Kaplumbağa kenesi

Kaplumbağa kenesi
Üstten görünümü
Bilimsel sınıflandırma
Üst alem: Eukaryota (Ökaryotlar) Alem: Animalia (Hayvanlar) Alt alem: Eumetazoa (Gerçek dokulular) Şube: Arthropoda (Eklem bacaklılar) Alt şube: Chelicerata (Keliserliler) Sınıf: Arachnida (Örümceğimsiler) Alt sınıf: Acarina (Akarlar) Üst takım: Parasitiformes Takım: Ixodida Üst familya: Ixodoidea Familya: Ixodidae (Yaz kenesigiller) Alt familya: Hyalomminae Cins: Hyalomma Tür: H. aegyptium
Binominal adı
Hyalomma aegyptium Linnaeus, 1758
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Kaplumbağa kenesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. Wikispecies'te Kaplumbağa kenesi ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

Alttan görünümü

Kaplumbağa kenesi (Hyalomma aegyptium), yaz kenesigiller (Ixodidae) familyasından Hyalomma cinsi kene türü.

Morfoloji

Erkekleri 4,5-5,5x2-3 mm büyüklüğünde, scutumu koyu kahverenkli olup, üzerinde seyrek ve büyük nokta çukurlukları mevcuttur. Servikal olukları kısa ve derindir. Lateral oluklar yoktur. Anal plakların ön uç kısımları sivridir. Aksesor plaklar, genital oluklarla birleşmiş şekildedir. Aynı büyüklükte olan 10 adet festonu ve parması belirgindir.

Yayılımı

Afrika'da: Fas, Cezayir, Tunus; Avrupa'da: Arnavutluk, eski Yugoslavya, Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Rusya (Krasnodar Krayı, Dağıstan); Asya'da: Türkiye, İsrail, Lübnan, Suriye, Irak, Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan, İran, Afganistan, Pakistan, Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan'da yayılım gösterir.

Konukçuları

Öncelikle kaplumbağalarda (Testudo) asalaktır. Bazen kertenkele, köpek, at, kirpi, hamster ve kuşlarda da görülebilir. İtalya'da keklik, Mısır'da bıldırcın, güvercin ve ötleğenlerde de görülmüştür. Türkiye, Pakistan ve Hindistan'da sığır ve mandalarda görüldüğüne dair kayıtlar vardır.

Zararı

Theileria annulata ve Pasteurella tularensis’i nakleder.

2003 yılında Türkiye'de kaplumbağa kenesinde yeni bir Borrelia cinsinden spiroket bakterisi keşfedilmiştir.^[1] Borrelia turcica adı verilen bakterinin Lyme hastalığı (Borreliosis) yapıp yapmadığı bilinmiyor.

Adlandırma

• Daha çok kaplumbağalarda bulunmasından dolayı
  • Türkçe (kaplumbağa kenesi)
  • İngilizce (tortoise tick)
  • Almanca (Schildkrötenzecke)
  • Felemenkçe (schildpaddenteek)
• Bilim adındaki Mısır yer adından dolayı
  • Çekçe (klíště egyptské) "Mısır kenesi"

Dipnotlar

1. Ece S. Güner, Mutsumi Watanabe, Naoya Hashimoto, Teruki Kadosaka, Yoshiaki Kawamura, Takayuki Ezaki, Hiroki Kawabata, Yasuyuki Imai, Kazuhide Kaneda and Toshiyuki Masuzawa, Borrelia turcica sp. nov., isolated from the hard tick Hyalomma aegyptium in Turkey

Kaynakça

• Serkal GAZYAĞCI, Nursel AŞAN & Yasin DEMİRBAŞ (2010), A common tortoise tick, Hyalomma aegyptium Linne 1758 (Acari: Ixodidae), identified on eastern hedgehog (Erinaceus concolorMartin 1838) in Central Anatolia, Turk. J. Vet. Anim. Sci. 2010; 34(2): 211-213
• İsmail Aydın, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi ve Keneler
• E Tavassoli, N Rahimi-Asiabi and M Tavassoli (2007), Hyalomma aegyptium on Spur-thighed Tortoise (Testudo graeca) in Urmia Region West Azerbaijan, Iran, Iranian J Parasitol: Vol.2, No.2, 2007, pp. 40–47
• Pavel Široký, Klára J. Petrželková, Martin Kamler, Andrei D. Mihalca and David Modrý (2006), Hyalomma aegyptium as dominant tick in tortoises of the genus Testudo in Balkan countries, with notes on its host preferences, Experimental and Applied Acarology, Volume 40, Numbers 3-4 / December, 2006