Kanlıdere
Koordinatlar: 35°10′K 33°55′D / 35.167°K 33.917°D
| Kanlıdere | |
|---|---|
| Kaynak | Trodos Dağları |
| Ağız | Mağusa Körfezi |
| Uzunluk | 90-100 km |
| Debi | Değişken |
Kanlıdere veya Kanlı Dere (Yunanca:Pedios, Pediaeus), Kıbrıs'ta bir dere. 90 ile 100 kilometre arasında bir uzunluğu olan dere, Kıbrıs'ın en uzun deresidir. Sadece yağışlı dönemlerde akar. Günümüzde ise pek az akmaktadır. Başkent Lefkoşa'nın da içinden akmaktadır. Yatak genişliği 5 ile 20 metre arasında değişmektedir. Üzerinde iki tane baraj bulunmaktadır. Kıyısındaki 18 kilometrelik bölüm ise yaya yürüyüş veya bisiklet yolu yapılmıştır. Debisi büyük değişkenlikler göstermektedir. Normal yağış alındığı yıllarda debi 2 ile 5 milyon metreküp/yıl olurken yağışların normalin üstünde olduğu yıllarda bu miktar 7-8 milyon metreküp/yıl seviyesine kadar çıkabilmektedir. 1960-70'li yıllarda Kıbrıs Cumhuriyeti Su Dairesi Lefkoşa'daki debisini yıllık yaklaşık 1.5 milyon metreküp olarak belirtimştir.[1]
Tarihçe
Şehrin ortasından yağmur yağmadığında bir insanın taşlar üzerinde geçebileceği bir dere geçer. Yağmur yağdığında ise, çok büyük miktarda su akar, bu nedenle dere üzerinde kimisi taştan, kimisi tahtadan olan pek çok köprü bulunur ve insanlar dereyi bunlar aracılığıyla geçer.
Dere, 1.5-2 milyon yıl önce, adanın yükselmesi sonucu oluşmaya başlamıştır. Dere Lefkoşa'nın kuzey-kuzeydoğusunda sonlanmaktayken son 50 ile 10 bin yıllık dönemde kuzeydoğuya yönelmiştir. Bir iddiaya göre 1567 yılında Venedikliler tarafından yatağı değiştirilerek Lefkoşa'nın dışına çıkarılmıştır.
Kaynakça
- Barışsever, Mehmet (9 Nisan 2010). "Sel Raporu (12)" (Türkçe). Ortam. 5 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fwww.ortamgazetesi.com%2Findex.php%2Flang%2Ftr%2Fcat%2F1%2Fcol%2F114%2Fart%2F1614&date=2010-12-05. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2010.
- Kıbrıs Türk Biyologlar Derneği (2003) (İngilizce ve Türkçe). Kanlıdere ve Asi Dere Florası. Kıbrıs Türk Biyologlar Derneği.