Karagöz (dergi)
| Karagöz | |
|---|---|
|
"Karagöz" dergisinin ilk dönemine (1900'ler) ait bir sayısı | |
| Kategori | Mizah |
| İlk sayı | 10 Ağustos 1908 |
| Son sayı | 1955 |
| Yayım sıklığı | Haftalık |
| Ülke | Türkiye |
| Dil | Türkçe |
Karagöz, İstanbul'da, haftada iki kez yayımlanan mizah dergisi (10 Ağustos 1908-26 Ocak 1935 ve 14 Şubat 1935-1950).
II. Meşrutiyet'in ilanının (1908) hemen ertesinde, imtiyaz sahibi Ali Fuad Bey'in yönetimi altında çıkmaya başladı. İlk sayısı – iki baskı yaparak – 10 Ağustos 1908 günü İstanbul’da yayınlanmıştır. Pazartesi ve Perşembe olmak üzere haftada iki kez çıkan gazetenin kapak sayfası gündemde olan konuya ayrılmış ve karikatürün altında konu ile ilgili Karagöz-Hacivat konuşması yer almıştır. [1] Halk kültürüne dayalı bir mizah anlayışı sürdüren derginin özelliği Karagöz ve Hacivat'ı güncel, toplumsal ya da siyasal konularda, alaylı bir dille konuşturmasıydı. Diyojen ve Hayal gibi Tanzimat dönemi dergilerinin geleneksel modeline bağlı kalmakla birlikte geniş bir okur kitlesine seslenebiliyordu. Başyazarlığını Mahmud Nedim Bey'in yaptığı Karagöz'de Mahmud Sadık, Osman Cemil (Kaygılı), M. Rıfad, Baha Tevfik gibi yazarların yazılarına, Mehmed Baha, Halid Naci, Ratip Tahir (Burak) ve D. Mazlum'un karikatürlerine yer verildi. II. Abdülhamid dönemini olduğu kadar İttihat ve Terakki yönetiminin gittikçe artan baskılarını da eleştiren Karagöz, kısa sürede, tutulan bir yayın organı haline geldi.
Mondros Mütarekesi (1918) sonrasında Kurtuluş Savaşı'nı destekleyen dergi Cumhuriyet'in ilanından sonra da yeni yönetimin atılımlarının savunucusu oldu. 1927'de imtiyaz sahipliğini Burhan Cahid'in devraldığı Karagöz bu dönemde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) yönetiminden mali destek de gördü. Yeni harflerle çıkmaya başladığı 1928'den sonra mizah daha az yer ayrılan Karagöz', kırsal alana dönük bir mizah dergisi kimliğiyle ortaya çıktı. 1935'te 2.803'üncü sayısıyla birinci dönem yayını sona eren dergi CHP'ye satıldı. Parti de dergiyi Sedat Simavi'ye devretti. Simavi, çok kısa bir süre sonra Karagöz'ü, yeniden birinci sayıdan başlamak üzere "Siyasi Halk Gazetesi" altbaşlığıyla yayımlamaya başladı.
1950’de Sedat Simavi'nin dergiyi bırakmasından sonra beş yıl daha kesintili olarak yayınlandı. 1955 yılında 4785. sayısıyla birlikte kapandı.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- ↑ Sakka, Iskender. "Ali Fuad Bey ve Karagöz Dergisi". 4 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160904135356/https://iskendersakka.wordpress.com/.