olarak çekişme yapmakta iken hiç beklenmedik bir şekilde Theaseau bu olay yerine varır. Karısı ile oğlu arasında gördüğü çekişmeyi yanlış olarak anlar ve Hipolit'in üvey annesine tecavüz etmek istediğini sanır. Pheadra hemen olay yerinden kaçıp ayrılır. Asil karekterli Hippolit üvey annesinin kendine aşk ilan ettiğini babasına açıklamak istemez. Hippolit'in açıklama yapmaktan kaçınmasını babasının ondan daha da fazla şüphe etmesine yol açar. Pheadra'nın sırdaşı olan Oeone'nin yaptığı yersiz ithamlar da Theseus'a şüphelerinin gerçekmiş gibi görünmesine yol açar. Sonunda Theseus babası Neptün'ün kendine kullanması için bahşettiği üçüncü dilek-duayı Neptün'ün Hippolit'i cezalandırması için istek olarak kullanır.

Perde IV

Deniz kenarında Diana için bir kutsal koruluk

Hippolit artık kendi ülkesi olan Atina Krallığı'nda yaşayamıyacağını anlamıştır ve sürgüne gitmek istemektedir. Aricia onun karısı olarak onunla birlikte sürgüne gitmeye and içmiştir. Ormanda yaşayanlar Tanrıça Diana'yı kutlamak için ayin yapmaktadırlar. Birden denizden bir canavar ortaya çıkar . Bu Neptün'ün Theseus'un dileğine göre Hipolit'i cezalandırma vasıtasıdır. Hippolit bu canavarla çatışmaya girişmeye çalışır ve her ikisi de bir büyük ateşin alevleri içinde kaybolurlar. Pheadra gayet üzüntülü olarak bu olay yerine gelir. Hippolit'in yanıp kaybolmasına nedenin kendisi olduğunu itiraf eder.

Perde V

Deniz kenarında Diana için bir kutsal koruluk:

Pheadra kendini öldürmüştür. Kocası olan Theseus karısından gerçeği Pheadra ölmeden hemen önce öğrenmiştir. Theseus büyük bir yeis içindedir ve intihar etmek istemektedir. Fakat Neptün ona oğlu Hippolit'in tanrıça Diana'nın koruması altında olduğu için ölmediğini ve hala hayatta olduğunu bildirir. Fakat Theseus bundan sonra oğlunu hiç göremeyecektir.

İtalya'da Aricia'nın ormanı

Aricia kendi yaşadığigi ormanında Hippolit'i kaybetmenin yasını çekmektedir. Tam bu sırada tanrıça Diana gelir; Arıcia'ya artık yaş çekmemesini çünkü Aricia'ya çok uygun bir koca adayı bulduğunu haberini verir. Fakat bu haber gayet derin yas çeken Arıcia'yi hiç avutmaz. Fakat Tanrıça birden Aricia'ya onun için bulduğu kocayı ifşa eder. Bu yaşayan ve Aricia'yi bulmaktan gayet mesut olan Hippolit'tir ve bundan sonra Hippolit ve Aricia'nin birlikte olacaklardır. Opera herkesin sevinçten düğün bayram etmesi ile sona erer.

Enstrumentasyon

Bu eser için hazırlanan ilk partisyon notaları şu çalgılar bulunan bir orkestra için hazırlanmıştır;

Seçilmiş ses ve video kayıtları [1]

Yayım yılı Roller
(Aricie, Hippollyte, Diana Bas Rahibesi, Phedra, Oenone, Diana
Orkestra şefi, orkestra ve koro Marka
1983 Kayıt
(2003 CD yayim)
(2008 DVD Yayim)
Rachel Yakar,
John Aler
Nancy Argenta
Jessye Norman
Enid Hartle
Jennifer Smith
John Eliot Gardiner
English Baroque Soloists orkestrası, Monteverdi Korosu
3 CD: Celestial Audio CA 199
DVD - House of Opera DVD 546
Encore DVD 3331
1994 Véronique Gens,
Jean-Paul Fouchécourt,
Monique Simon,
Bernada Fink,
Florence KatzThérèse Feighan
Marc Minkowski
Musiciens du Louvre Orkestrası
Ensemble Vocal Sagittarius Vokal Ensambl Korosu
1 CD - - Archiv 445 853-2
1996 Anne Maria Panzarella,
Mark Padmore,
Mireille Delunsch,
Lorraine Hunt (Lieberson),
Katalin Károlyi,
Eirian James
William Christie
Les Arts Florissants Orkestrası
3CD - ERATO 0630 15517-2
2009 Anne-Catherine Gillet,
Bernard Richter,
Aurélia Legay,
Allyson McHardy,
Françoise Masset,
Jennifer Holloway
Emmanuelle Haïm ;
Concert d'Astrée Orkestrası ve Korosu
3CD - - Premiere Opera Ltd. CDNO 3526-3

Kaynakça

  1. Kaynak: "Operadis-Opera-+Discography" websitesi "Hippolyte et Aricie by Jean-Philippe Rameau" maddesi

Dış Bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 5/6/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.