Jurij Brezan
| Jurij Brězan | |
|---|---|
|
Jurij Brezan - 1966 | |
| Doğum |
9 Haziran 1916 Räckelwitz, Saksonya, Almanya |
| Ölüm |
12 Mart 2006 (89 yaşında) Kamenz , Saksonya, Almanya |
| Meslek | Yazar |
| Etnik köken | Sorb |
| Vatandaşlık | Almanya |
| Dönem | 20. yüzyıl |
| Tür | Roman, Öykü, Çocuk edebyatı |
Jurij Brězan (d. 9 Haziran 1916 Räckelwitz (Worklecy); ö. 12 Mart 2006 Kamenz) Sorb yazar. Sorb dilinin yanı sıra Almanca da yazdığı roman, öykü ve çocuk kitapları toplam 25 dile çevrildi.
Hayatı
İlk ve ortaöğrenimini Bautzen'de tamamladı. Daha sonra ekonomi eğitimi gördü. 1933'te Nazilerin iktidara gelmesinin ardından Domowina hesabına yeraltında faaliyet gösterdi. Sorb direniş hareketinin etkin üyeleri arasında yer aldı. Prag'a kaçmak ve 1937-1938 yıllarında burada yaşamak zorunda kaldı. Almanya'ya dönüşünün ardından 1938-1939 döneminde cezaevine konuldu. 1942'de askere alındı. Savaş sonunda esir düştü ve bir süre Amerikan esir kampında tutuldu.
1945 - 1948 yılları arasında Domowina'nın gençlik faaliyetlerini yönetti. 1946'da Doğu Alman Sosyalist Birlik Partisi'ne üye oldu. 1964'te Alman PEN'ine, 1965'te Sanatlar Akademisi'ne üye oldu. 1969 - 1989 yılları arasında Doğu Alman Yazarlar Birliği'nin Başkan Vekilliğini yürüttü. Hayatının geri kalanını doğum yeri Räckelwitz'in yakınında Dreihäuser'de (Sorpça Horni Hajnk) geçirdi.
Ödülleri
Doğu Almanya döneminde pek çok ödül aldı. 1951, 1964 ve 1976'da "Ulusal Ödül"; 1973'te Domowina Edebiyat ve Sanat Ödülü, 1974'te Karl Marx Ödülü ve 1981'de ise Vatana Hizmet Ödülü'ne (Vaterländischer Verdienstorden) layık görüldü.
Eserleri
Eserlerinin büyük kısmında otobiyografik unsurlar gözlenir. Buna en iyi örnek, 1959'da yayımlanan "Der Gymnasiast" ile başlayıp yine aynı yıl yayımlanan "Semester der verlorenen Zeit" ile devam eden ve sonunda, 1964'de çıkan "Mannesjahre" ile tamamlanan üçlemedir.
Diğer eserlerinde ise Oberlausitz bölgesine has zengin folklor ögeleri ön plana çıkmaktadır. Sık sık gündeme gelen bir tipleme, efsanevi sihirbaz Krabat'dır. 1968 tarihli Die schwarze Mühlede (Kara Değirmen) ortaya çıkan Krabat, 1976'da basılan Krabat oder Die Verwandlung der Welt (Karabat veya Dünyanın Dönüşümü) ile 1993 tarihli Krabat oder Die Bewahrung der Welt (Krabat ve Dünyanın Muhafazası) başlıklı romanlarda da gündeme gelmektedir.
- 52 Wochen sind ein Jahr (Roman, 1953)
- Christa (Öykü, 1957)
- Der Gymnasiast (Roman, 1958)
- Borbas und die Rute Gottes (Öykü, 1959)
- Semester der verlorenen Zeit (Roman, 1960)
- Mannesjahre (Roman, 1964)
- Der Elefant und die Pilze (Çocuk kitabı, 1964)
- Die Reise nach Krakau (1966)
- Die Abenteuer des Kater Mikosch (Çocuk kitabı, 1967)
- Die Schwarze Mühle (Öykü, 1968)
- Krabat oder Die Verwandlung der Welt (Roman, 1976)
- Der Brautschmuck (Öykü, 1979)
- Bild des Vaters (Roman, 1983)
- Dalmat hat Ferien (Çocuk kitabı, 1985)
- Wie das Lachen auf die Welt kam (Öykü, 1986)
- Einsichten und Ansichten (1986)
- Geschichten vom Wasser (Öykü, 1988)
- Mein Stück Zeit (Otobiyografi, 1989)
- Bruder Baum und Schwester Lärche (1991)
- Das wunderschöne blaue Pferd (1991)
- Krabat oder Die Bewahrung der Welt (Roman, 1993)
- Rifko - aus dem Tagebuch eines Dackels (Çocuk kitabı, 1994)
- Die Leute von Salow (Roman, 1997)
- Ohne Pass und Zoll (Otobiyografi, 1999)
- Die grüne Eidechse (Roman, 2001)
- Hunds Tagebuch (Öykü, 2001)