Kalsiyum karbonat
| Kalsiyum karbonat | |
|---|---|
 |
 |
 | |
| Kalsiyum karbonat | |
| Tanımlayıcılar | |
| CAS numarası | 471-34-1 |
| PubChem | 10112 |
| EC numarası | 207-439-9 |
| KEGG | D00932 |
| ChEBI | 3311 |
| RTECS numarası | FF9335000 |
| ATC kodu | A02,Şablon:ATC |
| SMILES |
|
| InChI |
|
| ChemSpider | 9708 |
| Özellikler | |
| Molekül formülü | CaCO3 |
| Molar kütle | 100.0869 gr/mol |
| Görünüm | İnce beyaz toz; tebeşir tadında |
| Koku | kokusuz |
| Yoğunluk | 2.711 gr/cm3 (kalsit) 2.83 gr/cm3 (aragonit) |
| Erime noktası |
1339 °C (kalsit) |
| Kaynama noktası |
parçalanır |
| Çözünürlük (su içinde) | 0.013 gr/L (25 °C)[2][3] |
| Çözünürlük (sulandırılmış asitler içinde) | çözünür |
| Asitlik (pKa) | 9.0 |
| Tehlikeler | |
| NFPA 704 |
 0
0
0
|
| Parlama noktası | 825 °C |
| ABD maruz kalma limiti (PEL) |
TWA 15 mg/m3 (total) TWA 5 mg/m3 (solunum) |
| LD50 | 6450 mg/kg (oral, sıçan) |
| Belirtilmiş yerler dışında verilmiş olan veriler, standart haldedir. (25 °C, 100 kPa) | |
| Bilgikutusu kaynakları | |
Kalsiyum karbonat, halk arasında kireç taşı olarak bilinen bir tür kimyasal bileşiktir. Bileşik formülü CaCO3 şeklindedir. Bu bileşik doğada en fazla eski kayaçlarda ve deniz kabuklarında bulunur. Kalsiyum karbonat, antiasitlerin bir üyesi olsa da, fazlası biyolojik olarak zararlıdır.
Kalsiyum karbonatın doğada bulunduğu kayaçlar içinde en yoğun bilinenleri, aragonit, kalsit, vaterit, tebeşir, kireç taşı, mermer ve travertendir. Bir kayaç üzerinde kalsiyum karbonatın varlığının tespit edilmesi için hidroklorik asit veya sülfürik asit kullanılır.
Kimyasal özellikleri
- Kalsiyum karbonat, diğer karbonat türleriyle hemen hemen aynı özellikleri taşır. Güçlü asitlerle karşılaştığında karbon dioksit gazı açığa çıkar:
- CaCO3(k) + 2HCl(s) → CaCl2(s) + CO2(g) + H2O(s)
- Yine 840 °C'ye kadar ısınan kalsiyum karbonat, karbon dioksit açığa
Kalsiyum karbonat, sanayide, mermer, tebeşir ve kireç taşı gibi farklı malzemelerin üretiminde yoğun olarak kullanılır. Aynı şekilde boya malzemelerinin üretilmesinde yoğun olarak bu bileşikten yararlanılır. PVC üretiminde de kullanılan kalsiyum karbonat, seramik yapımında yararlanılan bir moleküldür. Tıp alanında,genellikle Böbrek fonksiyonunu kaybetmiş, kandaki fosforu idrar yolu ile atamayan kronik böbrek yetersizliği durumlarında besinlerdeki fosforu bağlamasında, fosfatlı bileşiklerin dengelenmesinde kullanılır. (phos-ex) Gıda alanında ise E170 adıyla katkı maddesi şeklinde ve soya sütünde kullanılır. Son yıllarda çevresel dengenin sağlanmasında kalsiyum karbonatın önemli bir yere sahip olduğu görülmüştür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ↑ "Occupational safety and health guideline for calcium carbonate". US Dept. of Health and Human Services. 22 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150622103253/http://www.cdc.gov/niosh/docs/81-123/pdfs/0090.pdf. Erişim tarihi: 31 March 2011.
- ↑ Aylward, Gordon and Findlay, Tristan (2008). SI Chemical Data Book (4th ed.). John Wiley & Sons Australia, Ltd.. ISBN 978-0-470-81638-7.
- ↑ Rohleder, J.; Kroker, E. (2001). Calcium Carbonate: From the Cretaceous Period Into the 21st Century. Springer Science & Business Media. ISBN 3-7643-6425-4. http://books.google.com/books?id=pbkKGa19k5QC&pg=RA1-PR2.
| ||||||