Kandehar
Koordinatlar: 31°37′01″K 65°43′01″D / 31.61694°K 65.71694°D
| Kandehar کندهار |
|
 Tarnak Nehri vadisi ve Kandehar şehri |
|
| Ülke |  Afganistan |
|---|---|
| Vilayet | Kandehar Vilayeti |
| Rakım | 1.000 m (3.281 ft) |
| Nüfus (2006) | |
| - Toplam | 324.800 |
Kandehar (Peştuca/Farsça: کندهار veya قندهار Kandahār veya Qandahār, Antik Yunanca: Αλεξάνδρεια αραχνοειδής Alexandria Arachosia), Afganistan'ın ortagüney kesiminde Kandehar Vilayeti'nin yönetim merkezi olan kent.
Afganistan'ın üçüncü büyük şehridir. Deniz düzeyinden 1,000 metre yükseklikte, Tarnak Nehri (rud) yanındaki ovada yer alır. Kuetta (Pakistan), Kabil ve Herat'tan gelen karayollarının birleştiği noktada kurulmuş olan Kandehar, Afganistan'ın güney kesiminin başlıca ticaret merkezidir. Şehir stratejik önemi nedeniyle tarih boyunca birçok imparatorluğun ele geçirdiği ya da uğruna savaştığı bir yerleşim olmuştur.
Tarih
Kandehar'ın Hindistan'a ve Kabil üzerinden Orta Asya'ya giden anayol üstünde stratejik bir noktada yer alması, bölgede birkaç kentin birden kuruluş nedenini açıklar. I. Dareios (hd. MÖ 522-486) tarafından Ahameniş topraklarına katılan kenti MÖ 329'da Makedonya kralı Büyük İskender ele geçirdi. Kandehar çeşitli Orta Asya halklarının eline geçtikten sonra, 7. yüzyılda Arapların, 9. yüzyılda Saffarilerin, 10. yüzyılda da Gaznelilerin yönetimi altına girdi. Moğol hükümdarı Cengiz Han ve Timur tarafından yerle bir edilen Kandehar daha sonra Babürlülerin (16. yy) ve İranlıların (17. yy) eline geçti. 1747'de birleşik Afganistan'ın ilk başkenti oldu. 19. yüzyılda, Afganistan'ı denetimleri altına almaya çalışan İngilizler tarafından iki kez işgal edildi, ancak her iki girişimde de İngilizler kısa süre içinde şehirden çekilmek zorunda kaldılar. 1979'da ülkeye askeri müdahalede bulunan Sovyetler Birliği kuvvetleri önce Kandehar kenti yakınlarında bir motorize birlik yerleştirdiler, 1980 ortalarında da bölgede bir askeri komutanlık kurdular. Kandehar 1980'lerde Sovyet birlikleri ile Afgan mücahitleri arasında şiddetli çarpışmalara sahne oldu. 1994 Ağustos'unda, Taliban'ın Afganistan'da ele geçirdiği ilk büyük yerleşim oldu ve iki yıl süreyle Taliban'a başkentlik yaptı.2001 yılında Taliban rejiminin yıkılmasından sonra Afganistan'da konuşlanan NATO güçleri tarafından bir komuta merkezi kuruldu.
Nüfus
Bugünkü Kandehar nüfusunun büyük bölümünü Dürrani kabilesinden gelen Peştular oluşturur. Kentte Gılzailer, Kakarlar ve İranlılar da yaşar. Kandehar, Peşaver'le birlikte Peştuların iki büyük kentinden biridir.
Önemli yerler
Kandehar kentinin merkezi Afgan hükümdarı Ahmed Şah Dürrani'nin (1722?-72) başkent olarak kurduğu kentin batısında yer alır. Eski kenti çevreleyen surlarının büyük bölümünün yıkılmış olmasına karşın kentin dikdörtgen planı bugün de ayırt edilebilir. Eski kentin kuzeybatı köşesinde Ahmed Şah Dürrani'nin anıtmezarı bulunur; bu anıtmezarın çevresinde Ahmed Şah'ın 12 çocuğunun mezarı yer alır. Muhammed'e ait olduğu söylenen Hırka-i Şerif'in bulunduğu cami anıtmezarının hemen yanındadır. 1738'de Nadir Şah tarafından yakılıp yıkılan eski Kandehar'ın kalıntıları bugünkü kentin 6,5 km batısındadır. Eski kentte Baba Vali Bahçesi, bugün de çok sayıda hacıyı bölgeye çeken bir türbe ve 40 basamakla çıkılan bir tepenin üzerinde, içinde Hint-Türk imparatorluğu Babür ve Ekber'in yazıtları bulunan bir mihrap vardır.
Ekonomi
Kentin çevresindeki bölgede sulamayla tarım yapılır. En önemli sanayi dalı gıda işlemedir. Kentte ayrıca başta yünlü kumaş olmak üzere dokumacılık yapılır. Kandehar'ın geleneksel ihraç ürünü meyvedir; ihraç edilen meyvelerin başında kurutulmuş ya da taze meyve; üzüm, kavun ve nar gelir. Kandehar'ın ihraç ettiği öteki ürünler koyun, yün, ipek, çuha, tütün, pamuk, kökboya, kimyon ve şeytantersidir.
Altyapı
Kandehar'ın yaklaşık 16 km güneydoğusunda bulunan uluslararası havalimanı daha çok iç hatlar için kullanılır.
Dış bağlantılar
- Eski resimler
- Kandahar dreamers test Taliban edicts
- Arachosia
- Alexandria in Arachosia
- ARACHOSIA, province (satrapy)
- Map of Kandahar, from Afghanistan IMS
- The Taliban's Campaign for Kandahar
| ||||||||||||||||
