Küba'daki Yahudilerin tarihi
Yahudi Kübalılar, Kübalı Yahudiler veya Yahudi kökenli Kübalılar Küba'da yaşayan bir etnik ve dini grup. Bazı Kübalılar atalarını İspanyol Engizisyonundan kaçan Marrano (gizli Yahudiler)'lara kadar dayandırırlar ve bunların çok azı bugün Yahudiliği devam ettirmektedir. 20.yy'ın başında Küba'ya önemli ölçüde bir Yahudi göçü gerçekleşti. Birçok Kübalı gibi ülkedeki Yahudilerin çoğu da Fidel Castro başa geçince ABD'ye kaçtı ve Güney Florida'da büyük bir cemaat oluşturdular. Modern Küba'da Yahudiler ve Lübnanlılar gibi Ortadoğu asıllı halklar bulunmaktadır.
Yahudi cemaati için resmi bir hükümet birimi olan Küba Koordinasyon Komitesi 2001'de Pesah yemeği dağıtmak amacıyla yaptığı çalışmada ülkede 1201 Yahudi olduğunu ortaya çıkardı. Dindar olan Chabad temsilcilerine göre bu nüfusun (Yahudiliğin temellerini yerine getirmedikleri için) üçte birinden azı "gerçek" Yahudidir.
Şubat 2007'de çıkan bir New York Times sayısında Küba'da yaklaşık 1500 Yahudi olduğu ve çoğunun (yaklaşık 1100 kişi) Havana'da yaşadığı belirtilmiştir.[1] Yine aynı nüshada, sadece bir Kaşer kasabın olduğu, bir tane bile hahamın olmadığı, 1959'da Fidel Castro başa gelmeden önce sırf Havana'da 15,000 Yahudi ve 5 sinagogun olduğu yazılmıştır.[1] Makalede, Castro'nun özel iş sektörlerini millileştirmesinin ardından Yahudilerin %90'ının adayı terkettiği ve geriye kalan %10'un dindar olmadığı dile getirilip; Küba'nın diplomatik ilişkilerini kestiği tek ülke İsrail olmasına rağmen adada antisemitizm'in görülmediğini aktarmıştır. Adath Israel Sinagogu Küba'daki tek Ortodoks sinagogdur.[1] Aralık 2006'da Küba Yahudileri cemaatlerinin 100. kuruluş yıldönümünü kutlamıştır.[2]
"Jewban"
"Jewban" (Jew [Yahudi] + Cuban [Kübalı]), "Juban", "Jewbano", veya "Jewbana" Güney Florida'da ortaya çıkmış etnik bir lakaptır. 2000'lerde muhtemelen Anthony Testino tarafından çıkarılmıştır. Astoria İtalyan İskoç İçicileri Dans Birliği (I.S.D.C.A) başkanı Testino Jewban'ı sinagog gazetesinin ismi olarak seçmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- 1 2 3 New York Times
- ↑ The Virtual Jewish History Tour Cuba Jewish Virtual Library
- Jay Levinson, Jewish Community of Cuba: The Golden Years, 1905-1958, Nashhville, TN: Westview Publishing Company, 2005.
Dış bağlantılar
- Jewban.org
- Miami Herald article: 'JEWBAN' to state: Hands off my plate!
- Mambo mensch: Frank Speiser’s cross-cultural memoir
- 'Havana' article from the new Encyclopaedia Judaica
- Hadassah Magazine: Two-Hyphen Identity
- "The Jews of Cuba" website
- West Palm Jews Visit to Aid Brethren in Cuba by John Lantigua, The Miami Herald, July 15 2009
| ||||||