John Jacob Astor
John Jacob Astor (d. 17 Temmuz 1763, Walldorf, Almanya - ö. 29 Mart 1848, New York kenti), ünlü işadamları yetiştirmiş İngiliz-Alman kökenli bir Amerikan ailesinin kurucusu ve büyük kürk tüccarı. ABD'nin ilk multi-milyoneri olan Astor'un kurduğu (American Fur Company) Amerikan Kürk Şirketi ilk ABD tekeli olarak kabul edilir.[1]
Baden Büyük Dükalığı sınırları (bugün Baden-Württemberg, Almanya) içindeki Heidelberg yakınlarında Walldorf'da dünyaya geldi.[2][3] Kasap Johann Jacob Astor ile Maria Magdalena Vorfelder çiftinin en küçük oğludur. Babasının yanında sütçülük yaparak ticarete atıldı. 16 yaşında Londra'ya göç etti, İngilizce öğrenerek, müzik enstrümanları imal eden büyük kardeşi George Peter Astor'la birlikte çalışmaya başladı.
Astor ABD'ye gelirken gemide tanıştığı bir Alman göçmenden kürk ticareti üzerine bilgi edindikten sonra New York kentinde bir kürkçü dükkanı açtı. Kanada ve Büyük Göller'de yeni pazarlar açılması konusunda Britanya ve ABD arasında imzalanan (1794) bir antlaşmadan ve Yerli kabileleriyle yaptığı kurnazca alışverişlerden yararlanarak 1800'e gelindiğinde 250 bin dolarlık bir servet elde etmiş ve kürk ticaretinde en önemli kişi olmuştu.
Britanya Doğu Hindistan Kumpanyası'nın tekeli altındaki limanlarda ticaret izni elde eden Astor, Çin'de kürk alışverişi yaptı (1800-17).
Amerikan Kürk Şirketi (American Fur Company) için Columbia Nehri ağzında, Pasifik Okyanusu kıyısında Astoria kentini kurdu (1811). Ama Astoria çevresinde (bugün Oregon'da) kurmayı tasarladığı kürk ticaret merkezleri şebekesi, İngilizlerin bu bölgeyi 1812 Savaşı'nda ele geçirmesi üzerine gerçekleşmedi.
Astor bu arada New York kentinde taşınmaz mallara yatırım yaptı; bunlar daha sonra ailenin servetinin temeli haline gelecekti. Astor'un oğlu William Backhouse Astor (1792-1875) New York kentinde 700'den fazla mağaza ve konut inşa ederek ailenin elinde bulunan taşınmaz malları büyük ölçüde artırdı. Öldüğünde ABD'nin en zengin kişisi olan J. J. Astor, New York kentindeki Astor Kütüphanesi'nin kurulması için 400 bin dolar bağışladı. Bu kütüphane daha sonra başka kütüphanelerle de birleştirerek 1895'te New York Halk Kütüphanesi adını aldı.
Kaynakça
- ↑ Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition
- ↑ Johnson, Rossiter (ed.) (1904). The Twentieth Century Biographical Dictionary of Notable Americans. Boston: The Biographical Society. s. unpaginated. http://books.google.com/?id=vmlmAAAAMAAJ&pg=PT159&dq=john+jacob+astor+born+(waldorf+OR+walldorf). Erişim tarihi: 2009-06-07. "ASTOR, John Jacob, merchant, was born at Walldorf near Heidelberg, Germany, July 17, 1763"
- ↑ "John Jacob Astor". Harper’s New Monthly Magazine (Harper's Magazine Co.) 30: 308–323. 1865. http://books.google.com/?id=tX8CAAAAIAAJ&pg=PA309&dq=john+jacob+astor+born+(waldorf+OR+walldorf). Erişim tarihi: 2009-06-07.