Esence Dağı
Koordinatlar: 39°47′28.70″K 39°46′12.70″D / 39.791306°K 39.770194°D Esence Dağı, eskiden Keşiş Dağı, Doğu Anadolu Bölgesi'nde dağ. Erzincan Ovasının kuzeydoğusunda kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda uzanır. En yüksek noktası, 3.549 m'ye erişen Keşiş Tepesidir.
Dağın yapısına yeşil sistler egemendir. Kretase (Tebeşir) Dönemi (y. 136-65 milyon yıl önce) sonlarında oluşan bu yeşil kayaçlar, Oligosen Bölüm (y. 38-26 milyon yıl önce) sonlarında aşınarak bir peneplen durumuna gelmiştir. Daha sonra peneplen Miyosen Bölüm (y. 26-7 milyon yıl önce) başlarında denizle örtülmüş ve tabanında deniz tortulları birikmiştir. Miyosen Bölüm ortalarında denizin çekilmesinden sonra büyük bir tektonik etkinlik başlamış ve bunun sonucunda Esence Dağı bükülerek yükselmiştir. Bu yükselme bir defada olmamıştır. Erzincan Ovasının kenarından belirgin dikliklerle yükselen dağın çeşitli düzeylerde aşınım düzlükleri bulunması ve sonra gene dikleşerek kademeli bir görünüm alması yükselmenin farklı evrelerde gerçekleştiğini gösterir. Dağın yükselmesine bağlı olarak Erzincan Ovasında, dağla aynı doğrultuda ve birbirine koşut kırık çizgileri oluşmuştur. Son kırılmalar ve bunlarla ilgili olarak dağın yükselmesi Kuvaterner (Dördüncü) Dönem (y. 2,5 milyon yıl öncesinden günümüze) başlarına rastlar. Dağın yüksek kesimlerinde, buzyalağı, buzyalağı gölü ve buzultaş setleri gibi, Pleyistosen Bölüm (y. 2,5 milyon-10 bin yıl önce) buzullarından kalma birçok iz vardır.
Kuzey yamaçlarında yer yer orman kalıntıları bulunan dağın güney yamaçları çıplaktır. Esence Dağı kuzeybatıya doğru Akdağ, Çimen Dağı gibi aynı jeolojik yapıdaki dağlarla devam eder. Kimi zaman bu dağların tümüne birden Esence Dağları denir. Erzincan'ı Kelkit üzerinden Gümüşhane'ye bağlayan karayolu Esence Dağını 2.390 m yükseklikteki Sipikör Geçidinde aşar.[1]