Jelkot
Jelkot, kompozit malzemelerin özellikle cam elyaf takviyeli plastiklerin (CTP), en üst katmanında yer alan ve yüzey görünüm kalitesini artırmanın yanında, CTP ürünün dış ortam performansını sağlayan malzemedir. Genel olarak jelkotlar, epoksi veya doymamış poliester reçinesi esaslıdır.
Kimyasal açıdan jelkot, modifiye edilmiş yüksek performans poliester reçinelerinden elde edilmektedir. CTP ürün eldesi sırasında kalıp yüzeyine sıvı formda: fırça, püskürtme veya havasız püskürtme yönetimi ile uygulanır. Sıvı formdan katı forma, eklenen MEK-P (Metil Etil Keton-Peroksit) sayesinde kürlenerek ulaşır. Kürlenme (sertleşme), polimerler arasında oluşan çaprazbağlar ile meydana gelir daha sonraki katmanlarla takviyelenerek, klasik kompozit matris meydana gelir. Bu takviye malzemeleri genellikle polyester, epoksi ve vinil ester reçinelerinden, takviye elyafları da cam elyafı, karbon elyafı veya aramid(kevlar) elyafından oluşmaktadır.
Üretilen parça yeteri kadar sertleştikten sonra kalıptan çıkartılır. Ürün kalıptan ayrıldığında gözüken yüzey jelkot katmanını temsil eder. Jelkot yüzeyi genellikle pigment pasta içerdiğinden dolayı farklı renklerde ürün alınabilmesini sağlar. Suni mermer üretiminde pigment eklenmemiş şeffaf renkte jelkot kullanılması yüzeyde derinlik hissini kazandırır.
Günümüzde birçok deniz aracı (yat, katamaran, vb.) hafif ve korozyon direncinden dolayı kompozit malzemeler ile üretilmektedir. Bu araçların dış katmanları (kabukları) genellikle 0.5mm-08.mm kalınlıklar arasında jelkottur. Yüksek performans jelkotlar tasarlanırken, kimyasal dayanım, UV (Morötesi) dayanımı, ve hidroliz dayanımları göz önünde bulundurularak tasarlanmaktadır. Kompozit ürünlerin kalıplarında kullanılan jelkotlarsa, üretim sırasında oluşabilecek sıcaklık ve mekanik gerilimlere dayanabilecek yapıdadır.
Jelkot Türleri
Kimyasal yapıları (ISO, NPG, Akrilik, vb.) ve modifikasyon türleri farklılıklar göstermekle birlikte, genel olarak jelkot türleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.[1]
- Genel amaçlı
- Sonradan boyanabilen jelkotlar
- Performans ISO/NPG
- Yüksek performans jelkotlar
- Yüksek performans marin jelkotlar
- Alev ilerletmeyen jelkotlar
- Kalıp yapım jelkotları
- Kimyasal maddelere dayanıklı jelkot
- zımparanabilir jelkotlar
Kaynaklar
- ↑ "Jelkot türleri", Poliya, 6 Kasim 2009.