I. Yezid Mezyed

Ebu Tahir Yezid bin Muhammet
VI. Şirvanşah
Hüküm süresi 917 – 948
Önce gelen I. Ali
Sonra gelen III. Muhammet
Hanedan Mezyedi Hanedanı
Babası Muhammet bin Yezid
Dini İslam

I. Yezid Mezyed ya da Ebu Tahir Yezid bin Muhammet – Şirvanşahlar Devleti'nin 6. şahı ve Şirvanşah III. Muhammet'in babası.

Saltanatı

Babası Şirvanşah I. Ali'nin kardeşi Muhammet bin Yezid'tir. Küçük yaşlarından beri taht sevdasıyla sarayda kendini belli etti. Amcası I. Ali'nin Ruslarla girdiği savaşı kaybetmesinin üzerine taht kavgasına başladı, amcası I. Ali, oğlu Abbas ve torunu Ebu Bekr'i esir aldı ve bir süre sonra idam etdirdi. Babası Muhammet bin Yezid hakkında kaynaklarda hiçbir şey söylenmez.[1]

"Tarih-i el-Bab"a göre Ebu Tahir Yezid bin Muhammet H. 305 (M. 917) yılında Şirvan bölgesini tamamen işgal etti ve bir yıl sonra burada kendi ismini verdiyi Yezidiye şehrini (şimdiki Şamahı) inşa ettirdi.[1] Layzan (şimdiki Lahıc) bölgesini ise büyük oğlu Muhammet'e ikta olarak bahşetti. Yaklaşık 33 yıl saltanat süren I. Yezid Eylül 948 tarihinde vefat etti.

Hâşimoğulları ile ilişkiler

Ebu Tahir Yezid'in saltanatı zamanında Derbent bölgesi ile ilgili bazı sorunlar ortaya çıktı. H. 318 (M. 930) yılında Şabran kapıları önünde oğlu Muhammet'le Derbent emiri Ebu El-Malik El Hâşimi arasında savaş çıktıysa da, kati galibiyet kazanılamadı. Bu dönemde Derbent şehri 869 senesinde Hâşim bin Süraye tarafından kurulan Haşimi Hanedanı tarafından yönetilmekteydi.[2]

Sâcilerle ilişkiler

Şirvanşahlar Devleti kısa bir süreliyine (908-909) Güney Azerbaycan'da hüküm sürmüş Sâci Hanedanı'na itaat etti. Bu sebepten I. Yezid döneminde Sâcilerle ilişkilere önem verilmiştir. H. 320 (M. 932) yılında Yusuf bin Ebu Sac'ın Azerbaycan emiri Balduye'den kaçan hayin Mufliy'i Şirvan'da haps edilerek Emir Balduye'ye teslim edildi ve yapılan bir anlaşmaya göre Bizans, gürcü ve diğer kafirlere karşı birlik içinde olmak kararlaştırıldı.[1]

Kaynakça

Şirvanşahlar Devleti
Mezyedi Hanedanı
Kesrani Hanedanı
I. Manuçehr  · II. Ali  · I. Kubad  · III. Ali  · I. Salar  · I. Fariburz  · II. Manuçehr  · I. Afridun  · III. Manuçehr  · II. Afridun  · I. Ahsitan  · I. Şahenşah  · II. Fariburz  · I. Farruhzat  · I. Güstasp  · III. Fariburz  · II. Ahsitan  · II. Farruhzat  · III. Ahsitan  · I. Keykavus Kesrani  · I. Keykubad  · II. Keykavus Kesrani  · I. Huşeng
Derbendi Hanedanı
I. İbrahim  · I. Halilullah  · I. Farruh Yasar  · Behram Bey  · Gazi Bey  · I. Mahmud Derbendi  · II. İbrahim  · II. Halilullah  · II. Farruh Yasar  · I. Şahruh
  1. 1 2 3 S. Aşurbeyli – Şirvanşahlar Devleti, Bakü, 2007
  2. ↑ Mинopcкий. Иcтopия Шиpвaнa, c.47-49, 64-65, 97-98
This article is issued from Vikipedi - version of the 4/2/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.