Katvan Muharebesi
| Katvan Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Büyük Selçuklu Devleti | Karahitaylar | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Ahmed Sencer | Yehlü Taşi | ||||||
Katvan Muharebesi, 1141 yılında Karahitay ile Büyük Selçuklu Devleti arasında yapılan muharebedir.
Savaş öncesi durum
Yehlü Taşi'nin Balasagun’a kadar gelerek Kaşgar, Beşbalık ve Hoten’i de ele geçirerek başşehri Balasagun olan Karahıtay Devleti’ni kurmasıyla Karahanlı-Karahitay mücadelesi yoğunlaşmaya başlamıştı. 1137 yılında Karahıtay ordusu, Selçuklu vasalı olan Batı Karahanlı hükümdarı Mahmud b. Muhammed Arslan Han kuvvetlerini Hoten[1]. yakınlarında yenilgiye uğrattı. Harezmşahlar ile Selçuklu mücadelesinden de faydalanan Karahitaylar, Karahanlı topraklarına olan saldırılarını iyice yoğunlaştırmaya başladılar. Karahanlılar ile onlara tabi olan Karluklar arasında yaşanan anlaşmazlık da, Karahanlılar'ın, Selçuklu hükümdarı Ahmed Sencer'den yardım istemeleri üzerine Karluklar'da Karahitaylar'a sığındı.
Savaş
Yehlü Taşi, Karlukların affedilmesi amacıyla Sultan Sencer'e başvurmuş ancak bu talebi olumsuz karşılayan Sencer, ordusuyla birlikte hareketine devam etti. İki ordu Semerkant' ın kuzeyindeki Katvan bozkırında karşılaştı. Yapılan savaşta Selçuklu ordusu ağır kayıplar vererek dağıldı. Sultan Sencer ile Mahmud b. Muhammed Arslan Han savaş alanından kaçmak zorunda kaldı[2].
Sonuçları
Yaşanan ağır yenilgiden sonra 1141 yılında Mahmud b. Muhammed Arslan Han'ın yerine kardeşi Tamgaç Buğra Han III. İbrâhim, Karahıtaylar’a bağlı olarak Batı Karahanlı hükümdarı oldu. Alınan bu yenilgi Selçukluları güçsüz duruma düşürmekle birlikte yıkım sürecine de girmesine sebep olmuştur. Bu yenilgiden cesaret alan Harezmşahlar ve Gurlular Selçuklulara karşı isyan başlattılar.