Jiang Qing
Jiang Qing, Wade-Giles yazımında Chiang Ch'ing, sahne adı Lan Ping, asıl adı Luan Shumeng (d. 19 Mart 1914 - ö. 14 Mayıs 1991), Dörtlü Çete olarak adlandırılan grubun üyesi olan Çinli siyasetçi.
Mao Zedong'un üçüncü karısıdır. Mao'nun ölümünden sonra yargılanarak 'karşıdevrimci suçlar'dan ötürü hüküm giymiş ve kendini asarak intihar etmiştir.
İlk yılları
Büyükbabası tarafından yetiştirilen Jiang Qing 1929'da bir tiyatro topluluğuna girdi.Komünistlerin kurduğu bir örgüt içindeki çalışmalarından dolayı 1933'te tutuklanarak hapsedildi. Serbest bırakıldıktan sonra Şanghay'a gitti ve Dien Dong adlı sol eğilimli bir film şirketinin çektiği filmlerde küçük roller aldı.
1937'de Japonlar Şanghay'a saldırınca, milliyetçi hükümetin savaş dönemindeki başkenti Zhongqing'e kaçtı. Bir süre hükümet denetimindeki Merkezi Sinema Stüdyosu'nca çekilen filmlerde oynadıktan sonra, milliyetçilerden ayrılarak Yenan'daki komünist güçlere katıldı. Mao ile ilk kez tiyatro öğretmenliği yaptığı Lu Xun Sanat Akademisi'nde Mao'nun verdiği bir konferans sırasında karşılaştı ve bir süre sonra onunla evlendi. Bu evlilik birçok parti üyesince eleştirildi. Mao'nun boşandığı (1934-1935'teki Uzun Yürüyüş'te sağ kalmayı başarmış pek az kadından biri olan) karısının o sırada Moskova'da bir hastanede yatıyor olması, eleştirilerin başlıca kaynağıydı. Parti yöneticileri, 30 yıl süreyle siyasetten uzak durması koşuluyla Jiang Qing'in Mao'yla evlenmesine razı oldular.
İktidara yükselişi
1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra, yabancı konukları ağırlamanın ve çeşitli kültürel çalışmalara katılmanın dışında ön planda görünmedi. 1963'te Pekin Opera ve Balesi'nde geleneksel Çin sanat biçimleriyle işçilerin yaşamına ilişkin temaları işlemeyi amaçlayan bir hareketi destekleyerek siyasal alanda daha etkin olmaya başladı. Zamanla Çin kültür yaşamının önde gelen kişilerini hedef alan bir saldırıya dönüşen bu hareket 1966'da Çin Kültür Devrimi'nin başlamasıyla doruğuna ulaştı.
Jiang Qing 1966'da kitle toplantılarındaki ateşli konuşmaları ve radikal gençlik kitlelerinin oluşturduğu Kızıl Muhafızlar'la kurduğu bağlar sayesinde büyük bir güce kavuştu. Mao'nun çok güvendiği insanlardan biri olarak, Kültür Devrimi'ni yöneten komitenin başkan yardımcısı ve Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi üyesi oldu. 1960'ların sonlarında Kültür Devrimi'nin gerilemeye başlamasıyla birlikte etkisi azaldıysa da 1974'te Mao'nun Çin'i istikrarlı bir çizgiye oturtma politikasının sözcüsü olarak yeniden ön plana çıktı.
İktidardan düşüşü ve ölümü
Mao'nun ölümünden (9 Eylül 1976) bir ay sonra Jiang Qing ve öteki üç radikal yöneticiyi Dörtlü Çete olarak adlandıran ve gitgide sertleşen bir duvar afişleri kampanyası başlatıldı. Kısa süre sonra da Jiang Qing ve Dörtlü Çete'nin öteki üyeleri tutuklandı. 1977'de Komünist Parti'den çıkarılan Jiang Qing, 1980-81 yıllarında Dörtlü Çete'nin bir üyesi olarak yargılandığı mahkemede; Kültür Devrimi sırasında Çin'i saran yaygın iç huzursuzluğun yaratıcısı olmakla suçlandı. Ama devrime ihanet ettiğini itiraf etmeyi reddederek, mahkemeyi ve ülkenin yöneticilerini suçladı. Ölüm cezasına çarptırıldıysa da, 1983'te bu ceza ömür boyu hapse çevrildi. Hapishane yıllarında gırtlak kanserine yakalandı, 1991'de sağlık gerekçeleriyle tahliye edildi. Aynı yıl bir hastanede kendini asarak intihar ettiği açıklandı.